GRACE AND GLORIE - ΚΡΙΤΙΚΗ
- Ημερομηνία: Τρίτη, 08/01/2019 10:43
Το έργο του Αμερικανού συγγραφέα Tom Ziegler με τίτλο "Grace and Glorie", σκηνοθετεί στο Θέατρο Αγγέλων Βήμα ο Γιάννης Λασπιάς. Παρουσιάστηκε για πρώτη φορά με τον τίτλο "Apple Dreams", ενώ στη συνέχεια με την τωρινή του ονομασία ανέβηκε στο Off-Broadway Laura Pels Theatre το 1996. Το 1998 έγινε και τηλεοπτική ταινία με πρωταγωνίστριες τις Gena Rowlands και Diane Lane.
Στα βουνά της Βιρτζίνια σε ένα μεγάλο αγρόκτημα, μένει μόνη της η 90χρονη Γκρέις, η οποία μόλις βγήκε από το νοσοκομείο, διαγνωσμένη με λίγες εβδομάδες ζωής ακόμα. Το αγρόκτημα αυτό το πούλησε σε μία εταιρεία που σκέφτεται να δημιουργήσει εκεί ένα resort, με μόνη δέσμευση να την αφήσουν να ζήσει σε ένα μικρό σπιτάκι του κτήματος μέχρι να πεθάνει. Οι μπουλντόζες έχουν ήδη αρχίσει να δουλεύουν για να διαμορφώσουν το χώρο, καταστρέφοντας την αρχική ομορφιά του, όπως και μία μεγάλη φυτεία με μηλιές που αποτελούσε σήμα κατατεθέν. Ξαφνικά εμφανίζεται στη ζωή της η Γκλόρια, σαραντάρα, απόφοιτος του Χάρβαρντ, η οποία πρόσφατα παράτησε την προηγούμενη ζωή της στη Νέα Υόρκη ακολουθώντας τον άντρα της στα πάτρια εδάφη του και προς το παρόν προσφέρει εθελοντική εργασία σε ηλικιωμένους μέσω της οργάνωσης Hospice. Η αρχική άρνηση της Γκρέις στη βοήθεια της Γκλόρια, σταδιακά κάμπτεται και μεταξύ αυτών των δύο εντελώς διαφορετικών γυναικών αναπτύσσεται μια ιδιότυπη και στενή σχέση, αποκαλύπτοντας μυστικά της ζωής τους και ανακαλύπτοντας από κοινού την αγάπη και την ουσία της ζωής. Η μετάφραση είναι της Μαργαρίτας Δαλαμάγκα-Καλογήρου και έχει ροή και συνέχεια, ενώ την προσαρμογή του κειμένου έκανε ο σκηνοθέτης.
Ο Γιάννης Λασπιάς αναλαμβάνει τη σκηνοθετική καθοδήγηση της παράστασης, κινούμενος στις παρυφές των προσωπικών δραμάτων των χαρακτήρων και της εις βάθος ενδοσκόπησής τους, σε συνδυασμό με γενναίες πινελιές κωμικών στιγμών που δίνουν έμφαση στον ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα του έργου. Οι δύο γυναίκες της ιστορίας είναι διαφορετικών ηλικιών, εκπαιδευτικού επιπέδου, αλλά και κοινωνικού background και αυτό γίνεται σαφές από την πρώτη στιγμή. Όπως και μια ιδιότυπη και παράξενη χημεία μεταξύ τους, η οποία παρά τις επιφανειακές τους συγκρούσεις υποβόσκει και περιμένει την ευκαιρία να αναδυθεί. Οι διάλογοι είναι καθημερινοί, άμεσοι, γρήγοροι, ώστε να διατηρείται ένας σφιχτός ρυθμός. Στην ατμόσφαιρα υπάρχει δράμα, υπάρχει συναίσθημα, αλλά με τις κωμικές σφήνες να είναι αρκετές, να βγάζουν αβίαστο γέλιο και να αποφορτίζουν την ατμόσφαιρα, διατηρώντας μια ισορροπία. Υπάρχουν μικρές ανατροπές που δίνουν ώθηση στην πλοκή και κρατούν το ενδιαφέρον του θεατή μέχρι το τέλος. Οι ερμηνείες είναι άμεσες, γνήσιες, ρεαλιστικές, χωρίς υπερβολές ή αχρείαστες κορυφώσεις και υπάρχει πλούσια σκηνική επικοινωνία μεταξύ των δύο ηθοποιών.
