ΚΑΖΙΜΙΡ ΚΑΙ ΚΑΡΟΛΙΝΑ. ΕΡΧΕΤΑΙ ΣΤΟ CARTEL
- Ημερομηνία: Πέμπτη, 24/12/2015 14:04
O Τεχνοχώρος Cartel παρουσιάζει από τις 26 Φεβρουαρίου 2016 το έργο ΚΑΖΙΜΙΡ ΚΑΙ ΚΑΡΟΛΙΝΑ, μία μπαλάντα της ανεργίας, του Έντεν Φον Χόρβατ σε σκηνοθεσία Δημοσθένη Παπαδόπουλου.
Το έργο που ελάχιστες φορές έχει παρουσιαστεί στην ελληνική θεατρική σκηνή, επιχειρεί μία καυστική κριτική του μικροαστισμού. Ενα λαϊκό ερωτικό δράμα, μία ιστορία αγάπης που διαδραματίζεται σε μία γιορτή.
Όταν ο Καζιμίρ χάνει τη δουλειά του, χάνει και την αγαπημένη του Καρολίνα. Μία σειρά λαθών οδηγεί τους δυο ήρωες στην αποξένωση και στον εγωισμό. Σε φόντο την οικονομική κρίση παρακολουθούμε πρόσωπα ανίκανα να τη διαχειριστούν και πρόσωπα που παίζουν καλά το παιχνίδι και επωφελούνται από αυτήν. Σε μία εποχή όπου το χρήμα κυριαρχεί ο πιο δυνατός κερδίζει.Μία ιστορία που δείχνει πως το οικονομικό σύστημα επηρεάζει τις σχέσεις και τη λειτουργία των ανθρώπων.
Ένα έργο που ενώ γράφτηκε για την οικονομική κρίση του '30, αντικατοπτρίζει την κρίση του σήμερα. Ο συγγραφέας δίνει τη δυνατότητα στους ήρωεες του, να αναπτυχθούν στο μέγιστο ως κοινωνικά όντα και όχι απλά να τους ορίσει εξ αρχής, χωρίς να διάκειται θετικά απέναντι τους αλλά έχοντας μάλλον σκεπτικιστική διάθεση. Αυτό το πετυχαίνει με τον καλύτερο τρόπο ισορροπώντας ανάμεσα στη σοβαρότητα και την ειρωνία.
Συντελεστές
Μετάφραση, Σκηνοθεσία: Δημοσθένης Παπαδόπουλος
Σκηνικά – Κοστούμια: Kenny MacLellan
Φωτισμοί: Σάκης Μπιρμπίλης
Βοηθός Σκηνοθέτη: Στεφανία Βλάχου
Παίζουν οι ηθοποιοί: Ελεονώρα Αντωνιάδου, Ευτυχία Γιακουμή, Μάνος Καζαμίας, Ιουστίνα Ματιασέκ, Βασίλης Μπισμπίκης, Ιάσονας Παπαματθαίου, Μαρία Σκαφτούρα, Παναγιώτης Σούλης, Στέλιος Τυριακίδης
Από 26 Φεβρουαρίου, κάθε Παρασκευή – Σάββατο – Κυριακή
Τεχνοχώρος CARTEL
Αγίας Άννης & Μικέλη 4, Βοτανικός/Στάση Μετρό Ελαιώνας
Τηλ. Επικοινωνίας & Κρατήσεων: 693 98 98 258
( ώρες επικοινωνίας 14:00-21:00 )
https://www.facebook.com/carteltexnoxoros
Η κρίση του κραχ 1929
Ο αριθμός της ανεργίας έχει ξεπεράσει κάθε όριο. Αγρότες, εργάτες, υπάλληλοι, φοιτητές, τεχνικοί πληρώνουν το μερίδιό τους στην κρίση. Πολιτικό χάος, οικονομική κρίση οδηγούν τον κόσμο σε αδιέξοδο και πανικό και στη συνέχεια στον αγκυλωτό σταυρό. Ένα αληθινό όργιο μίσους κοχλάζει πίσω από όλο αυτό. Η δημοκρατία αδύναμη να αντιδράσει.
