ΕΙΔΑ ΤΗ ΘΕΑΤΡΙΚΗ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ 'LONG DAY’S JOURNEY INTO NIGHT' ΤΟΥ SIR RICHARD EYRE
- Ημερομηνία: Τρίτη, 10/07/2018 15:23
LONG DAY’S JOURNEY INTO NIGHT (UK)
By Eugene O'Neill
Directed by Sir Richard Eyre
Brooklyn Academy of Music, Harvey Theater
Σάββατο 12 Μαΐου 2018
Το ΒΑΜ παρουσίασε το αυτοβιογραφικό έργο του Eugene O'Neill, σε παραγωγή του Bristol Old Vic του Λονδίνου και σε σκηνοθεσία του Sir Richard Eyre, με τον Jeremy Irons στο ρόλο του James Tyron και την Lesley Manville στο ρόλο της Μary.
Στην καλοκαιρινή τους κατοικία, με τον ουρανό να εισβάλει από τα παράθυρα μέσα στο δωμάτιο, εξελίσσεται μια μεγάλη μέρα στη ζωή της οικογένειας Τyron. Ο James Tyron, εθισμένος στο αλκοόλ, φαίνεται να υπολογίζει την περιουσία του περισσότερο από την ευδαιμονία της οικογένειάς του. Ο ίδιος και οι γιοί του, Edmund και Jamie, ανησυχούν για τη μητέρα τους, Mary, και υποψιάζονται ότι έχει παραδοθεί μια ακόμα φορά στον εθισμό της στην μορφίνη. Η κατάστασή της έχει επιδεινωθεί, καθώς φοβάται για το νεότερο γιο της, Εdmund, που έχει αρρωστήσει από τη φυματίωση και πρόκειται να μεταφερθεί σε σανατόριο. Παράλληλα, ο μεγαλύτερος γιος της οικογένειας, Jamie, ακολουθεί τα βήματα του πατέρα του, δουλεύοντας περιστασιακά ως ηθοποιός και βρίσκοντας παρηγοριά στο ποτό και τις πόρνες.
Κάθε χαρακτήρας είναι εξαρτημένος από κάτι, αλλά όλοι μαζί μοιράζονται έναν κοινό ολέθριο εθισμό: την επιθυμία να πληγώνουν ο ένας τον άλλον. Τα λόγια τους χτυπούν στο πιο ευαίσθητο σημείο, με ακρίβεια και επιμονή, για να καταστρέψουν ο ένας τον άλλον. Λόγια που, σχεδόν αμέσως, δηλώνουν ότι δεν τα εννοούν. Έτσι, συνεχίζεται ένας κύκλος προσβολών και τρυφερότητας που καθορίζει τις σχέσεις των ηρώων. Ανίκανοι να ξεφύγουν από το παρελθόν τους, όλοι έχουν ένα πάθος που τους στρέφει ενάντια στους άλλους. Ακόμα και τις στιγμές που το πρόβλημα τους φαίνεται να είναι απόλυτα συνειδητό, οι ήρωες του έργου του O'Neill δεν μπορούν να ξεφύγουν αυτό. Άλλωστε, “το παρελθόν είναι το παρόν, έτσι δεν είναι; Είναι και το μέλλον. Όλοι προσπαθούμε να ξεφύγουμε από αυτό, αλλά η ζωή δεν μας αφήνει.”
Ο Eugene O'Neill έγραψε το Long Day's Journey Into Night το 1941 και το έδωσε στην γυναίκα του, Carlotta Monterey, με οδηγίες να το δημοσιεύσει 25 χρόνια μετά τον θάνατό του. Σε σημείωμα του προς την Carlotta, ο ίδιος γράφει: “Σου δίνω αυτό το έργο χρόνιας θλίψης, γραμμένο με δάκρυα και αίμα… Θα καταλάβεις ότι το εννοώ ως φόρο τιμής στην αγάπη σου… που μου επέτρεψε να αντικρύσω τους νεκρούς μου και να γράψω αυτό το έργο - να το γράψω με βαθύ οίκτο και κατανόηση και συγχώρεση και για τους τέσσερις καταραμένους Tyrones”. Η Carlotta το δημοσίευσε τρία χρόνια μετά τον θάνατό του. Το έργο ανέβηκε στο Broadway το 1957, όπου βραβεύτηκε με Τόνυ, Pulitzer και ...ό,τι άλλο διαθέσιμο βραβείο.
