ΓΡΑΝΑΔΑ - ΚΡΙΤΙΚΗ
- Ημερομηνία: Τετάρτη, 25/04/2018 13:01
Το νέο του θεατρικό έργο με τίτλο "Γρανάδα" σκηνοθετεί στο Από Μηχανής Θέατρο ο Γιάννης Καλαβριανός. Ο τίτλος είναι δανεισμένος από τη γνωστή πόλη της Ανδαλουσίας, μία από τις ομορφότερες και ιστορικότερες της Ισπανίας. Αποτελεί τον τόπο από τον οποίο αρχίζει να ξετυλίγεται το κουβάρι της πορείας μιας σύγχρονης οικογένειας της διπλανής πόρτας. Ένα πολύ ερωτευμένο ζευγάρι που πάει διακοπές εκεί, ένα σοβαρό ατύχημα που αλλάζει ριζικά τις μεταξύ τους ισορροπίες και οι παράλληλες διαδρομές της μετέπειτα ζωής τους. Η οικογένεια που δημιουργείται και οι δυσλειτουργίες της. Και όλα αυτά με φόντο τις αναφορές στη ζωή και τα πεπραγμένα της Ιωάννας της Τρελής, μιας Ισπανίδας βασίλισσας που έζησε περίπου πέντε αιώνες πιο πριν, θεωρήθηκε ψυχικά και πνευματικά διαταραγμένη και κλείστηκε σε ένα κάστρο της πόλης για 46 χρόνια, πενθώντας την απώλεια του συζύγου της. Η εμμονική αναφορά στην ιστορία της από τον πατέρα της οικογένειας αποτυπώνει τις κοινές γραμμές των δύο ιστοριών και τη διαχρονικότητα συναισθημάτων και καταστάσεων, όπως η χαρά, η θλίψη, ο ενθουσιασμός, η απογοήτευση, η απώλεια, η μοναξιά, η αλήθεια και το ψέμα, αλλά και τα θέλω, τα πρέπει και τις κοινωνικές συμβάσεις κάθε εποχής. Υπάρχουν συμπτώσεις που σημαδεύουν ανεξίτηλα τη ζωή μας και οι χαρακτήρες χωρίζονται σε αυτούς που παίρνουν τη ζωή στα χέρια τους και προχωρούν μπροστά και σε αυτούς που αφήνονται να παρασυρθούν από αυτή και να γίνουν έρμαιά της.
Ο Γιάννης Καλαβριανός σκηνοθετεί την παράσταση, δίνοντας έμφαση στην απλότητα και τη ρεαλιστικότητα της ιστορίας, αλλά ταυτόχρονα εμβαθύνοντας στα κατάβαθα της ψυχής των ηρώων και υπογραμμίζοντας τις ανασφάλειες και τα αδιέξοδά τους. Οι σχέσεις τους είναι προβληματικές, τραυματισμένες, υπάρχουν χάσματα στην κατανόηση του ενός από τον άλλο και συχνά το ψέμα δίνει τον τόνο της συμβίωσής τους κάτω από την ίδια στέγη. Υπάρχει μια διάχυτη μελαγχολία στην ατμόσφαιρα, ο κάθε χαρακτήρας βιώνει το δικό του δράμα, άλλοι πιο έντονα και άλλοι με μεγαλύτερη ελαφρότητα, ενώ δε λείπει κι ένα πικρό χιούμορ, ένας βαθύς σαρκασμός των προσωπικών επιλογών του καθενός. Η σκηνοθετική ματιά απελευθερώνει σταδιακά τα καλά κρυμμένα μυστικά, σα να θέλει να δοκιμάσει τις αντοχές των ηρώων του έργου, αλλά και του θεατή. Οι εναλλαγές παρόντος-παρελθόντος έρχονται να πουν την αλήθεια, να απαντήσουν ερωτήματα και να κλείσουν ανοιχτούς λογαριασμούς. Οι συναισθηματικές διακυμάνσεις, οι ψυχολογικές μεταπτώσεις, τα πνευματικά κενά βρίσκουν αιτιολόγηση αφήνοντας ελάχιστα ζητήματα αφώτιστα. Η παράλληλη παρουσία της εικόνας της Ιωάννας της Τρελής σε video προσφέρει ανάσες στην ιστορία, αλλά και δένει αρμονικά το παρελθόν και το παρόν. Το χιούμορ, το δράμα, η απόγνωση, η χαρά είναι στις σωστές δόσεις, σαν κάτοπτρο της πραγματικής ζωής.
