«Η ΦΑΛΑΙΝΑ» | ΚΡΙΤΙΚΗ
- Ημερομηνία: Πέμπτη, 13/11/2025 22:29
Ο Τσάρλι ζυγίζει 280 κιλά. Αυτό είναι το πρώτο πράγμα που παρατηρείς σε αυτόν. Πάντα ήταν μεγαλόσωμος τύπος, λέει, αλλά «το άφησε να ξεφύγει από τον έλεγχο» και να μετατραπεί σε ανθρώπινο κήτος, σαν ένα είδος αυτοτιμωρίας για μια αμαρτία του παρελθόντος του. Η παραμικρή σωματική προσπάθεια τον εξαντλεί. Βγάζει τα προς το ζην, κάνοντας διαδικτυακά μαθήματα δημιουργικής γραφής με απενεργοποιημένη την κάμερα για να μην αποκαλυφθεί η όψη του στους μαθητές του. Τον βλέπουμε για πρώτη φορά να αυνανίζεται, ενώ παρακολουθεί διαδικτυακό πορνό στον καναπέ του. Έντονοι πόνοι στο στήθος διακόπτουν την πράξη, αφού πάσχει από συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια. Για καλή του τύχη, τον σώζει ο Τόμας, ένας νεαρός ιεραπόστολος της τοπικής εκκλησίας, που τον επισκέπτεται τυχαία για να του προσφέρει σωτηρία της ψυχής και βρίσκει την πόρτα του διαμερίσματος ξεκλείδωτη. Σύντομα, η καλύτερη φίλη του Τσάρλι και νοσοκόμα Λιζ, φτάνει για να βοηθήσει την κατάσταση, εκλιπαρώντας τον να νοσηλευτεί. Είναι επιφυλακτική με τον Τόμας, αφού έχει «κακή» σχέση με την εκκλησία. Αργότερα, η κόρη του Τσάρλι, η έφηβη Έλι, εμφανίζεται για να επιπλήξει τον πατέρα της. Το ίδιο και η πρώην σύζυγός του, Μαίρη.
Όλοι αυτοί οι διαφορετικοί χαρακτήρες περιστρέφονται σαν δορυφόροι γύρω από την τραγική φιγούρα του Τσάρλι, ο οποίος είναι κυριολεκτικά θαμμένος στον εαυτό του, στις τύψεις, τις ενοχές και σε μία απροσδιόριστη θετικότητα. Προσπαθούν να τον σώσουν από την ασφυξία, που ο ίδιος δημιουργεί με βουλιμικές επιδρομές στο ψυγείο, χρόνια καταρρακωμένος από την απώλεια του εραστή του, Άλαν. Αλλά ο ίδιος είναι αποφασισμένος να μη δεχτεί πλέον καμία ιατρική, ψυχολογική, θρησκευτική βοήθεια και να πεθάνει. Πριν φύγει από τη ζωή, αγωνίζεται να επανασυνδεθεί με την κόρη του, την οποία έχει να δει από οκτώ ετών. Οι σχέσεις τους διακόπηκαν βίαια, όταν εκείνος ερωτεύτηκε έναν μαθητή του και εγκατέλειψε την οικογένειά του. Για να την προσεγγίσει, της υπόσχεται ένα μεγάλο χρηματικό ποσό από τις αποταμιεύσεις του και να την βοηθήσει με τις εργασίες του σχολείου, καθώς κινδυνεύει. Εκείνη, είναι βαθιά πληγωμένη και φέρεται εχθρικά, απαξιώνοντάς τον συνεχώς. Το μόνο αντάλλαγμα που της ζητάει είναι να γράψει τις δικές της σκέψεις πρώτα πάνω σε ένα ποίημα του Γουίτμαν και αργότερα, όταν βλέπει πως εκείνη είναι αρνητική σε οτιδήποτε, να γράψει ένα ελεύθερο θέμα.
Ο Τσάρλι δεν αναζητά οίκτο από τους άλλους ή συγχώρεση από τον Θεό. Γνωρίζει τα λάθη του και πόσο πολύ έχει ξεφύγει η κατάσταση της υγείας του, αλλά θέλει να κάνει «ένα καλό πράγμα στη ζωή του», πριν να είναι πολύ αργά για αυτόν. Μπορεί να μην πιστεύει πια στον εαυτό του, αλλά ποτέ δεν έχασε την ελπίδα για την κόρη του, την οποία ενθαρρύνει να είναι ειλικρινής και ευγενική με τους άλλους.
