ΟΡΛΑΝΤΟ - ΚΡΙΤΙΚΗ
- Ημερομηνία: Δευτέρα, 17/10/2016 16:25
Το γνωστό κείμενο της Virginia Wolfe με τίτλο "Ορλάντο", διασκευάζει και σκηνοθετεί στο Skrow, η Ιώ Βουλγαράκη.
Η συγγραφέας έγραψε το έργο για την ελισαβετιανή εποχή του 16ου αιώνα, όπου όλα ήταν αμφίσημα, ακόμα και το φύλο του ήρωα. Έτσι παρακολουθούμε τις περιπέτειες του νεαρού Ορλάντο, ως ευγενούς στην αυλή της βασίλισσας και η αφήγηση εκτείνεται ως περίπου τέσσερις αιώνες μετά, έχοντας περάσει από το ενδιάμεσο στάδιο της χειραφέτησής του ως γυναίκας και τη συλλογή εμπειριών και εικόνων με αυτό πλέον το φύλο. Άλλωστε όλο το έργο αποτελεί ένα σύνολο σκηνών και εικόνων της ζωής, που μέσα από τη βιωματική διήγηση του ήρωα, απευθύνονται στους θεατές σε μια αποτύπωση στιγμών και καταστάσεων. Στη μετάφραση του Νικήτα Σινιόσογλου, ο λόγος συχνά παρουσιάζει εναλλαγές και δεν έχει ενιαία νοηματική και χρονική ροή, αλλά εμπεριέχει ποίηση και χιούμορ. Η αφήγηση έχει μια δόση τυχαίου και η χρονική της αλληλουχία δεν είναι συνεχής, αλλά κάθε γεγονός παρουσιάζει τη δική του χρονική "ανεξαρτησία". Το κείμενο πλούσιο, έντονο και δυναμικό γρήγορα σε παρασέρνει στη δίνη του και ο θεατής παρακολουθεί με ενδιαφέρον τη μετακύλιση στους αιώνες και τις εικόνες που πλάθονται στη σκηνή.
Η Ιώ Βουλγαράκη με άξονα αυτό το λόγο και ένα λιτό σκηνικό, άφησε την ηθοποιό της να μιλήσει και να αναπτύξει τη χειμαρρώδη αφήγησή της ελεύθερα και χωρίς στεγανά. Όχι όμως και χωρίς όρια, αφού πάντα υπάρχει ένα όριο το οποίο δεν ξεπερνιέται, χωρίς να περιορίζεται η εικόνα που ζωντανεύει ο ήρωας και η ένταση των όσων βιώνει. Σε ένα σκηνικό σπαρμένο με βικτωριανούς καθρέφτες και με ένα κοστούμι εποχής, η ηθοποιός περιπλανιέται ανάμεσα στους θεατές και θαρρείς απευθύνεται σε καθέναν από αυτούς ξεχωριστά στην περιδίνησή της στη ζωή του Ορλάντο. Το τώρα και το μετά, η ζωή και ο θάνατος, η αντίθεση της στιγμής με τη διάρκεια, είναι τα βασικά δίπολα πάνω στα οποία προβληματίζεται και στηρίζει την αφήγησή του ο ήρωας. Χωρίς λογική σειρά μεν, αλλά ολοκληρωμένα και συχνά με ολοκληρωτικό τρόπο. Οι εικόνες εναλλάσσονται και τρέχουν παράλληλα με το λόγο στις περισσότερες σκηνές απόλυτα συντονισμένα, ενώ κάποιες μικρές ανισορροπίες και αρρυθμίες διορθώνονται στη ροή της ίδιας της σκηνής. Το χιούμορ κλείνει το μάτι στη σοβαρότητα, το αύριο συχνά ακυρώνει το σήμερα ή το χθες, σε μια βαθύτερη αναζήτηση του εσώτερου εαυτού μας και των σκοτεινών του σημείων, μέσα από τις εμπειρίες που κερδίζουμε καθημερινά. Η ατμόσφαιρα αλλάζει συχνά και προσαρμόζεται στον εκάστοτε χρόνο και τα αντίστοιχα γεγονότα, χωρίς να επηρεάζει το ρυθμό της παράστασης που παραμένει δυναμικός και έντονος σε όλη τη διάρκειά της.
Η Αμαλία Καβάλη στον ομώνυμο ρόλο, δείχνει να έχει συνειδητοποιήσει πλήρως τις δυσκολίες και τις ιδιαιτερότητες του χαρακτήρα που υποδύεται και επιστρατεύει μια αμεσότητα και μια απλότητα στην αφήγησή της, που κάνει το θεατή συμμέτοχο των γεγονότων που βιώνει, προσκαλώντας τον να τα ζήσει και αυτός σχεδόν εκ των έσω. Δεν υπερβάλλει και συνοδεύει το λόγο με μια λιτή εκφραστικότητα χεριών και σώματος, θαρρείς για να δώσει έμφαση στην ιδιαίτερη σημασία αυτών που περιγράφει. Η κίνησή της απαλή, περιφέρεται ανάμεσα στους καθρέφτες, διεκδικεί όνειρα, καταστάσεις και εμπειρίες και μεταμορφώνεται ανάλογα με το εκάστοτε εδώ και τώρα. Περιέργεια, φόβος, λαχτάρα, έρωτας όλα περνούν από μπροστά της και συνθέτουν ένα παζλ που αποτελεί την ίδια της τη ζωή. Πειστική και καθηλωτική στο λόγο της, δίνει το προσωπικό της ρεσιτάλ και οι όποιες στιγμιαίες αδυναμίες της ξεπερνιούνται άμεσα και με χιούμορ.
Το σκηνικό χώρο επιμελήθηκε η Μαγδαληνή Αυγερινού γεμίζοντάς τον με βικτωριανούς καθρέφτες, όπου καθρεφτίζονται οι μεταμορφώσεις του Ορλάντο μέσα από τους αιώνες.
Τα κοστούμια της ίδιας αντιπροσωπεύουν την εποχή και εκκινούν με ένα εντυπωσιακό βελούδινο κοστούμι με μεταξωτό βολάν.
Οι φωτισμοί του Karol Jarek σε κάποιες σκηνές υπερφώτισαν την ηρωίδα, χωρίς ευτυχώς να χαλάσουν τη μαγεία της σκηνής.
Συμπερασματικά, ένα δύσκολο και πιθανώς έντονα προσωπικό κείμενο της Virginia Wolfe, ήρθε στη σκηνή του Skrow, για να μου επιβεβαιώσει ότι είναι ένα έργο οραματιστικό και με πολλές πιθανές ερμηνείες. Η απόδοση που παρακολούθησα έδωσε το προσωπικό στίγμα της σκηνοθέτιδος και πιθανώς και κάποιους από τους προσωπικούς της φόβους ή προβληματισμούς με τρόπο έντονο και δυναμικό. Και συνοδεύτηκε από μια εξαιρετική ερμηνεία στον ομώνυμο ρόλο που απέκτησε οντότητα και ειδικό βάρος ικανά να ανταπεξέλθουν με επιτυχία στις συμπληγάδες ενός δύσκολου και πολυσύνθετου χαρακτήρα.