Η Φιλαρέτη Κομνηνού στο ρόλο της Άννας, μιας γυναίκας στα όρια της νεύρωσης και συχνά της κατάρρευσης, προσπαθεί να ξεπεράσει το θάνατο της μητέρας της και είναι καταπιεστική στην οικογένειά της. Γνήσια μητριαρχική φιγούρα, αυθεντική, γήινη, δε διστάζει να τσαλακωθεί ψυχολογικά και εμφανισιακά για να αποδώσει πειστικά τις λεπτές ισορροπίες της ψυχοσύνθεσης της ηρωίδας της. Απλή και ουσιαστική ερμηνεία, καταφέρνει να συνδυάσει έναν εξωτερικό αυτοέλεγχο, με ένα εσωτερικό πάθος και ένταση. Αντίστοιχα οι σιωπές της συνοδεύονται από μια παραίτηση του σώματος και ερωτηματικό στο βλέμμα, που αποκαλύπτει όλη την απόγνωση που βιώνει σα χαρακτήρας. Μία ολοκληρωμένη σκηνική παρουσία από μια αξιόλογη ηθοποιό.
Η Έφη Σταμούλη υποδύεται την Έλλη, την αδελφή της Άννας, που μετά από ένα ατύχημα πριν πολλά χρόνια είναι καθηλωμένη σε αναπηρική καρέκλα. Ψύχραιμη, με μία χαμογελαστή πικρία στο πρόσωπό της και ένα χιούμορ στα όρια της κυνικότητας, βγάζει όλη την ενέργεια μιας γυναίκας που παραμένει ζωντανή και επιθυμεί τη ζωή, αλλά έχει περιορισμένες δυνατότητες στο να τη ζήσει στο βαθμό που το χρειάζεται. Δυνατά, μα καταπιεσμένα συναισθήματα, ανεκπλήρωτοι έρωτες, αυτοσαρκασμός, αλλά και μπρίο και μια υφέρπουσα θηλυκότητα, μοιάζει να αποτελεί τον ιδανικό αντίθετο πόλο στην απαισιοδοξία της αδερφής της.
Ο Γιώργος Γλάστρας είναι ο Γιώργος, σύζυγος της Άννας, με αρκετά κρυμμένα μυστικά, και ο οποίος συχνά δείχνει να ζει σε ένα παράλληλο σύμπαν σε σχέση με τους άλλους χαρακτήρες. Σε διαφορετικά υφολογικά μονοπάτια από τους υπόλοιπους, ασχολείται πιο πολύ με την ιστορία από την πραγματικότητα, καρφωμένος στις εμμονές και την εσωτερική του μοναξιά. Αν και δεν αποφεύγει κάποιο στυλιζάρισμα στην ερμηνεία του, κρατά εν γένει τις ισορροπίες που απαιτούνται και αποτελεί μια διαφορετική νότα στην παράσταση.
Η Στέφη Πουλοπούλου ερμηνεύει τη Λήδα, κόρη της Άννας και του Γιώργου και έχει μια ελεγχόμενη αποστασιοποίηση από τις συναισθηματικές κορυφώσεις των υπόλοιπων. Δείχνει να διστάζει να νιώσει και να βιώσει τις εντάσεις της ηλικίας της και κατά κάποιο τρόπο συντηρεί μια αποτυχημένη προσέγγιση ζωής που την απομονώνει σωματικά, ψυχικά και πνευματικά. Και αποτυπώνει επιτυχημένα μία κατεξοχήν φοβική φιγούρα.
Ο Διαμαντής Αδαμαντίδης παίζει τον Άρη, το γιο της οικογένειας, ο οποίος έχει το στήριγμα της σχέσης του για να μπορεί να ανταπεξέλθει στα προσωπικά και οικογενειακά αδιέξοδα. Είναι αυτό που λέμε ήρεμη δύναμη, δείχνει να έχει κατανοήσει τις ιδιαιτερότητες του ρόλου του και να ανταποκρίνεται με συνέπεια και επάρκεια σε αυτές, χωρίς αχρείαστες εξάρσεις, αλλά με σωστό ηχόχρωμα στη φωνή του και αυτοέλεγχο στα εκφραστικά του μέσα.
