ΡΕΝΙΑ ΛΟΥΙΖΙΔΟΥ: Η ΓΕΝΙΑ ΜΑΣ ΕΦΤΑΙΞΕ ΑΛΛΑ ΔΕΝ ΤΗΣ ΑΞΙΖΕΙ ΤΟΣΗ ΤΙΜΩΡΙΑ
- Ημερομηνία: Πέμπτη, 29/12/2016 16:00
συνέντευξη στον Δημήτρη Καλαντζή - postmodern
Από τους «Απαράδεκτους» και τον «Ακάλυπτο» μέχρι το «Καφέ της Χαράς» και το «Σόι σου», η Ρένια Λουιζίδου έχει καταφέρει να γίνει μία από τις πιο αγαπητές και «οικείες» ηθοποιούς στην Ελλάδα. Με χιούμορ (ως γνήσια αντι-σταρ) και διάθεση εξωστρέφειας, δέχτηκε να κάνουμε μία κουβέντα για το «σήμερα» στην Ελλάδα: την κρίση και την τιμωρία της κοινωνίας μας, τη γενιά των 50άρηδων που βρίσκεται επί ξύλου κρεμάμενη, την εξαγρίωση του διαδικτύου, τον «εμφύλιο» που πάντα βρίσκεται στο πίσω μέρος του μυαλού μας, τη δύναμη της τηλεόρασης, τους Έλληνες σταρς και βέβαια την «Αστροφεγγιά» που, αν και φύσει απαισιόδοξη, πιστεύει ότι μπορούμε να παλέψουμε για να ξαναδούμε στη χώρα μας.
Ψάχνοντας στον διαδίκτυο αναρτήσεις που σε αφορούν, διαπίστωσα ότι οι κορυφές, οι «πιο δημοφιλείς», είναι: «Μία σπάνια εμφάνιση της Ρένιας Λουιζίδου με τον σύντροφό της» και «Η περιπέτεια υγείας της Ρένιας Λουιζίδου». Ήμασταν πάντα τόσο κουτσομπόληδες ή μας έκανε το διαδίκτυο;
Αυτό δεν γεννιέται από το διαδίκτυο. Υπάρχει η παθογένεια και βρίσκει διέξοδο σε αυτό. Αυτό με την περιπέτεια υγείας μου συνέβη το 2004. Την εποχή που έγινε κανείς δεν το πήρε χαμπάρι. Ήταν το καλοκαίρι των Ολυμπιακών και υπήρχαν άλλα θέματα στην επικαιρότητα. Είναι στα όρια του ανεκδότου να συνεχίζει να απασχολεί τον κόσμο. Μαθεύτηκε πριν από δύο χρόνια, χωρίς να σκεφτεί κανείς ότι μπορεί να τρομάξουν μανάδες, παιδιά και συγγενείς…
Μάλιστα γράφουν «Μεταξύ ζωής και θανάτου η Λουιζίδου».
Ήταν πάρα πολύ σοβαρό το πρόβλημα υγείας μου τότε. Ένα σηψαιμικό σοκ. Αλλά ήταν παλιά, πολύ παλαιά. Δεν φτάνει δηλαδή που έχουμε τον κουτσομπόλη μέσα μας αλλά έχουμε και τον κακά πληροφορημένο κουτσομπόλη. (γέλια) Γιατί «σπάνια έξοδος»; Ποτέ δεν κλειδώθηκα στο σπίτι με τον άνθρωπό μου. Κάτι τέτοια με κάνουν να μην ασχολούμαι καθόλου με τα social media. Ενώ βρίσω συναρπαστικό το διαδίκτυο, δεν θέλω να μπω σε αυτήν την επικοινωνία.
