ΚΟΥΑΡΤΕΤΟ - ΚΡΙΤΙΚΗ
- Ημερομηνία: Πέμπτη, 21/01/2016 16:38
Το αριστουργηματικό ΚΟΥΑΡΤΕΤΟ του Χάινερ Μίλερ σε διασκευή και σκηνοθεσία του Σταύρου Λίτινα, ανεβαίνει στη μικρή σκηνή του Arroyo Nuevo. Πρόκειται για κείμενο βασισμένο στο διαχρονικό έργο του Λακλός "Επικίνδυνες Σχέσεις", όπου η αρχετυπική πάλη των φύλων στα πρόσωπα της Μαρκησίας ντε Μερτέιγ και του Υποκόμη Βαλμόν, αποκτά μια νέα διάσταση σύγκρουσης μέχρι τελικής πτώσεως, μια σχεδόν λυσσαλέα πάλη σωμάτων και προσωπικοτήτων, με προσωπείο τον έρωτα.
Μέσα από μάσκες και μεταμφιέσεις οι δύο πρωταγωνιστές υποδύονται τόσο τους εαυτούς τους, όσο και τα θύματα-υποχείριά τους, με τη δράση να μεταφέρεται από το μπούνκερ στο σαλόνι και αντίστροφα. Διπλοί ρόλοι, διπλοί χρόνοι, διπλός χώρος δράσης, που συνδέονται από την υποβλητική αφήγηση της Άντζελας Μπρούσκου με καίριες φράσεις για όλους τους χαρακτήρες και συνοδεύονται από ζωντανό πιάνο και τους ήχους κλασσικής μουσικής στη σκηνή. Το flamenco έχει φυσικά τη δική του εξέχουσα θέση στο έργο, τόσο σαν υποκριτικό μέσο, όσο και σαν εργαλείο έκφρασης του σώματος και της ψυχής.
Ο Σταύρος Λίτινας αναλαμβάνει τη σκηνοθετική καθοδήγηση της παράστασης και το συνδυασμό φαινομενικά ετερόκλητων στοιχείων για την ανάπτυξη μιας παράστασης ενιαίας νοηματικά, αισθητικά και εκφραστικά. Οι ισορροπίες μεταξύ μουσικής, κίνησης, έκφρασης και υποκριτικής πολύ λεπτές και για την υποστήριξή τους επιστρατεύει όλα τα μέσα που διαθέτει.
Σε μία αίθουσα που θυμίζει ζωντανή σκακιέρα είναι τοποθετημένα αντικρυστά (και κάθετα στους θεατές) προπλάσματα ανδρών και γυναικών, ερωτικά θύματα της Μαρκησίας και του Υποκόμη, ανάμεσα στα οποία κινούνται και δρουν συμβολικά οι δύο πρωταγωνιστές. Με μία διάχυτη ειρωνεία και κυνικότητα τα θωπεύουν και τα απογυμνώνουν από τα ενδύματά τους, όπως τα απογύμνωσαν νωρίτερα από τα αισθήματά τους. Η έντονη κίνηση και ένταση του flamenco σε κάποιες κορυφώσεις της διακόπτεται από μια σχεδόν πλήρη ακινησία και πλήρη σιωπή λίγων δευτερολέπτων, αρκετών για την αναγκαία αποφόρτιση των πρωταγωνιστών και την προετοιμασία του θεατή για την επόμενη σκηνή. Η ακρίβεια στην κίνηση, ενισχύεται και από την έκφραση των προσώπων των πρωταγωνιστών, από την ψυχρή και υπολογιστική διείσδυση του βλέμματος της Μαρκησίας, μέχρι το σαρδόνιο και αλαζονικό χαμόγελο του Υποκόμη όταν έχει εξουθενώσει τα θύματά του.
Ο σκηνοθέτης καταφέρνει να κάνει το σώμα εκφραστή και καθρέφτη της ψυχής και να σκιαγραφεί στη σκηνή όλες τις λεπτές αποχρώσεις της μεταβαλλόμενης ψυχοσύνθεσης των χαρακτήρων.
