Η ΘΡΥΛΙΚΗ ΜΑΓΙΑ ΠΛΙΣΕΤΣΚΑΓΙΑ
- Ημερομηνία: Πέμπτη, 04/05/2017 15:35
Το σώμα της ξεπερνούσε κάθε φυσικό νόμο, έμοιαζε να μην έχει κόκαλα, ενώ η ποίηση ανάβλυζε από κάθε πόρο του σώματος. Όποιος την είχε δει να χορεύει, δεν θα την ξεχάσει πότε, γιατί η Πλισέτσκαγια δεν γινόταν απλώς αυτό που χόρευε, το αποθέωνε.
Υπήρξε το μεγάλο αστέρι, το σύμβολο των μπαλέτων Μπολσόι και χόρεψε περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη χορεύτρια, ακόμη και μετά τα εξήντα της.
Γεννήθηκε το 1925 στη Μόσχα και έζησε τα πρώτα χρόνια της ζωής της σε μία αποικία εξόρυξης που διοικούσε ο μηχανικός πατέρας της, στο νησί Σπίτσμπεργκεν, στον νορβηγικό Αρκτικό Κύκλο. Η οικογένειά της χαρακτηρίστηκε «εχθρός του λαού» από το σταλινικό καθεστώς. Το 1938 ο πατέρας της εκτελέστηκε, ενώ η μητέρα της συνελήφθη και στάλθηκε αιχμάλωτη σε καταναγκαστικά έργα σε στρατόπεδο συγκέντρωσης του Καζακστάν. «Οι αναμνήσεις μου είναι γεμάτες με ατέλειωτο πόνο και ταπείνωση», γράφει η ίδια το 2001 στην αυτοβιογραφία της.
Σπούδασε στη φημισμένη σχολή μπαλέτου της Μόσχας από την ηλικία των εννέα και για πρώτη φορά εμφανίστηκε με τα Μπολσόι στα 11 χρόνια της, στα οποία εντάχθηκε αποκλειστικά από το 1943. Την εποχή που πρωτομπήκε στο Μπαλσόι στο ζενίθ της καριέρας τους ήταν οι μπαλαρίνες - θρύλοι του κλασσικού χορού, Μαρίνα Σεμιόνοβα, Σουλαμίφ Μεσσεσέρ, Όλγα Λεπεσίνσκαγια, Σοφία Γκολόβκινα, Γκαλίνα Ουλάνοβα. Ο αυθόρμητος και καλοσυνάτος χαρακτήρας της την έκανε περιζήτητη ανάμεσα στους καλύτερους σοβιετικούς χορογράφους. Από παιδί εργάστηκε με τον Λεονίντ Γιάκομπσον, αργότερα με τους Ροστισλάβ Ζαχάροφ, Βασίλι Βαϊνόνεν, Λεονίντ Λαβρόφσκι, Κασιάν Γκολεϊζόφσκι, Γιούρι Γκριγκορόβιτς, Νατάλια Κασάτκινα και Βλαντίμιρ Βασίλιεφ. ολοκλήρωσε τις σπουδές της στο τμήμα της διάσημης δασκάλας του μπαλέτου Ελισαβέτας Γκερντ, μιας από τις τελευταίες χορεύτριες της εποχής Πετιπά, που μετέφερε στη νεαρή χορεύτρια το ευγενές και εκλεπτυσμένο στυλ μπαλέτου της Αγίας Πετρούπολης. Έτσι, από τις πρώτες κιόλας εμφανίσεις της, η παρουσία της στη σκηνή αποτελούσε σημαντικό γεγονός. Οι φανατικοί φίλοι του μπαλέτου στη διάρκεια του πολέμου, ήταν πρόθυμοι να δώσουν και το τελευταίο τους κομμάτι ψωμί για ένα εισιτήριο του «Δον Κιχώτη», όπου η 17χρονη Πλισέτσκαγια χόρευε, όχι στον πρωταγωνιστικό ρόλο της Κίτρι, αλλά σε ένα μόλις ενός λεπτού διάρκειας ρόλο στις τελευταίες σκηνές του 4ωρου μπαλέτου.