Δεν έχεις ούτε facebook;
Όχι, όλα αυτά που κυκλοφορούν είναι fake. Με τρομάζει απίστευτα το πόσο εύκολα βγαίνει χολή, με πόση ελαφρότητα ασχολείται ο καθένας με τα πάντα, από το αθώο κουτσομπολιό μέχρι την πολιτική. Είναι θλιβερό να έχουμε ένα μέσο που ανοίγει έναν τεράστιο ορίζοντα στο αύριο και στην επικοινωνία και να επιλέγουμε να χρησιμοποιούμε τα χειρότερα κομμάτια του. Όχι μόνο εμείς. Σε όλον τον κόσμο γίνεται αλλά εδώ, το καλοκαίρι του 2015, για παράδειγμα, κάναμε εμφύλιο πόλεμο στο διαδίκτυο. Αδέλφια, φίλοι, γνωστοί, δεν μιλάγανε για το δημοψήφισμα από τη σκληρότητα και τη χολή που βγήκε στα tweets και στα posts. Το ότι δεν σε βλέπουν την ώρα που το γράφεις, δεν σημαίνει ότι πρέπει να εκτονώσεις όλη σου την επιθετικότητα…
Εξαγριωθήκαμε στο διαδίκτυο;
Μπορεί να έχεις οργή μέσα σου, αλλά όταν κοιτάς τον άλλο στα μάτια, λειτουργούν μηχανισμοί που σε κάνουν να συγκρατιέσαι. Φιλτράρεις τα συναισθήματά σου στα πλαίσια της κοινωνικής συμβίωσης. Στο διαδίκτυο κάποιοι βρίσκουν το μέσο να εκφράζουν την πιο οργισμένη πλευρά τους χωρίς αυτά τα φίλτρα.
Είναι η ανωνυμία πιστεύεις, που το επιτρέπει;
Η ανωνυμία αλλά και η απόσταση. Γιατί υπάρχουν και ενυπόγραφες επιθέσεις που γίνονται απλά επειδή δεν έχεις απέναντί σου τον άνθρωπο στον οποίο επιτίθεσαι.
Εσύ πάντως έχεις καταφέρει να μην μπεις στο στόχαστρο επιθέσεων.
Όχι, απέχω από αυτό το «σούπα – μούπες». Δεν μπορώ να με φανταστώ να παλεύω στις λάσπες. Δεν θέλω ο δημόσιος λόγος μου να μπει στο επίπεδο «ποιος θα πει τη μεγαλύτερη εξυπνάδα» ή «ποιος θα πει τη μεγαλύτερη σκληρότητα».
Ίσως γιατί η μεγαλύτερη εξυπνάδα ή σκληρότητα, θα βρει και τη μεγαλύτερη διάδοση…
Και λοιπόν; Το ζητούμενο στη ζωή είναι τι θα ακουστεί περισσότερο; Ακούγονται και οι λύκοι που αλυχτάνε!
Μια που το ανέφερες, στο δημοψήφισμα δεν πήρες δημόσια θέση.
Δεν πήρα συνειδητά. Έχω ξεκάθαρη θέση. Αλλά μπροστά σε αυτό που έβλεπα, φίλους να μη μιλάνε μεταξύ τους και άλλους να πιάνονται μαλλί με μαλλί, δεν υπήρχαν οι προϋποθέσεις να κάνεις διάλογο με θέσεις. Ξύπνησαν εμφυλιακά αισθήματα. Με σόκαρε το μένος που βγήκε εκατέρωθεν.
Και η μεταστροφή του αποτελέσματος, δεν έδειξε να καταλαγιάζει την αντιπαλότητα…
Αντιθέτως, την πόλωσε πιο πολύ. Είναι πολύς ο συσσωρευμένος θυμός. Και επειδή δεν μπορεί να εκτονωθεί εκεί που τρώμε την καρπαζιά, την βγάζουμε ο ένας απέναντι στον άλλο.
Τι πιστεύεις ότι θα μπορούσαμε να κάνουμε;
Χρειάζεται παιδεία, καλλιέργεια, να κοιτάξουμε μέσα μας…
Ίσως και χαμηλότερους τόνους;
Κάποιες στιγμές χρειάζονται και οι υψηλοί τόνοι αλλά δεν μπορείς να είσαι τόσο ηχηρός κάθε μέρα. Δεν μπορείς να επιβεβαιώνεις τη θέση σου φωνάζοντας γιατί κάποια στιγμή απλά θα κλείσει ο άλλος τα αυτιά του. Τουλάχιστον εγώ αυτό κάνω. Όταν κάποιος κάνει συνεχώς φασαρία, σταματά να μου τραβά την προσοχή. Απλά με κουράζει.
