ΕΙΔΑ ΤΟ 'PURSUIT OF HAPPINESS' ΤΟΥ NATURE THEATER OF OKLAHOMA
- Ημερομηνία: Τετάρτη, 11/07/2018 12:53
PURSUIT OF HAPPINESS
By National Theater of Oklahoma and EnKnapGroup (USA and Slovenia)
Directed by Pavol Liska and Kelly Copper
Under the Radar, NYU Skirball
Κυριακή 14 Ιανουαρίου 2018
Ποιo είναι το νόημα της τέχνης τελικά; Αυτό είναι το θέμα συζήτησης μιας παρέας καουμπόιδων σε ένα σαλούν της Άγριας Δύσης, καθώς πίνουν, χειροδικούν και μιλούν για την ανθρώπινη δυστυχία. Ανάμεσα σε υστερικά άγριους χορογραφημένους καυγάδες, που θυμίζουν λίγο Quentin Tarantino, ένας από τους καουμπόιδες μονολογεί: “Άρχισα να ντρέπομαι να κάνω τέχνη. Είναι ένα τρόπος να περνά κανείς την ώρα του. Είναι εντελώς περιττή, άχρηστη.”
Κι ενώ το θέμα της παράστασης φαίνεται να είναι η παντελής έλλειψη νοήματος, ο Bence Mezei, ντυμένος Μεξικάνος μουσικός (mariachi) αποφασίζει να διακόψει αυτήν τη μάταιη επαναλαμβανόμενη χορογραφία και αρχίζει να αφηγείται το ταξίδι αυτού του ιδιόρρυθμου χορευτικού θιάσου σε εμπόλεμη ζώνη, με στόχο τι άλλο; να αλλάξει τον κόσμο! Έτσι, με μία ελαφριά αποικιοκρατική “αυτοπεποίθηση” και μεγάλη κατανάλωση Red Bull, οι έξι performers ταξιδεύουν στην Μέση Ανατολή για να φέρουν την ειρήνη στον κόσμο. Με αυτόν το τρόπο, η τέχνη τους γίνεται ζήτημα ζωής και θανάτου, αποκτά αξία και νόημα.
Η παράσταση είναι μια παρωδία μεγάλων ιδεών που γαλουχούν την Αμερική του σήμερα. Ιδέες που το εθνικό μάρκετινγκ αυτής της χώρας έχει αναγάγει σε αυταπόδεικτες αλήθειες και, κατ’ επέκταση, σε επικίνδυνα εργαλεία ρητορικής. Ο “ηρωισμός” των χορευτών που πηγαίνουν να “σώσουν τη Μέση Ανατολή”, φέρνοντας την “ειρήνη”, δίνοντας το “δικαίωμα στην ευτυχία” σε όλους τους μη Αμερικανούς “τρομοκράτες” είναι το τέλειο Αμερικανικό παραμύθι της εποχής μας και το National Theater of Oklahoma -όπως πολύ συχνά κάνει- το διακωμωδεί.
Θα ήταν εύκολο να απορρίψει κανείς αυτήν την ιστορία ως απλοική, χαζή ή προφανή. Αλλά πως αλλιώς μπορεί κανείς να κάνει παρωδία στις ΗΠΑ μετά τις προεδρικές εκλογές του 2016; Πως αλλιώς μπορεί κανείς να μιλήσει για τη σύγχρονη Αμερικανική φαντασίωση του ηρωικού, όταν κάθε σύνθετο πολιτικό ζήτημα σχολιάζεται απλώς ως “καλό” ή “κακό” και αναλύεται με 280 χαρακτήρες;
Το αστείο δεν προκύπτει μόνο από το παράλογο της ιστορίας, αλλά και από την επί σκηνής ομάδα. Οι έξι καταπληκτικοί performers είναι μέρος του EnKnapGroup, μιας διεθνούς ομάδας χορού με έδρα τη Σλοβενία. Αυτοί οι ξένοι καουμπόιδες αναπαρήγαγαν με τις βαριές προφορές τους και τα σπασμένα αγγλικά τους, Αμερικανικούς ιδιωματισμούς. Σε αυτό το σημείο κρύβεται και η μεγαλοφυία των Pavol Liska και Kelly Copper. Από τη μία, το κοινό γελάει εις βάρος των υποκριτικών περιορισμών των ηθοποιών που προκύπτουν από το γεγονός ότι δεν είναι Αμερικάνοι. Από την άλλη, γελά με αυτήν την ακραία παρωδία του Αμερικανικού ηρωισμού. Έτσι, καθώς έβλεπα την παράσταση και άκουγα τα υστερικά γέλια των συν-θεατών μου, αναρωτιόμουν αν γελούν με ό,τι βρίσκουν τραγικά οικείο ή κωμικά ξένο.
Είδα το “Pursuit of Happiness” πριν μήνες στη Νέα Υόρκη και αναρωτιόμουν πώς θα διάβαζε κανείς αυτήν την παράσταση εκτός ΗΠΑ. Απάντηση στην απορία μου θα μπορούσαν ίσως να δώσουν όσοι είδαν το “Pursuit of Happiness” στις αρχές Ιουνίου στην Πειραιώς 260, ως μέρος του καλλιτεχνικού προγράμματος του Φεστιβάλ Αθηνών.