Οι αφηγηματικές παρεμβάσεις της κ. Μπρούσκου, βοηθούν το θεατή στη βαθύτερη κατανόηση του αρχικού κειμένου, έχουν μια υποβλητικότητα και μια καλά κρυμμένη ειρωνεία και εντείνουν τη δραματικότητα της υποκριτικής χροιάς των δύο πρωταγωνιστών. Τέλος, το πιάνο προσθέτει μελωδία σε ένα τόνο ολοκλήρωσης της αισθητικής του θεάματος που παρακολουθεί ο θεατής στο χώρο του Arroyo Nuevo.
Ο Σταύρος Λίτινας αναλαμβάνει τον ένα από τους δύο πρωταγωνιστικούς ρόλους, αυτόν του δαιμόνιου Βαλμόν και δείχνει να τον έχει μελετήσει σε βάθος και στις πραγματικές του διαστάσεις. Καταφέρνει με την αρμονία κίνησης και έκφρασης να αποδώσει όλη την υποβόσκουσα μελαγχολία και εσωτερική μοναξιά του χαρακτήρα που υποδύεται και μέσα από τη συνεχή εναλλαγή του ρόλου του εξουσιαστή και του εξουσιαζόμενου τη φθορά μιας κοινωνίας και ενός κόσμου σε παρακμή, κάνοντας ίσως και ένα επίκαιρο πολιτικό σχόλιο. Δείχνει απόλυτα αφοσιωμένος, επικεντρωμένος σε αυτό που κάνει και μοιάζει να ταξιδεύει ο ίδιος στο σκοτεινό κόσμο του ήρωά του, συμπαρασύροντας και το θεατή δίπλα του, δημιουργώντας μαζί του μία κατά κάποιον τρόπο ενεργειακή σχέση.
Η Εύα Παρασκευοπούλου είναι η άξια παρτεναίρ και συμπρωταγωνίστρια στη σκηνή, υποδυόμενη τη Μαρκησία ντε Μερτέιγ. Με το δικό της στυλ και τους προσωπικούς της εκφραστικούς κώδικες δίνει στο γυναικείο χαρακτήρα μια ακμάζουσα θηλυκότητα, μία αίσθηση κοριτσιού και γυναίκας, που μπορεί σχεδόν αυτόματα να μεταμορφωθεί σε λέαινα, έτοιμη να κατασπαράξει το ερωτικό της θύμα. Έχει καταφέρει να συντονίζεται σχεδόν απόλυτα με το συμπρωταγωνιστή της στο χορό, την έκφραση, αλλά και τη στιγμιαία ακινησία και να δημιουργεί μαζί του ένα κινητικό και υποκριτικό δίδυμο, που έχει δουλέψει στη λεπτομέρεια και αλληλοσυμπληρώνεται.
Στο πιάνο η Αλίνα Αναστασιάδη μας ταξιδεύει με τις μελωδίες που παίζει ζωντανά, παρεμβαίνοντας με τον τρόπο της στη ροή της παράστασης. Όπως προείπα, στις αφηγηματικές γέφυρες και των τεσσάρων χαρακτήρων του "Κουαρτέτου", η φωνή της Άντζελας Μπρούσκου με το υπέροχα χαρακτηριστικό της ηχόχρωμα.
Τα σκηνικά και τους φωτισμούς της παράστασης υπογράφει ο σκηνοθέτης, όπως και τα εντυπωσιακά κοστούμια για τα οποία χρειάζεται μια ιδιαίτερη μνεία, καθώς δείχνουν να συμμετέχουν ενεργά στην παράσταση, όπως και οι μάσκες που βοηθούν στις επί σκηνής μεταμφιέσεις των χαρακτήρων.
Συμπερασματικά, στη μικρή σκηνή του Arroyo Nuevo, ο θεατής θα παρακολουθήσει ένα πρωτότυπο και ιδιαίτερο θέαμα, χωρίς κάποιες από τις κλασσικές θεατρικές συμβάσεις, αλλά κεντημένο με μεράκι, κέφι και μεγάλη προσοχή στη λεπτομέρεια. Το κείμενο αναδεικνύεται μέσα από το συνδυασμό υποκριτικής, χορού και μουσικής σε μια δημιουργική και αρμονική συνύπαρξη και οι πρωταγωνιστές δίνουν το καλύτερό τους εαυτό σε μια παράσταση με αισθητική και άποψη.