ΠΩΣ ΞΕΚΙΝΗΣΕ ΤΟ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΑΘΗΝΩΝ ΚΙ ΕΠΙΔΑΥΡΟΥ
- Ημερομηνία: Πέμπτη, 01/06/2017 19:40
Το Ελληνικό Φεστιβάλ, δηλαδή το Φεστιβάλ Αθηνών-Επιδαύρου, όπως ονομάζεται σήμερα, αποτελεί μετεξέλιξη του Φεστιβάλ Αθηνών, το οποίο ξεκίνησε το 1955, έπειτα από ενέργειες του τότε Υπουργού Προεδρίας Γεωργίου Ράλλη. Πρωθυπουργός ήταν ο Αλέξανδρος Παπάγος. Στο πλαίσιο λοιπόν της πολιτιστικής και τουριστικής πολιτικής της κυβέρνησης, ο Ράλλης ανέλαβε να διοργανώσει μια σειρά εκδηλώσεων, καλώντας στην Ελλάδα σημαντικές προσωπικότητες της Τέχνης από όλο τον κόσμο.
Η ιδέα αρχικά ήταν να οργανωθεί ένα Φεστιβάλ στο Ωδείο Ηρώδου του Αττικού, όπου από το 1936 είχε καθιερωθεί η «Εβδομάς Αρχαίου Δράματος». Το νέο Φεστιβάλ όμως θα είχε πλέον και μουσικό προσανατολισμό. Πρώτος καλλιτεχνικός διευθυντής του ήταν ο Ντίνος Γιαννόπουλος, σκηνοθέτης στη Μητροπολιτική Όπερα της Νέας Υόρκης, ο οποίος οργάνωσε με απόλυτη ελευθερία το Φεστιβάλ.
Στην πρώτη διοργάνωση, που διήρκεσε σαράντα μέρες, ξεχώρισαν οι παραστάσεις του Αλέξη Μινωτή και της Κατίνας Παξινού, καθώς και η συναυλία της Φιλαρμονικής Ορχήστρας της Νέας Υόρκης υπό τη διεύθυνση του Δημήτρη Μητρόπουλου.
Από το Φεβρουάριο του 1956, υπουργός Προεδρίας Κυβερνήσεως ανέλαβε ο Κωνσταντίνος Τσάτσος, που συνέδεσε το όνομά του με το Φεστιβάλ έως τις εκλογές του 1961.
Μετά τον Γιαννόπουλο διευθυντής ανέλαβε ο Νίκος Συνοδινός, που κινήθηκε στο πνεύμα το προκατόχου του, προσπαθώντας να φέρει στη χώρα μας παραγωγές του εξωτερικού, για τις οποίες εκείνο τον καιρό δεν υπήρχε καν ενημέρωση. Οι μεγάλες ορχήστρες και η προσπάθεια αναβίωσης του ρεπερτορίου της κλασικής αρχαιότητας ήταν οι δυο βασικοί άξονες της δραστηριότητάς του – αργότερα προστέθηκε και ο χορός.
Μια ιστορική στιγμή του φεστιβάλ ήταν η παρουσίαση των αριστοφανικών «Ορνίθων» από το Θέατρο Τέχνης του Καρόλου Κουν και η περιπετειώδης απόσυρσή τους από το Ηρώδειο το 1959, επειδή ο αναχρονισμός τους θεωρήθηκε βέβηλος.
Η περίοδος της Χούντας οδήγησε το Φεστιβάλ Αθηνών σε μαρασμό, με ελάχιστες εξαιρέσεις. Στην ουσία ο θεσμός ανέκαμψε με την Μεταπολίτευση.
Το φεστιβάλ Επιδαύρου από την άλλη εγκαινιάστηκε επίσημα στις 19/6/1955 με την «Εκάβη» του Ευριπίδη, σε σκηνοθεσία Αλέξη Μινωτή, με την Κατίνα Παξινού στον ομώνυμο ρόλο. Όμως η πρώτη παράσταση που παίχτηκε στο αρχαίο θέατρο στη σύγχρονη ιστορία της Ελλάδας, ήταν η «Ηλέκτρα» του Σοφοκλή από το Εθνικό Θεάτρο, το 1938 σε σκηνοθεσία Δημήτρη Ροντήρη, η οποία παίχτηκε χωρίς σκηνικά και φωτισμούς ελλείψει ηλεκτροδότησης. Την Ηλέκτρα ερμηνεύει η Κατίνα Παξινού, ενώ τον ρόλο της Κλυταιμνήστρας υποδύεται η Ελένη Παπαδάκη. Τη διοργάνωση της ιστορικής παράστασης είχε αναλάβει η Περιηγητική Λέσχη, με στόχο την καθιέρωση, της «σεζόν Επιδαύρου», αλλά η κήρυξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και ο Εμφύλιος Πόλεμος που θα ακολουθήσει, θα αναστείλουν τα φιλόδοξα σχέδια.
Μέχρι το 1975 στο χώρο παίζονται αποκλειστικά και μόνο παραγωγές του Εθνικού θεάτρου, με μόνες εξαιρέσεις τις παραστάσεις της Μαρίας Κάλλας, που θα ερμηνεύσει την «Νόρμα» του Μπελλίνι το 1960 και τη «Μήδεια» του Κερουμπίνι το 1961. Μέχρι το 1957 μάλιστα το ρεπερτόριό περιελάμβανε μόνο τραγωδίες.- εκείνη τη χρονιά προστέθηκαν και παραστάσεις αρχαίας κωμωδίας.
Το 1975, ένα καλοκαίρι μετά τη Μεταπολίτευση, το Φεστιβάλ Επιδαύρου θα ανοίξει τις πύλες του στο Θέατρο Τέχνης, που θα παρουσιάσει τους θρυλικούς «Όρνιθες» σε σκηνοθεσία Κάρολου Κουν και στο ΚΘΒΕ, με την «Ηλέκτρα» του Σοφοκλή σε σκηνοθεσία Μίνου Βολανάκη.. Την επομένη χρονιά θα ακολουθήσουν οι περίφημοι «Πέρσες» και πάλι σε σκηνοθεσία Κουν και μουσική του Γιάννη Χρήστου. Στη συνέχεια το κατώφλι του Φεστιβάλ θα περάσουν ο ΘΟΚ και το Αμφιθέατρο του Σπύρου Ευαγγελάτου.