ΔΑΦΝΕΣ ΚΑΙ ΠΙΚΡΟΔΑΦΝΕΣ | ΚΡΙΤΙΚΗ
- Ημερομηνία: Τετάρτη, 02/09/2020 12:24
Διαχρονικές, ευθύβολες και άκρως επίκαιρες παραμένουν οι «ΔΑΦΝΕΣ ΚΑΙ ΠΙΚΡΟΔΑΦΝΕΣ» των διορατικών Κεχαΐδη - Χαβιαρά, σχεδόν σαράντα χρόνια από τη συγγραφή τους και εξακολουθούν να καθρεφτίζουν ολοκάθαρα την ελληνική πραγματικότητα.
Πρωτοπαρουσιάστηκαν στο Υπόγειο του Θεάτρου Τέχνης, σε σκηνοθεσία Κάρολου Κουν και από τότε μέχρι σήμερα, δυστυχώς, δεν έχει αλλάξει το πολιτικό τοπίο της χώρας μας.
Εν έτει 2020, ο Πέτρος Φιλιππίδης αναλαμβάνει να σεργιανίσει τους τέσσερις πολιτικάντηδες -«φίλους» του σε διάφορους καλοκαιρινούς σταθμούς για να καυτηριάσουν την «πικρή γελοιογραφία» της Ελλάδας.
Τέσσερις τοπικοί στυλοβάτες (κομματάρχες) υποψηφίων βουλευτών στην Τρίπολη, συγκεντρώνονται, μια χειμωνιάτικη νύχτα, στο σπίτι του ενός και συζητούν για τις επερχόμενες εκλογές. Ο καθένας κρατά καλά κρυμμένα μυστικά που εκσφενδονίζει την κατάλληλη στιγμή για να πλήξει τη σιγουριά των άλλων. Σ' αυτήν την εκρηκτική συνάντηση με την πολιτική του καφενείου, οι τέσσερις φίλοι σφάζονται στον βωμό της εξουσίας και του παιχνιδιού με απώτερο σκοπό την προσωπική τους «βολή» και συμφέρον.
Και βέβαια, πρόσωπο-κλειδί της ιστορίας αποδεικνύεται μια γυναίκα, η Νόρα, που αν και μονίμως απούσα, δρομολογεί τις εξελίξεις με μαεστρία. Θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί σαν μια σύγχρονη Λυσιστράτη, της οποίας οι υπόγειοι χειρισμοί φέρνουν το πολιτικό παιχνίδι στα μέτρα της και αναδεικνύεται η απόλυτη νικήτρια, έχοντας υποχείριο τους τέσσερις πολιτικάντηδες της συμφοράς.
Πλειάδα κριτικών χαρακτηρίζει το κείμενο ως πολιτική κωμωδία και σάτιρα των πολιτικών ηθών. Το απρόβλεπτο πολιτικό παιχνίδι στις «ΔΑΦΝΕΣ ΚΑΙ ΠΙΚΡΟΔΑΦΝΕΣ» εξισώνεται με το απρόβλεπτο παιχνίδι μιας καλοστημένης πόκας. Οι τέσσερις ήρωες-παίκτες κρύβουν καλά «άσσους» στο μανίκι τους και κάθε φορά που μπαίνουν στο παιχνίδι, «μπλοφάρουν» και υποχρεώνουν τους άλλους παίκτες να δείξουν τα κρυμμένα τους χαρτιά. Η παρτίδα είναι ανεξέλεγκτη, αδιέξοδη και καταστροφική καθώς πάνω στην τσόχα ποντάρονται εκτός από τα εθνικά σύμβολα και όλα τα τιμαλφή όπως ο έρωτας, η φιλία, η εμπιστοσύνη, η ιδεολογία και η αξιοπρέπεια. Χαμένοι από χέρι, οι παίκτες ονειρεύονται φανταστικές νίκες, καθώς ελπίζουν να πάρουν τη ρεβάνς στην προσωπική τους ιστορία.
Το έργο λειτουργεί σαν κριτικό σχόλιο και απομυθοποίηση της ελληνικής πολιτικής πραγματικότητας. Ιδεολογικός στόχος των δημιουργών είναι η αναζήτηση και προβολή των αντιπροσωπευτικών στοιχείων που δομούν το νεοελληνικό ήθος.
Στον «Κώστα», τον «Βασίλη», τον «Τάσο» και τον «Αλέκο» σκιαγραφείται αφενός το πολιτικό ήθος του Νεοέλληνα της επαρχίας και αφετέρου όλοι οι παρασκηνιακοί, μικροπολιτικοί μηχανισμοί του σαθρού ελληνικού κοινοβουλευτισμού με τη διαφθορά, τη διαπλοκή, τις μηχανορραφίες, τα μικροκομματικά συμφέροντα, τις μικροπολιτικές και πελατειακές σχέσεις να παραμένουν ο κανόνας, μέχρι και σήμερα.
