ΑΝΤΙΓΟΝΗ ΓΙΑ ΕΦΗΒΟΥΣ
- Ημερομηνία: Τετάρτη, 25/11/2015 14:35
Θυμάστε όταν ήσασταν μαθητές στο σχολείο, πόσες φορές χασμουρηθήκατε, όταν μια ταλαίπωρη φιλόλογος προσπαθούσε να απαγγείλει στίχους από αρχαία τραγωδία ή να σας μεταδώσει τα βαθύτερα νοήματα των μεγάλων ποιητών; Σίγουρα πολλές. Ευθύνεται για αυτό η καημένη η φιλόλογος ή μήπως η στείρα διδασκαλία ενός τόσο ζωντανού κειμένου όσο το θεατρικό καταστρέφει την ίδια του τη φύση; Ίσως δεν μπορούμε εύκολα να απαντήσουμε σ' αυτή την ερώτηση.
Αυτό όμως, που σίγουρα μπορούμε να πούμε, είναι πως το ενδιαφέρον των εφήβων, πυροδοτείται σαφώς πιο εύκολα κι αποτελεσματικά, όταν μεσολαβεί η θεατρική πράξη, που από μόνη της είναι αν μη τι άλλο, πιο διασκεδαστική από το μάθημα.
Τα παιδιά στο Λύκειο και στο Γυμνάσιο διδάσκονται τις αρχαίες ελληνικές τραγωδίες, αλλά σπανίως έχουν την ευκαιρία να έρθουν σε επαφή με τη θεατρική τους διάσταση.
Στα χρόνια μου δεν εξέλιπαν - και δυστυχώς ακόμα απαντώνται- κάποιες εκπαιδευτικού τύπου παραστάσεις, με την άδεια μάλιστα του Υπουργείου Παιδείας, οι οποίες απευθύνονταν σε σχολεία και με άκρατο συντηρητισμό που έφτανε και τα όρια της γραφικότητας (με χλαμύδες, μανδύες, κοθόρνους, στομφώδες παίξιμο και άλλα ευτράπελα) προσπαθούσαν να μυήσουν νεαρούς και νεαρές στον κόσμο της τραγωδίας.
Μοναδικό τους αποτέλεσμα, οι εκ φύσεως αμφισβητίες έφηβοι, όχι μόνο να καταριούνται την ώρα και τη στιγμή που πήγαν στο θέατρο, αλλά να αποκτούν μια τελείως στρεβλή άποψη για την αρχαία τραγωδία.
Ήμουν στη τρίτη Γυμνασίου, θυμάμαι, όταν το καλό, κατά τα άλλα, σχολείο στο οποίο φοιτούσα, αποφάσισε να φιλοξενήσει μια τέτοιου είδους παράσταση. Με τα σημερινά μου μάτια, μπορώ να την πω ανετότατα, «αρπαχτή». Τότε όμως αν και αγαπούσα ιδιαιτέρως το θέατρο, τιμωρήθηκα από τη φιλόλογο μου, γιατί μιλούσα συνεχώς με τη διπλανή μου σχολιάζοντας το φρικτό θέαμα που μας είχαν βάλει να βλέπουμε. Έκτοτε αρνιόμουν να παρακολουθώ κατηγορηματικά τις θεατρικές προτάσεις του σχολείου μου.
Ευτυχώς όμως τα χρονιά πέρασαν, οι αντιλήψεις άλλαξαν και φαίνεται πως οι άνθρωποι που πλέον ασχολούνται με το εφηβικό θέατρο, αντιμετωπίζουν σοβαρά το κοινό τους και προσπαθούν ουσιαστικά και δημιουργικά να συνεισφέρουν στην εκπαιδευτική λειτουργία.
Πολλοί θίασοι εφηβικού θεάτρου διασκευάζουν, χωρίς όμως να αλλοιώνουν, μεγάλα κλασικά έργα συμπυκνώνοντας την έκτασή τους, ώστε να μην κουράζουν το υπερενεργητικό κοινό τους, ενώ παράλληλα χρησιμοποιούν στοιχεία εύκολα αναγνωρίσιμα από αυτή την ηλικία, στη σκηνοθεσία της παράστασης τους, ώστε να τους προσελκύσουν το ενδιαφέρον και να τους πείσουν ότι αυτά τα πανάρχαια κείμενα τους αφορούν.
Μια τέτοια παράσταση, είδα στο θέατρο του Νέου Κόσμου, από την Τζωρτζίνα Κακουδάκη και τους 4frontal (η παράσταση κατά βάση επισκέπτεται σχολεία, εκτάκτως παίχτηκε στο Θέατρο του Νέου Κόσμου) που ανεβάζουν την ΑΝΤΙΓΟΝΗ του Σοφοκλή, κείμενο που διδάσκεται στα σχολεία της χώρας μας, ειδικά προσαρμοσμένη για εφήβους.
Ήταν μια παράσταση λιτή και προσιτή για το νεανικό κοινό, με σύγχρονη μουσική ενταγμένη στα χορικά, με ηθοποιούς που είχαν κατανοήσει το κείμενο ( χρησιμοποιούσαν την μετάφραση του Ι. Γρυπάρη) και το επικοινωνούσαν με απλότητα στο κοινό τους, χωρίς φιοριτούρες, με καλαισθησία πάνω απ’ όλα.
Το κοινό που έβλεπε την παράσταση, καθόταν ήσυχο και αμίλητο. Ένας νεαρός είπε πως η σκηνή του Αίμωνα με τον Κρέοντα, του θύμισε κάτι από τη σχέση του με τον πατέρα του. Κι εγώ σκέφτηκα πώς αν πραγματικά δεν πειστούν τα παιδιά ότι αυτά τα κείμενα τους αφορούν, σίγουρα ποτέ δεν θα τα εκτιμήσουν, απλώς θα τα προσπεράσουν ως ένα ακόμα βάρος που τους επιβάλλει το εκπαιδευτικό σύστημα. Τέτοιους είδους προσπάθειες μπορούν να φέρουν τη νεολαία σε επαφή με τον κόσμο των μεγάλων ποιητών. Κι αν το κράτος αδιαφορεί γι’ αυτές τις κινήσεις, μπορούμε εμείς ως εκπαιδευτικοί, δάσκαλοι, είτε και ως φίλοι απλώς, να τις στηρίξουμε.