Για τα πρότυπα της εποχής, ήταν ασυνήθιστα ψηλή (165 εκατοστά), διέθετε τέλειες αναλογίες, αριστοκρατικό ύφος, έναν απίστευτα όμορφο μακρύ λαιμό και μυώδη πόδια. Είχε μεγάλο άλμα, δυναμική περιστροφή, γιγάντιο βήμα, μοναδικά χαρακτηριστικά για χορεύτρια του κλασικού μπαλέτου.
Έγινε πρίμα μπαλαρίνα το 1960. Οι σοβιετικές αρχές, θεωρώντας ότι μπορεί να αποστατήσει στη Δύση, της είχαν απαγορεύσει να ταξιδέψει στο εξωτερικό μέχρι το 1959. Τότε ο Νικίτα Χρουστσόφ ήρε την ταξιδιωτική απαγόρευση, ως απάντηση στην αυξανόμενη δημοτικότητά της. Είναι άλλωστε γνωστό ότι πολλές φορές δεν άκουγε τη μουσική όταν χόρευε, εξαιτίας των παρατεταμένων χειροκροτημάτων.
Στον μακρύ κατάλογο των πρωταγωνιστικών της ρόλων ξεχωρίζουν η ερμηνεία της ως Οντέτ και Οντίλ στη Λίμνη των Κύκνων το 1947, ως Αουρόρα στην Ωραία Κοιμωμένη του Γιούρι Γκριγκορόβιτς (1963) αλλά και στη χορογραφία του «Το πέτρινο λουλούδι» (1959).
Το 1959, συμμετείχε στη διάσημη περιοδεία των Μπολσόι στις ΗΠΑ και στον Καναδά, όπου ερμήνευσε τα μοναδικά την Οντέτ/Οντίλ στο αριστούργημα του Τσαϊκόφσκι «Η Λίμνη των Κύκνων». Η ερμηνεία της αποτελεί σημείο αναφοράς για τους χορευτές. «Πέθαινε» σαν πραγματικός κύκνος στη σκηνή, αφού είχε περάσει ώρες παρατηρώντας κύκνους στο πάρκο.
Το 1967 ο Αλμπέρτο Αλόνσο χορογράφησε ειδικά για αυτήν τη «Carmen Suite» , σε μουσική του συζύγου της, του συνθέτη και πιανίστα Ρόντιον Σέντριν- μια εκδοχή που είχε θεωρηθεί «σκανδαλωδώς ερωτική» από το σοβιετικό καθεστώς. Τότε μάλιστα η υπουργός Πολιτισμού την είχε αποκαλέσει «προδότρια του κλασικού μπαλέτου».
Η Πλισέτσκαγια παρέμεινε στα Μπολσόι 49 χρόνια μέχρι τη συνταξιοδότησή της το 1990, χορογραφώντας, διδάσκοντας και χορεύοντας. Είναι από τις ελάχιστες μπαλαρίνες που χόρευε ακόμα και σε μεγάλη ηλικία.
Από το 1991, ζούσε στο Μόναχο, όπου είχε εγκατασταθεί με τον σύζυγό της έπειτα από την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης.
Το 2005, σε ηλικία 80 ετών, χόρεψε στο Κρεμλίνο το «Ave Maia», που της είχε αφιερώσει ο Μωρίς Μπεζάρ. Έφυγε στις 2 Μαΐου του 2015 σε ηλικία 89 ετών, σκορπίζοντας παγκόσμια θλίψη.
Η Μάγια Πλισέτσκαγια χαρακτηρίστηκε για τη μοναδική ατομικιστική απεικόνιση της και στον σοβιετικό χορό και στο κλασικό στυλ. Συνέθεσε τα δύο αυτά χαρακτηριστικά, δημιουργώντας το δικό της χορευτικό χαρακτήρα, αποδίδοντας στο κλασικό μπαλέτο νεωτεριστικά χαρακτηριστικά.