Τέλος, η Αλεξία Μπεζίκη υποδυόμενη τη Χριστίνα, ολοκληρώνει το ερμηνευτικό παζλ της παράστασης. Αν και ξεκίνησε με μια μικρή δόση υπερβολής και σκηνικής αμηχανίας, γρήγορα βρήκε το αποτύπωμα της ηρωίδας της και αποτέλεσε την αισιόδοξη και φωτεινή πλευρά της ανθρώπινης ιστορίας. Με μπρίο, θηλυκότητα και ζωντάνια, εξωτερικεύει τα συναισθήματά της και γίνεται ο καταλύτης της εξέλιξης της ιστορίας, αφού αποτελεί τον πυροκροτητή της αποκάλυψης κάποιων μυστικών.
Στο video παρακολουθούμε τη Λυδία Φωτοπούλου στο ρόλο της Ιωάννας της Τρελής, με τις παρεμβάσεις της οποίας (έξοχη κινηματογράφηση του ιδιαίτερα εκφραστικού της προσώπου) προσθέτει χιούμορ, φιλοσοφική αναζήτηση, αλλά και μία γόνιμη δόση αποφόρτισης του θεατή από το οικογενειακό δράμα. Παράλληλα υπογραμμίζει ότι η ζωή κάνει κύκλους, τονίζοντας τα πολλά κοινά σημεία των δύο ιστοριών παρόλο το μεγάλο χρονικό κενό που τις χωρίζει.
Τα σκηνικά της Ευαγγελίας Θεριανού γεμίζουν δημιουργικά το χώρο, αλλά αφήνουν και τον απαραίτητο χώρο για την κινητικότητα των ηθοποιών. Είναι λειτουργικά και παίζουν έντονα με τους συμβολισμούς και τα ιδιαίτερα νοήματα της ιστορίας.
Τα κοστούμια της Ιωάννας Τσάμη, καθημερινά, χωρίς να επιζητούν το εξεζητημένο (αν και με τη δική τους λεπτομέρεια και κομψότητα) τονίζουν έξυπνα ότι οι ήρωες είναι άνθρωποι της διπλανής πόρτας.
Η μουσική του Άγγελου Τριανταφύλλου συχνά προσθέτει ένα μελωδικό ηλεκτρισμό στην ήδη φορτισμένη ατμόσφαιρα της οικογένειας.
Οι φωτισμοί του Αλέκου Αναστασίου ακολούθησαν και ανέδειξαν τις εσωτερικές ψυχολογικές διακυμάνσεις των ηρώων, ενώ η επιμέλεια της κίνησης από την Αλεξία Μπεζίκη υποστήριξε σωστά και επιμελημένα το λόγο. Απλά εξαιρετικό το video του Πάτροκλου Σκαφιδά που αποτύπωσε υπέροχα την εκφραστικότητα του προσώπου της Λυδίας Φωτοπούλου.
Συμπερασματικά στη σκηνή του Από Μηχανής Θεάτρου, παρακολούθησα μια παράσταση όπου ένα ευαίσθητο, τρυφερό, ανθρώπινο, σημερινό κείμενο, σκηνοθετήθηκε με συνέπεια και ρεαλιστικότητα, επιχειρώντας να αναδείξει τις ψυχολογικές (αν)ισορροπίες των χαρακτήρων, αλλά και να μιλήσει απευθείας στην ψυχή του θεατή. Μέσα από την απλότητά της αποτύπωσε εύστοχα τη σύνθετη πραγματικότητα μιας εποχής όπου η μοναξιά, η μελαγχολία, η απώλεια κυριαρχούν και μας οδηγούν σε ποικίλα αδιέξοδα. Η ερμηνευτική ομάδα υποστήριξε με πάθος, δυναμισμό και αυθεντικότητα το όλο εγχείρημα, καταθέτοντας όλο το φάσμα των εκφραστικών της μέσων.