Όλα προετοιμάζουν την έκρηξη. Αυτό είναι το κοινωνικοπολιτικό κλίμα της εποχής που γράφτηκε το έργο και αυτό το κλίμα που διατρέχει την ιστορία του Καζιμίρ και της Καρολίνας. Μια καθημερινή απλή ιστορία αγάπης που τελειώνει σε ένα βράδυ. Αφορά τον άνεργο Καζιμίρ της εποχής του μεγάλου κραχ αλλά και τον σημερινό εργάτη της αυτοματοποιημένης παραγωγής μέσα στην ακραία μορφή καπιταλισμού που ζούμε. Μία ιστορία με φόντο ένα πανηγύρι και όλους αυτούς τους ανθρώπους που για να ξεχάσουν την αφραγκιά τους βρίσκουν παρηγοριά στη μουσική, το παιχνίδι, τη χαρά, το αλκοόλ και τα βεγγαλικά που δεν παίρνουν τα μάτια τους από πάνω τους, ξυπνώντας όνειρα και ψευδαισθήσεις σε όλους αυτούς που η ζωή τους κορόιδεψε.
Στόχος του συγγραφέα είναι το ξεμασκάρισμα της συνείδησης της πλατιάς μάζας που ακολούθησε με τόση ευκολία και ανακούφιση το φασισμό, μία μάζα που στην πλειοψηφία αποτελείται από μικροαστούς. Με όλο το φορτίο από φόβο, ανασφάλεια, υποκρισία και νόθες αξίες που τους χαρακτηρίζει σε πλήρη ιδεολογική σύγχυση. Η τραγωδία μιας αγάπης ή μάλλον η τραγωδία της ανεργίας.
Βασίλης Μπισμπίκης, από τις σημειώσεις της Σωτηρίας Ματζίρη
Βιογραφικό Έντεν φον Χόρβατ
Ο Έντεν φον Χόρβατ γεννήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου 1901 στην πόλη Φιούμε, μικρό λιμάνι της Αδριατικής (στη σημερινή Ριέκα της Κροατίας).
Ο πατέρας του, Γιόσεφ φον Χόρβατ, αυστροουγγρικής καταγωγής, ανήκε στην αριστοκρατία και ήταν διπλωμάτης. Η μητέρα του Μαρία – Ερμίνα, ήταν γερμανοουγγρικής καταγωγής. Είχε έναν μικρότερο αδερφό. Ο ίδιος θεωρούσε τον εαυτό του ένα μίγμα της παλιάς Αυστροουγγαρίας: Μαγυάρος, Κροάτης, Τσέχος, Γερμανός.
Λόγω του επαγγέλματος του πατέρα του άλλαζε συχνά τόπο διαμονής. Τα πρώτα πέντε χρόνια της ζωής του ζει στο Βελιγράδι. Μέχρι τα δώδεκά του διαμένει στη Βουδαπέστη. Το 1912 ξεκινά τις γυμνασιακές του σπουδές στο Μόναχο, το 1917 πηγαίνει σχολείο στο Πρέσμπουργκ, για ένα χρόνο μένει πάλι στη Βουδαπέστη και τελειώνει το γυμνάσιο το 1919 στη Βιέννη.
Ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος τον βρίσκει στο Μόναχο:«Κατά τη διάρκεια των σχολικών μου χρόνων στο Μόναχο, ξεσπάει ο Παγκόσμιος Πόλεμος. Όταν σκέφτομαι σήμερα αυτά τα χρόνια, ομολογώ ότι έχω την αίσθηση πως δεν μπορώ να θυμηθώ τίποτα πια από την προπολεμική περίοδο. Πρέπει να προσπαθήσω πολύ για να θυμηθώ κάτι από εκείνα τα ειρηνικά χρόνια – και φαντάζομαι πως το ίδιο νιώθουν και οι συνομήλικο μου. Ο πόλεμος επισκίασε τα νιάτα μας, δεν έχουμε σχεδόν καθόλου αναμνήσεις από την παιδική μας ηλικία»(Συνέντευξη στον Β. Κρόναουερ, 1932)
Το 1919 επιστρέφοντας ξανά από τη Βιέννη στο Μόναχο, ξεκινάει σπουδές θεατρολογίας. Το 1920 δημοσιεύει τα πρώτα του διηγήματα. Το 1923 γράφει το πρώτο του θεατρικό έργο «Φόνος στη οδό Μόρεν». Τον επόμενο χρόνο μετακομίζει στο Βερολίνο. Γράφει τα έργα: «Ανταρσία στο υψόμετρο 3018», «Σλάντεκ, ο μελανός εθνοφρουρός», «Γύρω από το συνέδριο». Το 1931 μετά από πρόταση του Καρλ Τσούκμαγιερ του απονέμεται το βραβείο Κλάιστ. Τα θεατρικά του έργα «Ιταλική νύχτα», «Ιστορίες από το δάσος της Βιέννης», «Καζιμίρ και Καρολίνα», «Πίστη Αγάπη Ελπίδα» και το μυθιστόρημα «Αιώνιος μικροαστός» γραμμένα την περίοδο 1930-32, καταγράφουν τη γερμανική κοινωνία κατά τη διάρκεια της παρακμής της Βαϊμάρης λίγο πριν την άνοδο του ναζισμού.
Με την κατάληψη της εξουσίας από το Χίτλερ, απαγορεύεται το ανέβασμα των έργων του. Την άνοιξη του 1933 όταν εισβάλλουν οι εθνικοσοσιαλιστές στο πατρικό του σπίτι στο Μορνάου της Βαυαρίας, ο Χόρβατ εγκαταλείπει τη Γερμανία και διαμένει πρώτα στο Σάλτσμπουργκ και μετά στη Βιέννη.
Από το 1933 μέχρι το 1937 γράφει τα έργα: «Η άγνωστη στο Σηκουάνα», «Προς τον ουρανό», «Η ημέρα της κρίσης», «Ο Φιγκαρό χωρίζει», «Ο Δον Ζουάν έρχεται από τον πόλεμο» και τα μυθιστορήματα «Νιάτα χωρίς θεό» και «Ένα παιδί της εποχής μας». Το βράδυ της 1ης Ιουνίου 1938, ενώ περπατάει στα Ηλύσια Πεδία στο Παρίσι, ξεσπάει ξαφνικά μια σφοδρή καταιγίδα και ένα χοντρό κλαδί καστανιάς πέφτει και τον χτυπάει στο πίσω μέρος του κεφαλιού του. Ο θάνατος είναι ακαριαίος…
Ο Χόρβατ για το έργο του
Αποσπάσματα από συνεντεύξεις και κείμενα του Χόρβατ: Cronouer, Willi und Horvath, Gesammelte Werke, Suhrkamp Verlag, Φραγκφούρτη 1970 / Randbemerkungen zu «Glaube, Liebe, Hoffnung». Μετ.: Έλενα Καρακούλη
-Σε όλα τα έργα μου, προσπαθώ να στηλιτεύσω όσο το δυνατόν πιο σκληρά τη βλακεία και το ψέμα, διότι αυτή η αναλγησία οφείλει ν’ αποτελεί την ευγενέστερη αποστολή ενός πνευματώδη συγγραφέα, που καμιά φορά φαντάζεται ότι γράφει μόνο για ν’ αποκτήσει ο κόσμος αυτογνωσία.
- Δεν γράφω ποτέ αρνητικά για κάποιο πράγμα,απλώς το δείχνω… Εντούτοις δεν γράφω ούτε θετικά για κάποιον, και έτσι υπάρχει η πιθανότητα αυτό που γράφω να λειτουργήσει «αρνητικά». Υπάρχουν μόνο δύο πράγματα για τα οποία γράφω αρνητικά: η βλακεία και το ψέμα. Και δύο τα οποία υπερασπίζομαι: η λογική και η ειλικρίνεια.
