'Ο ΠΛΑΤΕΡΟ ΚΙ ΕΓΩ' ΣΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΤΕΧΝΗΣ
- Ημερομηνία: Δευτέρα, 08/05/2017 14:25
Το μουσικό παραμύθι Ο Πλατέρο κι Εγώ των Mario Castelnuovo-Tedesco και Juan Ramón Jiménez παρουσιάζεται με αφορμή την εκατοστή επέτειο από την πρώτη πλήρη έκδοση του βιβλίου (εκδόσεις Calleja, Μαδρίτη, 1917) σε συνδιοργάνωση του Ινστιτούτου Θερβάντες της Αθήνας, του Θεάτρου Τέχνης και του Κέντρου Φωνητικών Τεχνών.
Στο ρόλο του αφηγητή-τραγουδιστή εμφανίζεται ο βαρύτονος Σπύρος Σακκάς και τη μουσική ερμηνεύει ο κιθαριστής Νίκος Ζάρκος. Οι 4 παραστάσεις θα πραγματοποιηθούν στο Θέατρο Τέχνης της Οδού Φρυνίχου στις 20-23 Μαΐου 2017.
Ο Ισπανός νομπελίστας ποιητής Juan Ramón Jiménez, γεννημένος στο Μογέρ της Ανδαλουσίας το 1881, έγραψε το αφιερωμένο στα παιδιά έργο του Ο Πλατέρο κι εγώ σε νεανική ηλικία (πρώτη έκδοση το 1914, σειρά «Βιβλιοθήκη της Νεότητας», εκδόσεις Lectura, Μαδρίτη). Με υπότιτλο «Ελεγείο της Ανδαλουσίας», το βιβλίο περιγράφει σε 138 κεφάλαια μια λυρική απεικόνιση της ζωής του ποιητή στην πόλη και τις εξοχές του Μογέρ, συντροφιά με τον αγαπημένο του γαϊδαράκο, τον Πλατέρο, όνομα που στα ισπανικά σημαίνει ασημένιος: «Ο Πλατέρο είναι μικρός, μαλλιαρούλης, τρυφερός. Και μαλακός πολύ, που θα ‘λεγες από μπαμπάκι, δίχως κόκκαλα».
Το καλοκαίρι του 1957 ο Ιταλός συνθέτης Mario Castelnuovo-Tedesco (1895-1968) - αυτοεξόριστος στις ΗΠΑ από τη Φλωρεντία λόγω της Εβραϊκής του καταγωγής, λίγους μήνες πριν το ξέσπασμα του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου - επισκέφθηκε με τη σύζυγο του Clara την Ισπανία. Η παγκόσμια αναγνώριση του Jiménez ύστερα από την πρόσφατη βράβευση του με την ύψιστη λογοτεχνική διάκριση, καθώς και η επακόλουθη αγγλική μετάφραση του Πλατέρο το 1958 από την Eloise Roach, συνετέλεσαν στην εμβάθυνση της γνωριμίας του αναγνωστικού κοινού της Αμερικής με το έργο του ποιητή. Ο εγκατεστημένος στο Beverly Hills Mario Castelnuovo-Tedesco, έχοντας αποκτήσει αξιοζήλευτη ικανότητα στη δημιουργία μουσικών εικόνων μέσα από την εικοσαετή καριέρα του ως συνθέτης σε περισσότερες από 150 ταινίες για τα κινηματογραφικά στούντιο του Hollywood, συνέθεσε το 1960 το έργο Platero y Yo, op. 190, για κιθάρα και αφηγητή.
Το βιβλίο πρωτοκυκλοφόρησε στα ελληνικά από τις εκδόσεις Δίφρος το 1956 σε μετάφραση από τα ισπανικά της Ιουλίας Ιατρίδη, καθώς και σε νεότερη εικονογραφημένη έκδοση από τις εκδόσεις Παπαδόπουλος το 2006.