Η Αλεξάνδρα Παντελάκη αναλαμβάνει το ρόλο της ενενηντάχρονης Grace. Απρόβλεπτη, αισιόδοξη, με αδάμαστη θέληση για ζωή, αλλά και νευρική, ανασφαλής και κάποιες φορές κολλημένη σε αγκυλώσεις της ηλικίας της, αντιμετωπίζει με σκεπτικισμό κι έναν ενδόμυχο φόβο την εισβολή ενός ξένου ανθρώπου στη ζωή και την καθημερινότητά της. Σιγά σιγά ξεδιπλώνει έναν άλλο εαυτό, πιο άνετο, πιο αυθόρμητο, που έχει τα χαρακτηριστικά ενός γνήσιου ανθρώπου της επαρχίας που έζησε και απόλαυσε τη ζωή και τις μικρές χαρές της και θέλει να φτάσει στο μεδούλι της.
Η Δώρα Χρυσικού υποδύεται την Gloria (την οποία η Grace φωνάζει Glorie), μια γυναίκα σε κρίση, που προσπαθεί να ξεχάσει το παρελθόν και να γιατρέψει τις πληγές του. Παρόλη τη μάσκα της ψυχραιμίας και του αυτοέλεγχου με την οποία συμπεριφέρεται, υπάρχει μια έντονη υπόνοια ενός κρυμμένου εαυτού, τον οποίο καλύπτει ένα πέπλο μυστηρίου και σιωπής. Σιγά, σιγά η μάσκα υποχωρεί και τη θέση της παίρνουν η πίκρα, η οργή, η απόγνωση. Γίνεται ευάλωτη και μοιράζεται τη συναισθηματική της συντριβή με τη γυναίκα την οποία προθυμοποιήθηκε να βοηθήσει. Η χημεία των δύο γυναικών στη σκηνή είναι εξαιρετική, αλληλοσυμπληρώνονται και καλύπτουν η μία τα κενά της άλλης. Γίνονται έτσι ο κινητήριος μοχλός για την εύρυθμη ροή της παράστασης.
Τα σκηνικά της Αρετής Μουστάκα είναι απλά και αντιπροσωπευτικά ενός μικρού και λιτού ορεινού καταλύματος, αλλά και λειτουργικά αφήνοντας αρκετό χώρο στις ηθοποιούς να κινηθούν.
Τα κοστούμια της Χριστίνας Πανοπούλου χωρίς υπερβολές, προβάλλουν έξυπνα την αντίθεση των κοινωνικού στρώματος από το οποίο προέρχονται οι δύο γυναίκες. Οι μουσικές επιλογές έγιναν από το σκηνοθέτη και ταίριαξαν με την ατμόσφαιρα του έργου, ενώ οι φωτισμοί του Βαγγέλη Μούντριχα εστίασαν σωστά στις πρωταγωνίστριες και στις ιδιαίτερές τους στιγμές.
Συμπερασματικά, στη σκηνή του Αγγέλων Βήμα, είδα μια τρυφερή ανθρώπινη ιστορία, που χωρίς να είναι πολύπλοκη ή βαθιά φιλοσοφημένη, είχε πραγματικούς χαρακτήρες, συναίσθημα και ευαισθησία. Η σκηνοθεσία είχε ρυθμό, ατμόσφαιρα, πρόσθεσε τις απαραίτητες πινελιές χιούμορ που επικοινώνησαν σωστά στο κοινό το προσωπικό δράμα της κάθε ηρωίδας και έδωσε μια τελική αισιόδοξη νότα για την ίδια τη ζωή, ενώ οι δύο ηθοποιοί ισορροπημένες, αυθεντικές και χωρίς υπερβολές, έπλασαν δύο συμπαθέστατες γυναίκες με τις ατέλειες και τις αδυναμίες τους.