«ΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΓΙΑ ΤΟ ΙΡΑΝ» | ΚΡΙΤΙΚΗ
- Ημερομηνία: Κυριακή, 19/01/2025 21:29
Ο Ιβάν Βιριπάγιεφ θα μας απασχολεί από εδώ και στο εξής. Γιατί το όνομά του είναι συνυφασμένο με αυτό που λέμε «πολιτικό» θέατρο. Γιατί καθρεφτίζει τις σκέψεις μας, τους φόβους, τις εμμονές και τις προσδοκίες μας, γιατί σκιαγραφεί όλα εκείνα που συμβαίνουν γύρω μας με τρόπο πολύπλευρο και καταιγιστικό, κλείνοντας το μάτι στο δυτικό κόσμο που μιλάει εκ του ασφαλούς και από θέση ισχύος.
Το έργο «Το Συνέδριο για το Ιράν» γράφτηκε το 2018, πριν από την πανδημία του covid 19, και η δράση του τοποθετείται στη Δανία, τη χώρα με τους πιο ευτυχισμένους ανθρώπους στον κόσμο, σύμφωνα με στατιστικές αναλύσεις. Μεταφερόμαστε στο συνεδριακό αμφιθέατρο του Karl-Franzens-Universität Graz στο Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης, όπου εννέα μέλη της πνευματικής ελίτ συναντώνται για να συζητήσουν το περίπλοκο Ιρανικό Ζήτημα και τη διένεξη μεταξύ Ανατολής και Δύσης. Το έργο επιτρέπει στον εκάστοτε σκηνοθέτη να εμπλουτίσει το κείμενο, κάθε φορά, με τα τρέχοντα κοινωνικοπολιτικά γεγονότα.
Η Ορχήστρα των Μικρών Πραγμάτων, με ενορχηστρωτή τον Χρήστο Θεοδωρίδη, ανεβάζει αυτή την περίοδο στο ΠΛΥΦΑ το έργο του Βιριπάγιεφ. Και ευτυχεί στα χέρια τους, πραγματικά, ανοίγοντας έναν δραματοποιημένο διάλογο για το νόημα της ζωής και τις πανανθρώπινες αξίες, κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου στο εδώ και τώρα, στο εμείς. Γιατί πώς να εξηγήσεις αυτά που συμβαίνουν στον κόσμο, όταν δεν έχεις έρθει αντιμέτωπος με τη δική σου ταυτότητα;
Ο καθηγητής και ακτιβιστής «Ντάνιελ Κρίστενσεν» (Μάριος Μάνθος), ο καθηγητής Θεολογίας «Όλιβερ Λάρσεν» (Μιχάλης Πητίδης), η εκρηκτική δημοσιογράφος «Άστριντ Πήτερσεν» (Ελευθερία Αγγελίτσα), η πρώην τηλεοπτική περσόνα, σύζυγος του πρωθυπουργού της Δανίας και πρόεδρος της παγκόσμιας φιλανθρωπικής οργάνωσης Inter Action, «Έμμα Σμιτ-Πούλσεν» (Χρυσή Μπαχτσεβάνη), ο ακροδεξιός πολιτικός αναλυτής «Μάγκνους Τόμσεν» (Πάρης Αλεξανδρόπουλος), ο φιλόσοφος-συγγραφέας «Γκούσταβ Τζένσεν» (Δημήτρης Μανδρινός), ο πατέρας «Αυγουστίνος» (Άρης Λάσκος) της Ευαγγελικής Λουθηρανικής Εκκλησίας, ο μαέστρος «Πασκουάλ Άντερσεν» (Βασίλης Τρυφουλτσάνης) και η βραβευμένη με Νόμπελ Λογοτεχνίας Ιρανή ποιήτρια «Σιρίν Σιραζί» (Νίκη Χρυσοφάκη), θα κληθούν με τη σειρά να τοποθετηθούν πυρετωδώς επί του ζητήματος. Ψυχή του συνεδρίου, ο εξωστρεφής καθηγητής Διεθνών Σχέσεων, «Φίλιπ Ρασμούσεν» (Γιώργος Κισσανδράκης), ο οποίος συντονίζει τη βραδιά. Αλλά αυτά που λένε οι σύνεδροι απέχουν παρασάγγας από την πραγματικότητα με ad hominem επιχειρήματα. Προβάλλουν τα προσωπικά τους βιώματα, καταθέτουν τις προσωπικές τους απόψεις. Κι εμείς, ως θεατές και ακροατές της όλης διαδικασίας, άλλοτε ταυτιζόμαστε, άλλοτε διαφωνούμε, άλλοτε βγαίνουμε εκτός εαυτού κι άλλοτε αναρωτιόμαστε με τα λεγόμενά τους. Ποιος είναι σωστός και ποιος λάθος; Πού ακουμπάει η λογική και πού το συναίσθημα; Μήπως είναι όλα σωστά ή όλα λάθος; Τι ορίζεται ως ελευθερία, εντέλει; Και γιατί να γίνει αυτό το συνέδριο για το Ιράν, τώρα;
Ο τίτλος είναι αμιγώς συμβολικός. Ασφαλώς, και υπάρχει έλλειψη ελευθερίας στο Ιράν, αλλά μεγαλύτερη εμφανίζεται η απουσία ενσυναίσθησης, ευτυχίας και επικοινωνίας του δυτικού πολιτισμένου κόσμου. Όλοι ταξιδεύουμε στην ίδια βάρκα χωρίς κουπιά. Απάντηση ξεκάθαρη δεν δίνεται από τον συγγραφέα. Ο καθένας μας παίρνει αυτό που του ταιριάζει. Ίσως τα λόγια της Άστριντ: «να ζεις, να μαθαίνεις τον κόσμο, να σκέφτεσαι ελεύθερα και να αγαπάς» να είναι το νόημα της ζωής, ίσως και όχι…
Και το φινάλε εκπληκτικό, εκστατικό με πολύ χορό (χορογραφία Ξένιας Θεμελή) που απελευθερώνει ψυχή και σώμα και λειτουργεί ως βάλσαμο, ως σανίδα σωτηρίας.
Εν κατακλείδι, η παράσταση «ΤΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΓΙΑ ΤΟ ΙΡΑΝ» είναι υποδειγματική με κουρδισμένη σκηνοθεσία, κουρδισμένους ηθοποιούς, κουρδισμένο λόγο. Τίποτα περιττό στη σκηνογραφία (Τίνα Τζόκα), στα φώτα (Τάσος Παλαιορούτας), στη δραματουργική επεξεργασία (Ιζαμπέλα Κωνσταντινίδου). Με ταρακούνησε και ως άνθρωπο και ως θεατή…