Ο ΘΑΝΟΣ ΤΟΚΑΚΗΣ ΚΑΙ Η ΚΙΡΚΗ ΚΑΡΑΛΗ ΣΤΟ 'ΤΡΙΤΟ ΚΟΥΔΟΥΝΙ'
- Ημερομηνία: Παρασκευή, 06/05/2016 16:15
Ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά Νίκος Διαμαντής, είχε την πρωτοβουλία ενός πολύ σημαντικού προγράμματος που στόχο έχει να φέρει τους εφήβους σε βιωματική επαφή με το θέατρο. Εδώ και μήνες λοιπόν, στο πλαίσιο του προγράμματος "Τρίτο κουδούνι" που υποστηρίζεται από το Ίδρυμα Λάτση, το θέατρο πήγε σχολείο, σε επτά διαφορετικά Λύκεια του Πειραιά.
Επτά σκηνοθέτες (Νίκος Βασιλείου, Γρηγόρης Γαιτανάρος, Αλίκη Δανέζη –Κνούτσεν, Κίρκη Καραλή, Πέρης Μιχαηλίδης, Γιάννης Μόσχος, Θάνος Τοκάκης), ανέλαβαν να καθοδηγήσουν τους νεαρούς ηθοποιούς και τα αποτελέσματα της προσπάθειάς τους, παρουσιάζονται 7 και 8 Μαΐου, στη σκηνή του Δημοτικού Θεάτρου.
Το θέατρο όμως έχει πλέον εισαχθεί στα δημοτικά σχολεία, όμως όχι και στο επίσημο πρόγραμμα των Λυκείων και Γυμνασίων. Έτσι οι έφηβοι σε μια πολύ κρίσιμη ηλικία επιφορτίζονται με ένα σκληρό εκπαιδευτικό πρόγραμμα , χωρίς να έχουν την ευκαιρία να αποφορτίζονται εντός του σχολικού περιβάλλοντος και να αναπτύσσουν άλλες δεξιότητες πέρα από τις καθαρά μαθησιακές.
Συχνά το μάθημα του θεάτρου στα σχολεία καταλήγει σε μια στείρα διδασκαλία ή υπακούει σε «σχολικούς κανόνες και περιορισμούς» που στερούν στα παιδιά την ευκαιρία να έρθουν σε επαφή με την φύση της τέχνης.
Πέρα όμως από την επαφή με το θέατρο η όλη εμπειρία μπορεί να λειτουργήσει ακόμα και θεραπευτικά για τους εφήβους και να τους μάθει έννοιες που τείνουν να ξεχαστούν όπως η ομαδικότητα και το τι σημαίνει «λειτουργώ εντός ενός συνόλου».
...........
Ο Θάνος Τοκάκης μας μίλησε για’ αυτήν την παράμετρο του προγράμματος: «Δούλεψα με το Ζάννειο Πειραματικό Λύκειο και ασχοληθήκαμε με το ΠΕΡΙΜΕΝΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΓΚΟΝΤΟ του Μπέκετ. Ο Νίκος Διαμαντής έχει αναθέσει διάφορες περιόδους του θεάτρου, εμένα μου ανέθεσε τον Μπέκετ. Στην αρχή ήταν δύσκολο από τη μεριά μου για να κάνω ένα έργο τόσο άχωρο και άχρονο και να εισάγω τα παιδιά σε έναν κόσμο τελείως διαφορετικό από ό,τι έχουν συνηθίσει. Όταν όμως αρχίσαμε να παίζουμε με αυτό, τότε τα παιδιά λειτούργησαν. Ο στόχος του προγράμματος δεν είναι να παίξουν καλά ένα κείμενο , αλλά να έρθουν σε επαφή με το θέατρο και μέσα από αυτό να ανακαλύψουν ένα διαφορετικό τρόπο σκέψης, να δουν αλλιώς τα πράγματα. Με ενδιέφερε να βρουν μια εξωστρέφεια στη σωματικότητά τους, γιατί τα εφηβικά σώματα είναι κλειστά και σκληρά, γι’ αυτό και δουλέψαμε με ασκήσεις χαλάρωσης. Επίσης η ομαδικότητα είναι ένα ζητούμενο, η αίσθηση ότι κάνουμε κάτι μαζί, πράγμα που λείπει γενικώς από την κοινωνία» .
............
Η Κίρκη Καραλή αναφέρεται στη σημασία του προγράμματος για την κοινωνία και μας αφηγείται την εμπειρία της στο Γενικό Λύκειο Καμινίων, όπου μαζί με τους μαθητές έφτιαξαν μια devised παράσταση με τίτλο ΚΑΤΩ ΣΤΟΝ ΠΕΙΡΑΙΑ.
«Ο Νίκος Διαμαντής και το Ίδρυμα Λάτση, υλοποίησαν φέτος ένα σχέδιο, που αν ήταν ήδη θεσμός, ίσως να είχαμε γλιτώσει πολλές δολοφονικές ψήφους και πολλές επικίνδυνες ώρες προπαγάνδας σε εφηβικά μυαλά.