Γιατί φτάσαμε σε αυτή την κρίση; Είμαστε σε μία περίοδο ενδοσκόπησης…
Δεν είμαι σίγουρη. Η ενδοσκόπηση είναι καλή. Αλλά νομίζω ότι αντί για ενδοσκόπηση, προσπαθούμε να βρούμε απέναντι, στους άλλους, τα προβλήματα, χωρίς να αναρωτιόμαστε που τοποθετούμαστε εμείς μέσα σε αυτά. Η κρίση είναι παγκόσμια. Είναι ενός συστήματος που «βρήκε ταβάνι», όπως είχε βρει «ταβάνι» και το αντίπαλο σύστημα, γιατί έχει αποχαλινωθεί. Δεν βγαίνουν πια τα νούμερά του. Κι έτσι πιέζεται ο κόσμος προς τα κάτω. Αυτή η πίεση θα δημιουργήσει κάποια στιγμή μία έκρηξη. Θα είναι η άνοδος της ακροδεξιάς; Θα είναι άλλου είδους έκρηξη; Πάντως θα είναι έκρηξη. Όλα τα σημάδια αυτό δείχνουν. Κανείς πλέον δεν θα «πέσει από τα σύννεφα» αν δούμε μετά τον Τραμπ και τη Λεπέν να κυριαρχεί.
Φοβάσαι ότι και στην Ελλάδα μπορεί να έχουμε τέτοια μεταστροφή;
Ελπίζω ότι δεν κινδυνεύουμε από κάτι τέτοιο στην Ελλάδα. Ελπίζω ότι η ακροδεξιά δυναμική έφτασε στο όριο της. Ελπίζω ότι αυτό ήταν το κομμάτι που της αναλογεί. Ήταν ένα σοκ όταν εμφανίστηκε, αλλά νομίζω ότι δεν μπορεί να πάει παραπάνω. Στην Ελλάδα ο σπαραγμός γίνεται μεταξύ δεξιάς – αριστεράς, μεταξύ ενός διπόλου που η Ευρώπη δείχνει να έχει αφήσει πίσω.
Υπήρξε στην Ελλάδα μεγάλη ματαίωση προσδοκιών και δεν ξέρουμε πως θα εκδηλωθεί στις επόμενες εκλογές…
Εννοείται.
Περνάμε μία οικονομική κρίση που έχει ακουμπήσει όλους. Παρατηρούσα στο ταμείο του θεάτρου μία γυναίκα με μία κοπέλα που ήταν εμφανώς ενήλικη να ζητά να της βγάλει η ταμίας «εισιτήριο ανηλίκου»…
Και μόνο που ο κόσμος έχει το κουράγιο να έρθει μέχρι το ταμείο ενός θεάτρου και προσπαθεί να δει με το παιδί του θέατρο, μου φαίνεται συγκινητικό και παρήγορο γιατί σημαίνει ότι αυτή η μαμά το παλεύει ακόμα. Δεν έχει κλειστεί στο σπίτι της.
Είναι δύσκολη χρονιά για τα θέατρα.
Σίγουρα είναι. Θεατές υπάρχουν γιατί το θέατρο αμέσως προσαρμόστηκε στα δεδομένα της κρίσης με μειώσεις εισιτηρίων και προσφορές αλλά δεν ξέρω αν αντιστοιχεί μία γεμάτη αίθουσα στις εισπράξεις που απαιτούνται για να είναι βιώσιμες οι παραγωγές. Είναι δύσκολα τα πράγματα και για τους ηθοποιούς και για τους παραγωγούς, κι ας είναι γεμάτες οι αίθουσες.
«Αστροφεγγιά» και Ι.Μ. Παναγιωτόπουλο επέλεξες φέτος. Ανήκω σε μία γενιά που μεγάλωσε με Ι.Μ. Παναγιωτόπουλο (ήταν ο αγαπημένος συγγραφέας για αυτούς που έβαζαν τα θέματα εκθέσεων). Υπηρετεί τη συγχρονία, πιστεύεις;
Η αρχική ιδέα του Ζούλια για το ανέβασμα της Αστροφεγγιάς, ήταν να δώσει την αντιστοιχία μία απότομης, άγαρμπης και βίαιης ενηλικίωσης μίας παρέας παιδιών σε μία πραγματικότητα που εκείνη την εποχή ήταν σκληρή και βάρβαρη λόγω των πολέμων και των πολιτικών συνθηκών – κυβερνήσεις ανέβαιναν και κατέβαιναν – αλλά και σήμερα είναι εξίσου βάρβαρη λόγω ενός άλλου είδους πολέμου, οικονομικού πολέμου. Οι συνθήκες είναι ανατριχιαστικά ανάλογες. Υπάρχει προσφυγικό, φτώχεια, ανεργία, οι άνθρωποι προσπαθούν να σταθούν στα πόδια τους και τα όνειρά τους συντρίβονται από την πραγματικότητα και τον περίγυρο. Μία παρέα 18χρονων σήμερα, με τη φόρα που έχουν τα νιάτα, βρίσκονται απέναντι σε μία σκληρή πραγματικότητα…
Ματαιώνονται όμως τα όνειρα των πρωταγωνιστών της Αστροφεγγιάς.
