'ΕΦΥΓΑΝ' Ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΟΥΝΕΛΛΗΣ ΚΑΙ Ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΥΤΑΡΑΣ
- Ημερομηνία: Παρασκευή, 17/02/2017 13:37
Ο καλλιτεχνικός κόσμος θρηνεί μια διπλή απώλεια, καθώς δυο σημαντικοί εικαστικοί, ο Δημήτρης Μυταράς και ο Γιάννης Κουνέλλης έφυγαν χθες το βραδύ.
Ο Γιάννης Κουνέλλης, ο πατέρας της arte povera, γεννήθηκε στον Πειραιά το 1936. Απορρίφθηκε από την Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών στην Αθήνα και έτσι το 1956 εγκαταστάθηκε στη Ρώμη, όπου σπούδασε στην Ακαδημία Καλών Τεχνών. Από τότε ζούσε και εργαζόταν στη Ιταλία, ξηλώνοντας Ιταλός ελληνικής καταγωγής.
Ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του 1960, ο Γιάννης Kουνέλλης εμφανίστηκε στον χώρο της σύγχρονης τέχνης με ένα ιδιότυπο, πολύ προσωπικό πλαστικό λεξιλόγιο που αρχικά προέβαλε ως κωδικοποιημένη γραφή, υπό τη μορφή γραμμάτων και εξισώσεων, και κατέληξε στη συνέχεια στη δημιουργία εικόνων αποτελούμενων στο πιο πρόσφατο βιομηχανικό-αστικό παρελθόν. Έχει παρουσιάσει πλήθος εκθέσεων, κυρίως στο εξωτερικό, οι οποίες σημειώνουν μεγάλη επιτυχία.
Άσκησε τεράστια επιρροή στη ελληνική και την ευρωπαϊκή ζωγραφική και το όνομά του είναι πλέον ανάμεσα σε αυτά των σημαντικότερων εκπροσώπων των σύγχρονων ρευμάτων στην τέχνη της ζωγραφικής. Το 2005 το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης τίμησε τον παγκοσμίου φήμης καλλιτέχνη και διανοητή με την διάκριση του επίτιμου διδάκτορα στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών της Πολυτεχνικής Σχολής για το σπουδαίο εικαστικό έργο του, τη διεθνή του παρουσία και τη θέση του μεταξύ των σημαντικότερων προσωπικοτήτων του μοντερνισμού
Η θεατρικότητα, ήταν ένα από τα χαρακτηριστικά του έργου του. Αλλά από το 1968 ασχολήθηκε συστηματικά με το θέατρο προσπάθησε με κάθε μέσο ν’ απαλλάξει την σκηνή από την περιγραφικότητα και την διακόσμηση. Στην συνεργασία του με τον σκηνοθέτη Quartucci, στο Τορίνο το ΄68, τα υλικά του ενοχλούσαν κυριολεκτικά τους ηθοποιούς στοχεύοντας να τους απελευθερώσουν από την υπάκουη ερμηνεία των κειμένων της παράστασης. Οι ηθοποιοί περιφέρονταν μέσα σε καροτσάκια, ή πηγαινοέρχονταν κουβαλώντας σακιά με χώματα και κάρβουνα.
Η νέα αντίληψη του Κουνέλλη για το θέατρο θα αναπτυχθεί και με δυναμικές συνεργασίες που θα κάνει με σπουδαίους σκηνοθέτες του θεάτρου και της όπερας, όπως ο Θόδωρος Τερζόπουλος, ο Ταντάσι Σουζούκι, αλλά και ο Χάινερ Μίλερ. Στην κορυφαία συνύπαρξή του με τον Μίλερ στο Deutsches Theatre του Βερολίνου, δυο χρόνια μετά την πτώση του Τείχους, θα τοποθετήσει στη σκηνή μια «ανοιχτή πληγή»: ένα άνοιγμα σαν πηγάδι από το οποίο αναδυόταν ένας μεταλλικός κύλινδρος γεμάτος με αίμα, ενώ κάποια ντουλάπια στο χώρο παρέπεμπαν στη μνήμη και στη συνειδητοποίηση της άγριας εποχής που πέρασε. Ιδανικό περιβάλλον για μια παράσταση που ήθελε να μιλήσει γι’ αυτό που έπρεπε να ξεχαστεί μετά τη διάλυση της Ανατολικής Γερμανίας.