Το θέατρο, με τον βασικό κανόνα του "μπαίνω για λίγο στη θέση ενός άλλου", καλλιεργεί στα παιδιά, εκτός απ' την ομαδικότητα και την αλληλεγγύη, το αίσθημα μιας ιστορικής συνέχειας. Τα κοινωνικοποιεί, τα πολιτικοποιεί, νοηματοδοτεί μέσα από τις ιστορίες του, το παρόν τους. Ενεργοποιεί την, κατεστραμμένη απ' την μαθητική παπαγαλία, σκέψη τους.
Πηγαίνοντας στην πρώτη συνάντησή μου με τους μαθητές, στο Γενικό Λύκειο Καμινίων, σκεφτόμουν πώς ήμουν εγώ στην ηλικία τους, τι σκεφτόμουν για τους μεγαλύτερους, τι προσδοκούσα, αν έστελνα πολλά sms, αν αγωνιούσα για τις Πανελλήνιες ή περισσότερο για το αγόρι που μου άρεσε.
Φτάνοντας, είχα μπει στη θέση τους. Πήγαινα Γ' Λυκείου. Άνοιξα την πόρτα. Τα θρανία ήταν γεμάτα βιβλία, λυσάρια, βοηθήματα, υπογραμμιστικά και ξύστρες. Αν έπαιρνα το βλέμμα μου από πάνω τους, άνοιγαν κάποιο σχολικό βιβλίο. Αν σταματούσα να απευθύνομαι σε κάποιον, έλυνε αστραπιαία δυο - τρεις εξισώσεις.
Αγχώθηκα. Όχι για το τι παράσταση θα κάνουμε. Αγχώθηκα εκ μέρους τους, που επέλεξαν να μπουν στη θεατρική ομάδα για να ξεσκάσουν κι όμως αδυνατούν να το εφαρμόσουν. Άκουγα τις φωνές στα κεφάλια τους: για την κρίση, την ανεργία, για τις σχολές της Αθήνας που είναι μεν υψηλόβαθμες αλλά δεν θα χρειαστεί να μετακομίσουν.
Την ίδια στιγμή ο Νεκτάριος και η Ελένη είναι χωμένοι στα κινητά τους (ποτέ δεν είπα κουβέντα για τα κινητά, είναι σαν να λες σε τυφλό ότι θα του πάρεις το μπαστούνι).
Ο Θοδωρής και ο Θανάσης δεν σταματούν να γρατζουνάνε κιθάρες. Είναι μόνιμο χαλί (σιωπή κι εδώ, αν είναι να επικοινωνούν ας είναι και με σήματα μορς, αρκεί να επικοινωνούν κάπως).
Ο Ανδρέας πετάει κάτι ατάκες από Χέγκελ. Ήμαρτον.
Πρώτη φορά βρέθηκα στα Καμίνια. Ήταν για μένα κάτι σαν την Αποβάθρα 9 3/4 του Χάρι Πότερ. Τα Καμίνια, λοιπόν, είναι υπέροχα. Και τα παιδιά του, σαΐνια.
Φτιάξαμε, με το δάσκαλό τους, Γιώργο Σέργη, μια σύνθεση κειμένων που αφορούν στην πρόσφατη ιστορία του χιλιοτραγουδισμένου λιμανιού, αλλά και στη σύγχρονη ζωή του. Σε κόντρα όλων τους (γιατί είναι πολύ σοβαροφανείς, τελικά, οι σημερινοί έφηβοι), προσπάθησα να τους κάνω να διασκεδάσουν μέσα σε αυτό. Ζητούσα να γελάνε, να αντιδρούν, να κάνουν τρέλες. Δυσκολεύτηκαν. Αλλά συνέβη. Κι έτσι, είμαι ήσυχη, όπως και να είναι τελικά η παράστασή μας, στη σκηνή του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά, την Κυριακή 8 Μαΐου.
Λέγεται "Κάτω στον Πειραιά...". Κι επειδή, εκείνη τη μέρα, που έφτανα στον Πειραιά, όχι για να πάρω κάποιο καράβι, αλλά για ένα "πρώτο ραντεβού", ρώτησα τον εαυτό μου "τι είναι για σένα ο Πειραιάς;", αυτή η ερώτηση έγινε βασικός άξονας.
Μια αναχώρηση για ταξίδι, μια γιαγιά που ήρθε από τη Σμύρνη, πολεμικές σειρήνες, πενιές, ποδοσφαιριστές, ούζα, ανεργία, έρωτας, το σχολείο σου, οι φίλοι σου, τα παιδικά σου χρόνια... Είναι δεκαεξάρηδες και κατά τον Σαββόπουλο, μας γαμούν τα Λύκεια. Ισχύει. Και καλά κάνουν!».