Τα παλεύουν όμως. Μπορεί να είναι μία δραματική ιστορία και κάποιοι από την παρέα να χάνουν στη διεκδίκηση αλλά το μήνυμα είναι «παλεύουμε και η ζωή προχωρά». Αν κατάφερε η Ελλάδα να βγει όρθια από δύο παγκοσμίους πολέμους και την προσφυγιά του ’22, μπορεί να τα καταφέρει σε όλα.
Θα τα καταφέρουμε λες;
Με χιλιάδες απώλειες αλλά θα βγούμε από την κρίση. Δεν θα σταματήσει η ζωή. Η δική μου γενιά διαψεύδεται στα 50 της. Ακόμα και όσοι είχαν δημιουργήσει τα προηγούμενα χρόνια και δεν ήταν αραχτοί σε μία ξαπλώστρα… Έχει δουλέψει, προσπαθήσει, αγωνιστεί… Η αλήθεια είναι ότι δεν είναι εύκολο να βρίσκεσαι στα 50 σου επί ξύλου κρεμάμενος γιατί δεν μπορείς να ξαναρχίσεις από την αρχή, όπως μπορεί ένας 18χρονος. Έχω πολλούς φίλους που έκαναν τα χαρτιά τους για Γερμανία, Αυστραλία ή Αγγλία και τους απάντησαν «έχετε όλα τα προσόντα αλλά συγγνώμη, είστε πολύ μεγάλος».
Θα προσανατολίσεις τον γιό σου να βγει έξω;
Τον προσανατολίζω να δει το καλό. Αν ήταν 17 χρονών πριν από δέκα χρόνια, θα του πρότεινα να κάνει το «Χ» πράγμα, που έχει ευκαιρίες δουλειάς, και θα του εξασφάλισε μία καλή ζωή… Τώρα δε υπάρχει τίποτα τέτοιο να του προτείνω. Η κατάσταση σήμερα του δίνει την αναπάντεχη ευκαιρία να κάνει αυτό που θέλει. Αφού δεν υπάρχει τίποτα το σίγουρο, ας κάνει αυτό που θέλει η καρδιά του. Καλύτερη ζωή θα ζήσει αγαπώντας αυτό που κάνει παρά αν ορθολογικά σκεφτεί τι θα μπορούσε να τον εξασφαλίσει. Η «μαμαδίστικη» συμβουλή μου είναι να ακολουθήσει την επιθυμία του ελεύθερα.
Είσαι αισιόδοξος ή απαισιόδοξος άνθρωπος;
Είμαι απαισιόδοξη. Δεν είναι η αισιοδοξία φυσική μου τάση αλλά λειτουργώ, εργάζομαι και ζω σαν να είμαι αισιόδοξη. Θα τη θυμάσαι τη Mafalda και το «Συγχαρητήρια στους αισιόδοξους», που έλεγε. Ακριβώς αυτό εφαρμόζω κι εγώ. Δεν είμαι αισιόδοξη αλλά δεν παραιτούμαι. Το παλεύω μέχρι εκεί που δεν παλεύεται άλλο.
Είσαι από τις σπάνιες περιπτώσεις ηθοποιού που έχει καταφέρει σε μια μακρά διαδρομή να είναι το ίδιο οικείο και αγαπητό πρόσωπο στον κόσμο.
Αυτό έχει να κάνει με τη δύναμη της τηλεόρασης. Όταν έχεις κάνει τρία – τέσσερα επιτυχημένα πράγματα στην τηλεόραση, γίνεσαι οικείος από τη συχνότητα που κυκλοφορεί η φάτσα σου στα σπίτια του κόσμου. Το πιο συνηθισμένο πράγμα που μου λέει ο κόσμος στο δρόμο είναι «νομίζω πως σας ξέρω». Το μέσο είναι που δημιουργεί την οικειότητα. Στο θέατρο ή στον κινηματογράφο υπάρχει μία απόσταση μεταξύ ηθοποιού και θεατή. Στην τηλεόραση όμως, είσαι μέσα στο σπίτι του άλλου. Στον δικό του χώρο. Εκεί που μπορεί να κυκλοφορεί με την πυτζάμα, εκεί που τρώει, την ώρα που κάνει μπάνιο μπορεί να ακούει τη φωνή σου κι αυτό δημιουργεί την αίσθηση ότι είσαι μέσα στο σπίτι του. Έχει ένα πάρα πολύ συγκινητικό και τρυφερό κομμάτι αυτή η σχέση αλλά έχει κι ένα παράξενο κομμάτι.