Πίσω όμως από την ακόρεστη φιλοδοξία των τεσσάρων τοπικών παραγόντων της επαρχίας να γευτούν τις προσωπικές δάφνες της εξουσίας, ελλοχεύει ένα βαθύ ανθρώπινο δράμα. Κρύβονται πολύ πιο μεγάλες αγωνίες και πιο καίριες ανάγκες, όπως ο φόβος της μοναξιάς και του θανάτου, η αίσθηση της αποστολής, η ανάγκη δημιουργίας και η ελευθερία. Οι χαρακτήρες του έργου επιδίδονται σ’ έναν αγώνα επιβίωσης με μελετημένη στρατηγική και διαρκή ετοιμότητα. Το κατεξοχήν όπλο που επιστρατεύουν όλοι σ’ αυτόν τον αγώνα ζωής, είναι ο έρωτας. Πραγματικός ή ουτοπικός, πλατωνικός ή σαρκικός, προβάλλεται σε κάθε περίπτωση ως λύση, ως το μοναδικό τελικά αντίδοτο, που θα μπορούσε να αναστείλει τον πάσης φύσεως θάνατο.
Η παράσταση αποτελεί υπόδειγμα απλότητας, ανατρεπτικότητας και εμβριθούς σκηνοθετικής ανάγνωσης της σύγχρονης ελληνικής δραματουργίας, από τον Πέτρο Φιλιππίδη, με την πολύτιμη αρωγή της Ντένιας Στασινοπούλου. Σκιαγραφεί εύστοχα την ανάγλυφη ηθογραφία τεσσάρων παγαπόντηδων χαρακτήρων, με τη γνωστή αλαζονεία και τον κομπασμό της εξουσίας, με πάθη, ένοχα μυστικά, λάθη, με φόντο μια χώρα με νωπές τις μετεμφυλιακές μνήμες .
Το πειστικό σκηνικό περιβάλλον του Μανόλη Παντελιδάκη, τα αρμόζοντα κοστούμια του Γιάννη Μετζικώφ, οι καίριες μουσικές επιλογές του Ιάκωβου Δρόσου και οι αποκαλυπτικοί φωτισμοί του Λευτέρη Παυλόπουλου, συνδράμουν καθοριστικά στην αίσθηση ότι όντως βρισκόμαστε στο σπίτι του «Κώστα», ένα χειμωνιάτικο βράδυ και γινόμαστε μέρος της αδυσώπητης αψιμαχίας τους.
Το ανδρικό κουαρτέτο των πρωταγωνιστών επιβεβαιώνει την άψογη χημεία τους. Σαρωτικοί, ζωντανοί κόβουν και ράβουν στο σανίδι με νατουραλιστική δεινότητα και εκφραστική διαφάνεια. Πρόκειται για τέσσερις ηθοποιούς διαφορετικών ηλικιών και σχολών, ισορροπημένους με πλούσια εφόδια υποκριτικής εμπειρίας που γνωρίζουν από πρώτο χέρι πως να κινούν τα νήματα ολοκληρωμένων ερμηνειών.
Ο Πέτρος Φιλιππίδης ενδύεται τον ρόλο του καιροσκόπου «Βασίλη» και οργιάζει υποκριτικά με ακμαία σκηνική δεξιότητα και στόφα κωμικού παλαιάς κοπής. Κουτοπόνηρος, υστερόβουλος κινείται άνετα με τον προσωπικό του χαρακτηριστικό υποκριτικό κώδικα και πείθει τους πάντες για τον διεφθαρμένο χαρακτήρα του.
Στην αντίπερα όχθη, ο Τάσος Χαλκιάς βουτά στον ρόλο του μαχητικού πατριώτη «Κώστα», του γηραιότερου κομματάρχη του τόπου, με σκηνική ευσυνειδησία, δυναμισμό και γλαφυρότητα. Ένας ρόλος γάντι πάνω του καθώς κεντάει λεπτομερέστατα, βελονιά τη βελονιά, λέξη τη λέξη, στο πρόσωπο, στο βλέμμα, στον λόγο, στην κίνηση, τον πιστό και προσηλωμένο στο παλαιό πολιτικό κατεστημένο, κομματάρχη, που τελικά πέφτει ο ίδιος στον λάκκο με τα φίδια, αφού δεν έχει και τόσο καθαρή την φωλιά του.
Ο Θανάσης Πατριαρχέας σκιτσάρει τον ρόλο του διπρόσωπου «Τάσου» με αξιοζήλευτη ευελιξία, ακροβατώντας διαρκώς μεταξύ μαλθακότητας και πανουργίας.
Ο Κωνσταντίνος Ασπιώτης εντυπωσιάζει με την άψογη ερμηνεία του αφελούς υποτακτικού «Αλέκου», του νεαρότερου ηλικιακά, αγνότερου στις πολιτικές προθέσεις και ουραγό της παρέας, ο οποίος φιλοδοξεί να αναδειχθεί κοινωνικά μέσω τρίτων.
Γελώντας με τους γλαφυρούς χαρακτήρες και τις κουτοπόνηρες ραδιουργίες τους, συμπεραίνει κανείς ότι τα μέσα στις εκλογικές αναμετρήσεις μπορεί να άλλαξαν, η τακτική όμως παραμένει η ίδια. Μια τακτική γεμάτη ίντριγκες, συνωμοσίες, βερμπαλισμούς, αληθοφανή ψέματα και ψεύτικες αλήθειες, που ευνοεί τους αρουραίους της πολιτικής και εξυπηρετεί κατά το δοκούν τα πολιτικά συμφέροντα
«ΔΑΦΝΕΣ ΚΑΙ ΠΙΚΡΟΔΑΦΝΕΣ», ένα πραγματικά δυνατό θέατρο-καθρέφτης, μία θεατρική πράξη που μας φέρνει αντιμέτωπους με τους ίδιους μας τους εαυτούς.