«Η Φάλαινα» του Σάμιουελ Ντ. Χάντερ, γνωστή από την κινηματογραφική μεταφορά του Ντάρεν Αρονόφσκι, είναι ένα δυνατό, συναισθηματικό έργο χαρακτήρων με προβλέψιμο τέλος. O τίτλος απορρέει από την ιστορία του «Μόμπι Ντικ» του Χέρμαν Μέλβιλ και πιο συγκεκριμένα από μια εργασία ενός δυσαρεστημένου παιδιού, που ο Τσάρλι ζητά επίμονα να του διαβάσουν για να ανακουφιστεί, κάθε φορά που τα «βρίσκει σκούρα». Αυτές είναι οι μόνες, πολύτιμες λέξεις που θέλει να ακούσει μπροστά στη θέα του θανάτου. Και είναι το πιο εύστοχο και συγκινητικό σχόλιο του έργου για να αποτυπωθεί ο συναισθηματικός κόσμος της Έλι και η μεταξύ τους σχέση.
Θα ήταν άδικο να συγκρίνει κάποιος την παράσταση με την ταινία. Διαφορετικές παράμετροι, διαφορετικές συνθήκες, διαφορετικά μέτρα και σταθμά. Ο Πυγμαλίων Δαδακαρίδης πήρε το ρίσκο να σκηνοθετήσει και να κρατήσει τον πρωταγωνιστικό ρόλο. Κι έστησε μία ανθρώπινη «φέτα ζωής», ζυμωμένη με ενσυναίσθηση, ευαισθησία και χιούμορ. Σε αυτό το δυνατό πορτρέτο μοναξιάς, ενοχής κι εξιλέωσης, οι χαρακτήρες αδυνατούν να αντιμετωπίσουν τις προσωπικές τους πληγές, γεμίζοντας το κενό με ψυχαναγκαστικές συμπεριφορές και εναλλακτικούς τρόπους ικανοποίησης. Μέρες βασανιστικές και επίπονες αλλά συγχρόνως αποκαλυπτικές, βουτηγμένες σε μια λανθάνουσα θρησκευτικότητα. Ο έρωτας, η ομοφυλοφυλία, ο θάνατος, η μοναξιά, η αποδοχή, η οικογένεια, η νέα γενιά, ο θρησκευτικός φανατισμός ξεπροβάλλουν δυναμικά, με αφορμή την παχυσαρκία.
Ο Πυγμαλίων Δαδακαρίδης, κάτω από την τίμια μεταμφίεσή του, σμίλευσε στην κόψη του ξυραφιού τον «Τσάρλι», έναν άνθρωπο αυτοκαταστροφικό αλλά με μεγάλη καρδιά. Η Ειρήνη Σταματίου σκίτσαρε με εξωστρέφεια την αγωνία της «Λιζ». Η Γεωργία Μεσαρίτη έπιασε τους παλμούς-δονήσεις της οργισμένης-πληγωμένης έφηβης «Έλι». Η Τζωρτζίνα Παλαιοθόδωρου ήταν πειστική στον ρόλο της «Μαίρης», της πρώην συζύγου. Ο Βασίλης Ντάρμας ζωγράφισε γλαφυρά τον αινιγματικό εκπρόσωπο των Μορμόνων, «Τόμας».
Ρεαλιστικά αποτυπωμένο το σκηνικό της Αθανασίας Σμαραγδή, τα κοστούμια του Άγι Παναγιώτου μέσα στο πνεύμα της συνθήκης, οργανικοί οι φωτισμοί της Μελίνας Μάσχα, καίρια η πρωτότυπη μουσική σύνθεση του Θοδωρή Οικονόμου.
Το χιούμορ και το σκοτάδι πάνε χέρι χέρι στη ζωή. Η παράσταση έχει αλήθεια, έχει ψυχή κι αυτό μου φτάνει! Η «Φάλαινα» είναι ένα ταξίδι χωρίς επιστροφή…