Συμπληρωματικό Υλικό
«Ο Πλατέρο κι εγώ είναι ένα από εκείνα τα βιβλία που μέσα στη φαινομενική τους απλότητα περικλείουν τα πιο βαθιά μυστικά της ανθρώπινης ψυχής. Ο ποιητής, κατά τη διάρκεια των περιπλανήσεων του στο Μογέρ, το όμορφο γενέθλιο χωριό του, μοιράζεται με τον αγαπημένο του γαϊδαράκο Πλατέρο τις εντυπώσεις και τα συναισθήματα του και μαζί βυθίζονται στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων του χωριού, τους οποίους σκιαγραφεί με αγάπη και συμπάθεια. Η φύση παίζει κι εκείνη πρωταγωνιστικό ρόλο στο έργο. Ζώα, λουλούδια, πουλιά, ήχοι, δειλινά, χρώματα κι αρώματα ξυπνούν τις αισθήσεις μας, ενώ μέσα στην ομορφιά του τοπίου, ο ποιητής και ο Πλατέρο ικανοποιούν τις πιο αγνές και υψηλές τους επιθυμίες για μια πλούσια και έντονη πνευματική ζωή, για ειρήνη και αρμονία, αδερφικότητα και ανεκτικότητα, με λίγα λόγια τη λαχτάρα τους για ευτυχία».
Κείμενο οπισθόφυλλου εκδόσεων Παπαδόπουλος, 2006
Μετάφραση Κλεοπάτρας Ελαιοτριβιάρη
Φωτογραφία του Aris Asproulis.
Βιογραφικό Σπύρος Σακκάς
Διεθνής Έλληνας βαρύτονος. Γεννήθηκε στην Αθήνα και σπούδασε στο Ωδείο Αθηνών (μονωδία με τον Κίμωνα Τριανταφύλλου και με την Μαρίκα Καλφοπούλου – δίπλωμα 1963). Συνέχισε τις σπουδές του στο Μοτσαρτέουμ του Ζάλτσμπουργκ (1963-67), με τον Μαξ Λόρεντς (μονωδία – όπερα) και τον Πάουλ φον Σιλάφσκυ (lied – ορατόριο). Με το πέρας των σπουδών του έζησε και εργάστηκε στο εξωτερικό για 40 χρόνια. Παγκοσμίως γνωστός και αγαπητός για τις ξεχωριστές και επιτυχημένες πρωτοποριακές ερμηνείες του σε όλα τα είδη της φωνητικής και τραγουδιστικής μουσικής έκφρασης, συμμετέχει συχνά στα μεγαλύτερα μουσικά κέντρα του κόσμου, σε διεθνή φεστιβάλ, Όπερες και συναυλίες, ερμηνεύοντας το τραγούδι σε όλες τις μορφές του (lied, όπερα, σύγχρονο). Έχει τραγουδήσει με τις μεγαλύτερες ορχήστρες του κόσμου όπως, Philharmonia, B.B.C, London Symphony, Mozarteum and Camerata Academica (SALZBURG,) B.R Symphony (Muenchen), Nouvelle Orch. Philharmonique, Toscanini Orch. Boston Orch. New York, e.t. και μαέστρους όπως, R. Kempe, J. Keilberth, R. Kubelik, J. Metha, P. Eotvos, M. Janovsky, E.P. Salonen, M. Tabachnik, και πολλοί άλλοι!! Το μοναδικό του ταλέντο στην σύγχρονη μουσική και στην πρωτοπορία της τέχνης, έκανε πολλούς διάσημους συνθέτες να γράψουν έργα, ειδικά για την φωνή του, J. Cage, G. Crumb, I. Xenakis, J. Taverner, R. Koering, G. Apergis, J. Christou, W. Rihm, Th. Antoniou, W. Ligetti, G. Bialas, G. Couroupos, W. Killmayer, W. Hiller, N. Mamangakis, M. Chadjidakis e.t. Καθοριστική ήταν η συνεργασία του με τον Μάνο Χατζιδάκι και μια φιλία από το 1961 έως τον θάνατο του συνθέτη, έργα του οποίου ερμήνευσε με τον ίδιο στο πιάνο και στο Pontium, σε 250 και πλέον συναυλίες σε όλον τον κόσμο! Ο Ιάννης Ξενάκης, επίσης στενός φίλος και συνεργάτης επί 30 χρόνια και επιστήμονας ο οποίος ερεύνησε με τον Σακκά τις δυνατότητες του ανθρώπινου σώματος και της φωνής του, συνέθεσε για τον Σπ. Σακκά