Γνωρίζοντας ελάχιστα από όλα αυτά, είδα την παράσταση του Long Day's Journey Into Night, σε σκηνοθεσία Sir Richard Eyre. Το ταξίδι αυτής της μέρας άρχισε κατά τη διάρκεια του πρωινού της οικογένειας, με ένα ευδιάθετο και ερωτευμένο ηλικιωμένο ζευγάρι, πιο σεξουαλικό απ’ ότι έχουμε συνηθίσει στην σκηνή για την ηλικία του. Πίσω από τα λόγια των ηρώων καταλαβαίνουμε μικρά προβλήματα, όμως δεν υποψιαζόμαστε τις βαθιές πληγές που κρύβουν. Μα καθώς η μέρα περνά, οι ίδιες ιστορίες επαναλαμβάνονται και κάθε φορά βλέπουμε όλο και πιο καθαρά τα φαντάσματα που τους στοιχειώνουν. Καθώς νυχτώνει και οι ήρωες παραδίδονται στους εθισμούς τους, γίνονται αδίσταχτοι, έτοιμοι να επιτεθούν. Μέχρι το τελευταίο ποτό πριν τον ύπνο, όπου και καταλαβαίνουμε ότι δεν υπάρχει καμία ελπίδα για την ευημερία της οικογένειας Τyron.
Σε αυτήν την παράσταση το έργο του O'Neill βρήκε τις αντάξιες ερμηνείες του. O Jeremy Irons στο ρόλο του αλκοολικού, εγωιστή πατριάρχη της οικογένειας, είναι τρυφερός και περιποιητικός. Η φυσική ευγένεια του ηθοποιού έχει ποτίσει το ρόλο και, ενώ όλα στο έργο τον υποδεικνύουν ως πηγή των δεινών της οικογένειας, είναι δύσκολο να τον σκεφτείς ως κάτι λιγότερο από θύμα.
Η Lesley Manville ως Mary, καθώς αδυνατεί να κρύψει από την οικογένειά της την εξάρτησή της από τα ναρκωτικά, ισορροπεί με ευκολία μεταξύ οργής και ενοχής. Η Lesley Manville έχτισε έναν χαρακτήρα εύθραυστο, αλλά και τρομακτικό στη σκληρότητά του. Ως προσωποποιηση αυτού του οικογενειακού θρίλερ, η Μary της Lesley Manville, παραμένει απόλυτα μητρική καθ’ όλη τη διάρκεια αυτού του αυτοκαταστροφικού ταξιδιού. Τα παράπονά της, οι ανησυχίες της για τα παιδιά της και ο γλυκόπικρος τρόπος της να εκφράζει το φόβο της ότι θα μείνει μόνη, συνθέτουν μια τόσο οικεία παρουσία, που είναι σοκαριστικό να την βλέπεις να επιτίθεται στον άντρα και τα παιδιά της.
Η ιδιοφυής ερμηνεία της δεν θα έπρεπε να αποτελεί έκπληξη για μένα. Το 2015, είχα την τύχη να δω τους Βρυκόλακες του Ιψεν, σε σκηνοθεσία Sir Richard Eyre με πρωταγωνίστρια την ίδια. Κοινά συστατικά: κλασικό αριστουργηματικό έργο, μεγάλες ερμηνείες, εικαστικά και δραματουργικά υπέροχο σκηνικό, συνέθεταν μια παράσταση που θυμάμαι ακόμα έντονα. Όπως και τότε, έτσι και τώρα, η παράσταση του Long Day's Journey Into Night ήταν η εξιστόρηση μιας πολύ ολοκληρωμένης ιστορίας που περιέγραφε με τα πιο έντονα χρώματα και τις πιο σπαραχτικές λεπτομέρειες την ανθρώπινη φύση.