Ο ίδιος έχει δηλώσει σε συνέντευξή του : «Μα εγώ το θέατρο το κάνω ως ερασιτέχνης. Οπότε μου αρέσει. Έπειτα εγώ δεν κάνω σκηνικά. Δεν ξέρω καν να τα φτιάξω. Το θέμα για μένα δεν ήταν τόσα χρόνια τα σκηνικά. Ήταν να δεις στον καθρέφτη… Στην Ιταλία, όπου ζω, υπάρχει μια μεγάλη ζωγραφική παράδοση όχι όμως και λογοτεχνική. Υπάρχουν λίγα θεατρικά κείμενα. Έτσι, η ιδέα του θεάματος προέκυψε από την γλωσσική αξία της ζωγραφικής. Έτσι, αυτό που κάνω, στο θέατρο δεν σχετίζεται με την λογοτεχνία. Δεν κάνω δηλαδή κάτι περιγραφικό αλλά κάτι που έχει να κάνει με την δική μου γλώσσα, χωρίς να ακολουθώ λογοτεχνικές ερμηνείες».
Μυταράς Δημήτρης
Ο Δημήτρης Μυταράς γεννήθηκε στη Χαλκίδα το 1934. Σπούδασε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών (1953 - 1957) με δασκάλους τον Σπ. Παπαλουκά και τον Γ. Μόραλη. Με υποτροφία του Ι.Κ.Υ σπούδασε σκηνογραφία στο Παρίσι, με τους Λαμπίς και Ζ. Λ. Μπαρρώ (1961 - 1964), καθώς και εσωτερική διακόσμηση στη Metiers d’ Art. Από το 1964 έως το 1972 είναι υπεύθυνος του Εργαστηρίου Εσωτερικής διακόσμησης του Αθηναϊκού Τεχνολογικού Ινστιτούτου (Δοξιάδη). Το 1975 εκλέγεται καθηγητής στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών. Έργα του έχουν εκτεθεί στην Αθήνα σε ατομικές εκθέσεις σε Γκαλερί, καθώς επίσης και στην Μπολόνια, Φλωρεντία, Ρώμη, Γένοβα κ.α. Το Μάρτιο του 2008 εξελέγη τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.
Ο Μυταράς ανέπτυξε μια ειδική σχέση με το θέατρο. Όπως είχε πει σε παλαιότερη συνέντευξή του: «Ήθελα πάρα πολύ να κάνω μουσική, αλλά δεν ξέρω να γράψω, δεν ξέρω τις νότες. Ο γιος μου είναι μουσικός , αλλά εγώ δεν ασχολούμαι με αυτό, όπως ας πούμε δεν ασχολούμαι καθόλου με το χορό». Γι αυτό και προτιμούσε τις σκηνογραφίες. Συνεργάστηκε με κορυφαία ονόματα του Ελληνικού θεάτρου, όπως τον καλό του φίλο αείμνηστο Μίμη Κουγιουμτζή από το θέατρο Τέχνης -αλλά και με σπουδαίους δημιουργούς των κορυφαίων θεάτρων της χώρας (Εθνικό και ΚΘΒΕ).
Παράλληλα με το εκπαιδευτικό του έργο στην ΑΣΚΤ, το 1978 και με την αρωγή του Δήμου Χαλκιδέων, ίδρυσε στη γενέτειρά του την Χαλκίδα, το Εργαστήρι Τέχνης Χαλκίδας, το οποίο, υπό την καλλιτεχνική διεύθυνση της συζύγου του Χαρίκλειας Μυταρά, αναπτύσσει σημαντική διδακτική και πολιτιστική δραστηριότητα.