τα μοναδικά σολιστικά έργα για φωνή, «AIS» 1981, «Pour Maurice» 1984, «Κασσάνδρα» 1988, «Θεά Αθηνά» 1992, ενώ είχε αρχίσει την προετοιμασία του Προμηθέα, χωρίς όμως να τον προλάβει. Ο Σπύρος Σακκάς έχει τραγουδήσει πάνω 500 παγκόσμιες πρεμιέρες σύγχρονων μουσικών έργων (όπερες, μουσικό θέατρο, συναυλίες), από τις οποίες τουλάχιστον οι μισές γράφτηκαν για την φωνή του! Ο Σπ. Σακκάς σκηνοθετεί όπερες, μουσικό θέατρο, μονοδράματα, στην Ελλάδα, Γαλλία, Γερμανία, Η.Π.Α. και διευθύνει διεθνώς πολλά προγράμματα-εργαστήρια-έρευνες για την ανθρώπινη φωνή, σε σχέση πάντα με την σωματική και ψυχική δραστηριότητα! Ίδρυσε στις Η.Π.Α, το 1973 το εργαστήριο φωνητικής έρευνας το οποίο διευθύνει έως σήμερα, ενώ από το 1985 μετονομάστηκε στην Αθήνα σε «Κέντρο Φωνητικών Τεχνών» (Κ.Φ.Τ.) και μέχρι σήμερα εξακολουθεί να ερευνά και να συλλέγει σημαντικές «πληροφορίες» και πρακτικές φωνητικής αγωγής, που αφορούν στο πολύ σκοτεινό μέλλον της ανθρώπινης φωνής. Δίδαξε φωνητική αγωγή και φιλοσοφία του ανθρώπινου ήχου στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (1994–2002). Επίσης, στο «Καθολικό Πανεπιστήμιο» Washington DC (1973-1977), στο Πανεπιστήμιο «Παραστατικών Τεχνών» της Φιλαδέλφειας (1977-1991) και στα Πανεπιστήμια της Βοστώνης και στο Salt Lake City.
Βιογραφικό Νίκος Ζάρκος
Ο Νίκος Ζάρκος γεννήθηκε το 1981 στην Καβάλα και ξεκίνησε τις σπουδές κιθάρας σε ηλικία 8 ετών. Έλαβε την ακαδημαϊκή του εκπαίδευση στο Guildhall School of Music & Drama του Λονδίνου με καθηγητή κιθάρας τον Robert Brightmore και θεόρβης τον David Miller (Bachelor of Music). Συνέχισε τις μεταπτυχιακές σπουδές του στη Μουσική Ακαδημία της Νυρεμβέργης/Augsburg με καθηγητή κιθάρας τον Franz Halasz και μπαρόκ μουσικής τον Eduardo Egüez (Diplommusiker - K.Α. και Meisterklassendiplom). Το 2011 κυκλοφόρησε σε CD η πρώτη του δισκογραφική δουλειά με τίτλο Ελληνική Μουσική του 21ου αιώνα για Κιθάρα (Subways Music) με πρώτες ηχογραφήσεις έργων Ελλήνων συνθετών: Θόδωρου Αντωνίου, Χριστίνας Αθηνοδώρου, Γεωργίας Καλοδίκη, Νίκου Χαριζάνου, Γουίλιαμ Αντωνίου, Ιωάννη Καλαντζή και Λεωνίδα Κανάρη. Το 2013 κυκλοφόρησε το δεύτερο προσωπικό του CD με τίτλο Γυναικεία Γραφή για Κιθάρα (Irida Classical) με έργα των συνθετριών Λίνας Τόνια, Sofia Gubaidulina, Franghiz Ali-Zadeh, Elsa Respighi, Matilde Salvador, Fernande Peyrot και Jana Obrovska. Το 2014 ηχογράφησε με τη φλαουτίστα Iwona Glinka το σύνολο της εργογραφίας του Θόδωρου Αντωνίου για φλάουτο και κιθάρα για το διπλό CD & DVD Theodore Antoniou: Friendly Encounters. Ο Νίκος Ζάρκος έχει συνεργαστεί ως ντούο με τους τσελίστες Αστέριο Πούφτη και Άγγελο Λιακάκη, με τον φλαουτίστα Νίκο Νικόπουλο και έχει εμφανιστεί ως μέλος του Ελληνικού Συγκροτήματος Σύγχρονης Μουσικής, του Συνόλου Φεστιβάλ Ιονίων και του Ergon Ensemble. Συνεργάζεται τακτικά με την Ένωση Ελλήνων Μουσουργών, έχει δώσει ρεσιτάλ και συναυλίες μουσικής δωματίου σε Αγγλία, Γερμανία, Κύπρο και Ελλάδα.