Ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ ΣΤΟ ONLYTHEATER
- Ημερομηνία: Δευτέρα, 16/01/2017 14:47
Ο Δημήτρης Παπανικολάου είναι ένας έξοχος Παναγής Βιολάντης στη «Στέλλα Βιολάντη-Έρως Εσταυρωμένος», στο Χώρα.
Το βασικό θέμα της «Στέλλας Βιολάντη», που σκηνοθετεί ο Γιώργος Λύρας στο Θέατρο Χώρα, -μας λέει- εντοπίζεται στη σύγκρουση ανάμεσα στον πατέρα, που έχει στα χέρια του τη δύναμη να αποφασίζει για το μέλλον του παιδιού του και στην κόρη που υπερασπίζεται μέχρι το τέλος της το δικαίωμα να ορίζει αυτή τη ζωή της. Από εκεί το αντλείς το θέμα και επειδή το έργο είναι σπουδαίο, το ονομάζεις, το φωτίζεις ανάλογα με τη δική σου ανάγνωση.
- Η ιστορία του Ξενόπουλου έχει άρωμα εποχής. Μια σημερινή κοπέλα, ποιες αντιστοιχίες έχει με την Στέλλα;
Την ιστορία τη θυμάμαι απ' το σχολείο σαν ένα υπέροχο παραμύθι. Είχα μάλιστα απαλύνει τη σκληρότητά του. Είχα στο νου πως ο πατέρας μετάνιωσε στην πορεία, αλλά δεν την πρόλαβε ζωντανή. Μ’ αρέσουν αυτές οι πρώτες σκέψεις και με βοήθησαν πολύ. Οι χαρακτήρες του έργου είναι μ’ έναν τρόπο αρχετυπικοί. Ταξιδεύουν στο χρόνο και μας μιλούν ακόμα. Εύχομαι οι δύο κόρες μου να έχουν πολύ Στέλλα μέσα τους.
- Ποιοι είναι στην πραγματικότητα οι δύο κόσμοι που συγκρούονται στην παράσταση;
Μπορεί κανείς να μιλήσει για το παλιό και το νεότερο, γι’ αυτό που όταν δεν μπορεί να κατανοήσει τις εξελίξεις, απλά σκληραίνει και τιμωρεί. Νομίζω πως η παράσταση προσπαθεί να δει λίγο πιο ανοιχτά το θέμα της αγνότητας που πνίγεται στο κακό, στις δεύτερες σκέψεις, στο φόβο για τα λόγια του γείτονα. Σαν να προσπαθείς να βιάσεις ένα μπουμπούκι με τα δάχτυλά σου, να το ανοίξεις, να το κάνεις τριαντάφυλλο ανοιχτό πριν την ώρα του.
- Τι διεκδικεί κατά βάση η Στέλλα και γιατί δεν μπορεί να το έχει;
Διεκδικεί να αποφασίσει για τον εαυτό της. Είναι τέτοια η πίεση που δέχεται, που φτάνει στο σημείο να πει πως δεν αγαπάει κανέναν. Ούτε καν αυτό το αγόρι. Είναι μία στιγμή του έργου που θα ζήλευαν, νομίζω, όλοι οι μεγάλοι συγγραφείς του θεάτρου της εποχής του Ξενόπουλου, που φλερτάρουν με τα ίδια θέματα στις αρχές του 20ου αιώνα. Αυτά στη σκηνή δεν είχαν συμβεί-τολμηθεί ποτέ. Η Στέλλα δεν μπορεί να έχει αυτό που διεκδικεί, γιατί η σαπίλα τα τρώει τα παιδάκια και αυτό στη θεατρική γραφή γίνεται ακόμα πιο έντονο.
- Ο πατέρας εδώ γίνεται ένα σύμβολο εξουσίας. Ποιες είναι οι δικές του ρωγμές;
Οι ρωγμές του, αν μιλάμε για την παράσταση, είναι θέμα απόφασης δραματουργίας και υποκριτικής. Θα μου έδινε την πιο μεγάλη χαρά αν κάποιος θεατής σκεφτόταν: «Πόσο μοιάζουν οι δυο τους! Θα μπορούσαν να είναι οι πιο ταιριαστοί μπαμπάς και κόρη». Αν δημιουργήσουμε αυτό τον υποκριτικό μικρό σπόρο, αρχίζουμε να καταλαβαίνουμε, για παράδειγμα, την αφόρητη πίεση που ασκεί η γνώμη της κοινωνίας πάνω του. Να μια ρωγμή, μια πληγή του. Και φανταστείτε τον, όταν χάνει τη Στέλλα. Μπορείς να κτίσεις το σκληρότερο άνθρωπο, μόνο γι’ αυτή τη στιγμή.
- Γιατί εκείνος δεν μπορεί να αντιληφθεί το βαθύτερο αίτημα της Στέλλας;
Βρίσκεται σε άλλη ράγα. Κοντινή. Παράλληλη. Αλλά ο θόρυβος των μηχανών είναι εκκωφαντικός.
- Οι παθογένειες της οικογένειας πού θεωρείτε ότι οφείλονται και πώς επηρεάζουν ή επηρεάζονται από το κοινωνικό σύνολο;
Τι δύσκολο! Διαβάστε ένα κομματάκι από τα αυτοβιογραφικά του Μπέρνχαρντ για την κατάσταση που επικρατεί στα σπίτια, όταν η Κυριακή ή μια αργία αναγκάζει όλα τα μέλη της οικογένειας να είναι εκεί. Είναι σαν όλα τα άσχημα να ξεκινούν εκεί, ύστερα να γίνονται κοινωνικά και να επιστρέφουν από έξω προς τα μέσα δριμύτερα.
- Τι θα έκανε σήμερα, πώς θα ασκούσε την εξουσία του, ένας σύγχρονος Βιολάντης;
Κάποιες φορές σκέφτομαι πως θα έκανε τα ίδια ακριβώς, αν ήταν Βιολάντης. Σίγουρα θα προκαλούσε το ίδιο κακό. Σήμερα τον φαντάζομαι πιο υπαινικτικό, πιο σιωπηλό, ίσως και καλό «χειριστή» των τύψεων του άλλου. Όλα, ή σίγουρα κάποια απ´ όσα δυστυχώς, λέγονται για τους γονείς μας στους ψυχιάτρους.
- Υπάρχει τελικά διέξοδος για τις Στέλλες αυτού του κόσμου;
Μακάρι να τη βρουν. Η Στέλλα αυτού του κόσμου δεν πρέπει να χαθεί. Θα μας αφήσει «μονάχους».
- Τι άλλο κάνετε φέτος;
Την άνοιξη θα ξαναβρεθώ με την Κατερίνα Ευαγγελάτου στο Εθνικό Θέατρο για την «Άλκηστη» του Ευριπίδη και το φθινόπωρο με το καλό θα αρχίσουμε τις πρόβες για τον «Γλάρο», που θα κάνει ο Γιάννης Χουβαρδάς στο Δημοτικό Θέατρο του Πειραιά.