Δεν πρέπει να είναι κι άσχημο να πηγαίνεις στο σούπερ μάρκετ και να σε χαιρετάνε όλοι…
Είναι πολύ ωραίο. Βέβαια μπορεί να σου πούνε και το πιο κουλό πράγμα ή να ξεπεράσουν το όριο της οικειότητας…
Όπως;
Μου έχει τύχει καλοκαίρι με 50 βαθμούς ντάλα ήλιο να μου τραβάνε τα γυαλιά ηλίου για να με γνωρίσουν, ότι δήθεν είμαι η Τζούλια Ρόμπερτς που κρύβεται (γέλια)… Άλλη φορά, έχω πάει στο σούπερ μάρκετ – είχε παιχτεί μόλις το πρώτο επεισόδιο από το «Σόι» – και κάποια κοπέλα μου δίνει να δοκιμάσω ένα προϊόν, από αυτά που γίνεται προώθηση. Προχωράω λοιπόν στο διάδρομο του σούπερ μάρκετ με την οδοντογλυφίδα στο χέρι και πετάγεται μία κυρία και μου λέει «εμ, τρώς, τρώς γι αυτό έχεις παχύνει!» (γέλια)
Φαντάζομαι πόσο γέλασες από μέσα σου…
Τι γέλασα; Κατουρήθηκα! Στη συνέχεια έρχεται μία άλλη κυρία και μου λέει πόσο κούκλα είμαι και «φτου μη με ματιάσει!». Φαντάσου τώρα ότι εγώ ήμουν με τη φόρμα, με κοτσίδα, άβαφη, τα μαύρα μου τα χάλια… Τι κούκλα; (γέλια). Ποια από τις δυο να πιστέψω; Γι αυτό το καλύτερο είναι να κρατάς μία απόσταση από όλες τις αντιδράσεις. Καλές και κακές.
Πως είναι να είσαι σταρ στην Ελλάδα;
Δεν έχω ιδέα. Σταρ είναι ο Σάκης Ρουβάς. Εγώ δεν είμαι. Δεν βγαίνω από το σπίτι μου και παραληρούν τα πλήθη. Δεν με περιμένουν παπαράτσι, δεν ζορίζομαι να πάω πουθενά. Δεν το έχω νιώσει ποτέ, ακόμα και όταν έπαιζα σε μεγάλα σουξέ όπως το «Καφέ της Χαράς» με τηλεθέαση στο Θεό, παντού μπορούσα να πάω και τα πάντα μπορούσα να κάνω. Στην Ελλάδα ζήτημα είναι να έχουμε πέντε ανθρώπους να δυσκολεύονται… Να είναι ο Ρουβάς, να είναι η Μενεγάκη; Εγώ πάντως δεν είχα ποτέ κανένα πρόβλημα.
Σε δέκα χρόνια πως σε φαντάζεσαι;
Ελπίζω να είμαι συμφιλιωμένη που θα έχουν περάσει άλλα δέκα χρόνια (γέλια) και ελπίζω να έχουμε αφήσει πίσω το σημερινό ζόρισμα. Ζοριζόμαστε πολύ παραπάνω από όσο είχαμε φανταστεί. Φταίξαμε όμως. Κοιμηθήκαμε. Κάποια κρίσιμα χρόνια τα περάσαμε στη χώρα του Marlboro. Αφήσαμε να γίνει το χάος. Νιώθω ότι η γενιά μας, των σημερινών 50άρηδων, έχουμε πολύ μεγάλη ευθύνη για αυτό που συνέβη. Ήταν χαμηλές οι αντιστάσεις μας. Χάσαμε το νόημα στην προσπάθεια μας να περνάμε καλά. Τα λάθη όμως είναι για να τα αναγνωρίζουμε και να μην τα ξανακάνουμε.