-Χρησιμοποιώ τον όρο «λαϊκό δράμα» όχι αυθαίρετα, όχι μόνο επειδή τα έργα μου χαρακτηρίζονται λίγο ή πολύ από τη βαυαρική ή αυστριακή διάλεκτο, αλλά επειδή έχω στο μυαλό μου κάτι παρόμοιο με τη συνέχιση του παλιού λαϊκού δράματος – το παλιό λαϊκό δράμα που για μας τους νέους ανθρώπους έχει πλέον μόνο ιστορική αξία, αφού οι ήρωες αυτών των δραμάτων, δηλαδή οι φορείς της δράσης, έχουν αλλάξει άρδην τις δύο τελευταίες δεκαετίες. Θα μου αντιτάξετε ενδεχομένως πως τα λεγόμενα αιώνια ανθρώπινα προβλήματα του παλιού καλού λαϊκού δράματος συγκινούν ακόμα και σήμερα τους ανθρώπους. Και βέβαια τους συγκινούν, αλλά με διαφορετικό τρόπο. Υπάρχουν πολλά αιώνια ανθρώπινα προβλήματα για τα οποία έκλαιγαν οι παππούδες μας και με τα οποία εμείς σήμερα γελάμε, ή το αντίστροφο. Αν επιθυμεί λοιπόν κανείς σήμερα να συνεχίσει το παλιό λαϊκό δράμα, πρέπει φυσικά να φέρει στη σκηνή σημερινούς ανθρώπους από το λαό – και μάλιστα από εκείνα τα λαϊκά στρώματα που δίνουν το στίγμα της εποχής μας και τη χαρακτηρίζουν. Επομένως, σ’ ένα σύγχρονο λαϊκό δράμα ταιριάζουν σημερινοί άνθρωποι. Με τη διαπίστωση αυτή, φτάνει κανείς σ’ ένα ενδιαφέρον αποτέλεσμα: Δηλαδή, αν θέλει κάποιος να δημιουργήσει πραγματικά ως συγγραφέας, πρέπει να υπολογίσει την ολοκληρωτική διάλυση των διαλέκτων μέσα από την Bildungsjargon, το ιδίωμα του σύγχρονου ανθρώπου.
- Για να μπορέσω να μιλήσω ρεαλιστικά για τον σημερινό άνθρωπο, πρέπει να τον αφήσω να μιλήσει με τρόπο που να τον αντιπροσωπεύει. Στους ήρωές μου, όπως και σε κάθε δράση, πρέπει να τους δώσω τη δυνατότητα να αναπτυχθούν στο μέγιστο ως κοινωνικά όντα –και όχι απλά να τους ορίσω εξαρχής–, χωρίς να διάκειμαι θετικά απέναντί τους, αλλά έχοντας μάλλον σκεπτικιστική διάθεση. Κι αυτό πιστεύω ότι το πετυχαίνω με τον καλύτερο τρόπο ισορροπώντας ανάμεσα στη σοβαρότητα και την ειρωνεία. Με πλήρη συνείδηση κατέστρεψα το παλιό λαϊκό δράμα, τόσο φορμαλιστικά όσο και ηθικά, και προσπάθησα ν’ ανακαλύψω τη νέα του μορφή.
- Μου προσάπτουν ότι είμαι πολύ σκληρός, αηδιαστικός, κυνικός και όποια άλλη παρόμοια ιδιότητα υπάρχει, αλλά τους διαφεύγει ότι δεν προσπαθώ τίποτε άλλο από το να περιγράψω τον κόσμο όπως είναι. Δεν νομίζω ότι θα μπορούσε κάποιος ν’ αποδείξει ότι το καλό κινεί αυτόν τον κόσμο, ούτε καν να το ισχυριστεί. Ένα μέρος του κοινού λοιπόν αντιδρά έτσι επειδή αναγνωρίζει τον εαυτό του πάνω στη σκηνή, και φυσικά υπάρχουν άνθρωποι που δεν μπορούν να γελάσουν με τους εαυτούς τους, ιδιαίτερα σε τόσο προσωπικές στιγμές που αναφέρονται στα ορμέφυτά μας.
-Αρνούμαι την παρωδία ως μορφή του δράματος. Κατά την άποψή μου, η παρωδία δεν έχει να κάνει καθόλου με την ποίηση, είναι ένα εντελώς φτηνό μέσο διασκέδασης.