ΕΓΩ, Ο ΜΑΡΚΟΣ ΒΑΜΒΑΚΑΡΗΣ - ΚΡΙΤΙΚΗ
- Ημερομηνία: Δευτέρα, 30/04/2018 10:49
Το κείμενο της Νάνσης Τουμπακάρη "Εγώ, ο Μάρκος Βαμβακάρης" σκηνοθετεί στο Θέατρο Στοά ο Θανάσης Παπαγεωργίου. Βασίστηκε στη διήγηση του μεγάλου Συριανού συνθέτη στην Αγγελική Βέλλου-Κάιλ, το 1969, τρία χρόνια πριν πεθάνει, η οποία και επιμελήθηκε την αυτοβιογραφία του. Το ταξίδι ξεκινάει από την εποχή του Πρώτου Παγκοσμίου πολέμου, συνεχίζει με τη μικρασιατική καταστροφή και το Δεύτερο Παγκόσμιο πόλεμο και τερματίζει την εποχή της χούντας. Μιλά για το σπίτι του, το οικογενειακό του περιβάλλον, τη μετακόμιση στον Πειραιά, τη γνωριμία του με το μπουζούκι, τις νεανικές παρέες και την πρώτη επαφή με τους τεκέδες. "Εξομολογείται" όλες τις κρυφές και φανερές του αμαρτίες, αποτυπώνοντας παράλληλα και την πορεία του ρεμπέτικου τραγουδιού, τις εμπνεύσεις του, αλλά και τις εσωτερικές του αναζητήσεις και τα πάθη που τον οδήγησαν στο να γράψει κάποια τραγούδια. Παρακολουθούμε την καριέρα του, τόσο στη δισκογραφία όσο και στα διάφορα μαγαζιά που δούλεψε, από την άνοδο και τον κολοφώνα της, μέχρι την αναπόφευκτη πτώση που πάντα έπεται. Όλα αυτά με μία ειλικρίνεια, έναν αυθορμητισμό, χωρίς καμία προσπάθεια ωραιοποίησης ή αγιοποίησης, αλλά μιας απλής κατανόησης και αιτιολόγησης, ώστε να γνωρίσουμε τον πραγματικό Βαμβακάρη.
Ο Θανάσης Παπαγεωργίου αναλαμβάνει τη σκηνοθετική επιμέλεια της παράστασης με βασικό μέλημα να κρατήσει την αφήγηση ζωντανή, φρέσκια, δυναμική και διεισδύοντας στην ψυχή και το νου του μεγάλου συνθέτη να αποκαλύψει γνωστές και άγνωστες πτυχές της ζωής του, με τα πάθη, τις αδυναμίες αλλά και τις πηγές της έμπνευσής του. Ο λόγος επενδύεται με μουσική, η οποία τον συνοδεύει, τον εμπλουτίζει και τον κάνει συναίσθημα, πόνο, βίωμα. Είτε με ηχογραφήσεις με την αυθεντική φωνή του Βαμβακάρη, είτε με τον ηθοποιό να σιγοτραγουδά τραγούδια που άφησαν το δικό τους στίγμα. Έτσι η προσωπική ιστορία του συνθέτη αποκαλύπτεται βήμα-βήμα, καρέ-καρέ, στίχο-στίχο, πίνοντας γουλιές από έναν ελληνικό καφέ, ή ένα ποτηράκι ρακί, πιάνοντας νότες σε ένα μπουζούκι, ή κοιτώντας φωτογραφίες και αναμοχλεύοντας αναμνήσεις. Οι παρασπονδίες, τα μικρά και μεγαλύτερά του "εγκλήματα" αφομοιώνουν σε μεγάλο βαθμό τις προσωπικές και καλλιτεχνικές του ανάγκες και ανησυχίες. Μέσα από το συνθέτη και τον τραγουδοποιό αποκαλύπτεται ο άνθρωπος. Παράλληλα, ιχνογραφείται και το πολιτικοκοινωνικό πλαίσιο κάποιων δύσκολων περιόδων της σύγχρονης ιστορίας της Ελλάδας. Υπάρχει πολύ συναίσθημα στο λόγο, στις φορτισμένες σκηνές παρεμβάλλονται κάποιες πιο ευφρόσυνες πινελιές, ενώ προσφέρεται κι ένα ποτηράκι ρακί στους θεατές για να μπουν στο πνεύμα της αφήγησης. Ο ρυθμός της είναι γρήγορος, κάνει ελάχιστες κοιλιές και παραμένει ενδιαφέρουσα μέχρι το τέλος της.
Ο Θανάσης Παπαγεωργίου κρατά και το ρόλο του Μάρκου Βαμβακάρη. Έμπειρος ηθοποιός, με συναίσθημα, καθαρό λόγο και ολοκληρωμένο "διάβασμα" των απαιτήσεων ενός θεατρικού χαρακτήρα. Είναι απλός, γήινος, ευθύς, αυθόρμητος και χρησιμοποιεί με συνέπεια και εγκράτεια τα εκφραστικά του μέσα. Μοιάζει τόσο αληθινό αυτό που κάνει στη σκηνή, που κάποια στιγμή παρασύρεσαι να πιστέψεις ότι παρακολουθείς τον ίδιο το Μάρκο αφηγούμενο το υλικό της αυτοβιογραφίας του. Το κουρασμένο βήμα, η άσβεστη φλόγα για το τραγούδι σαν τρόπο έκφρασης, η απλοϊκή "ομολογία" των παραστρατημάτων του, όπως η εμμονή στο χασίς, το πάθος του για τις ωραίες γυναίκες, η αγάπη για την οικογένειά του, είναι όλα εκεί. Σχεδόν τίποτα περιττό, χωρίς υπερβολές και κορώνες, απλά μια ερμηνεία μεστή και γεμάτη χυμούς και νοήματα.
Το σκηνικό χώρο επιμελήθηκε η Λέα Κούση και ήταν λιτός και λειτουργικός, με ένα τραπέζι και δύο καρέκλες, σαν καθιστικό ενός απλού σπιτιού, δίνοντας βήμα στον πρωταγωνιστή της παράστασης, το λόγο του και τη μουσική.
Η ίδια είχε και την ενδυματολογική φροντίδα του έργου με τα ρούχα του πρωταγωνιστή να είναι απλά, καθημερινά έχοντας μια λαϊκή αλλά φροντισμένη αύρα.
Συμπερασματικά, στη σκηνή του Θεάτρου Στοά, είδα ένα μονόλογο-βιογραφία μιας πολυσχιδούς προσωπικότητας του ρεμπέτικου τραγουδιού, με μία λιτή, αφηγηματική, αλλά ουσιώδη σκηνοθεσία, η οποία φωτίζει σημαντικές γνωστές και άγνωστες πτυχές της προσωπικής και καλλιτεχνικής του πορείας. Η ερμηνεία μεστή, ώριμη, δυναμική, με πάθος αλλά και συναίσθημα έδινε την εντύπωση μιας σχεδόν απόλυτης ταύτισης του ηθοποιού με το χαρακτήρα που υποδύθηκε. Μια αξιόλογη θεατρική πρόταση σε ένα χώρο που εξακολουθεί να αγαπά και να υποστηρίζει το καλό ελληνικό έργο.