Γ. ΚΟΥΜΕΝΤΑΚΗΣ: Η ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΑΝΑΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΕΙΝΑΙ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΗ ΣΤΗΝ ΕΛΣ
- Ημερομηνία: Πέμπτη, 02/02/2017 13:58
Με αφορμή την επίσημη ανάληψη των καθηκόντων του, στις 4 Φεβρουαρίου, ο νέος καλλιτεχνικός διευθυντής της ΕΛΣ, Γιώργος Κουμεντάκης μίλησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, για τα συναισθήματα που τον διακατέχουν, τις προτεραιότητες στις οποίες θα επικεντρωθεί και την παρακαταθήκη που θα ήθελε να αφήσει, αλλά και για τις πηγές έμπνευσης των έργων του, απαντώντας παράλληλα και στο ερώτημα αν τελικά «οι Έλληνες ακούν όπερα».
Ερ: Πώς αισθάνεστε λίγο πριν την ανάληψη των νέων καθηκόντων σας;
Απ: Η ανάληψη ενός τόσο μεγάλου οργανισμού είναι μια τεράστια πρόκληση, αλλά και μια τεράστια ευθύνη, ιδιαίτερα τώρα στην ιστορική φάση της μετάβασης της ΕΛΣ στη νέα της στέγη, στο Κέντρο Πολιτισμού του Ιδρύματος Σ. Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ). Αισθάνομαι, λοιπόν, υπεύθυνος για κάτι που είναι μεγαλύτερο από ατομικές φιλοδοξίες και ετοιμάζομαι, μαζί με ολόκληρη την ΕΛΣ, η οποία θα αντιμετωπίσει ενωμένη την πρόκληση, για μια θητεία γεμάτη δημιουργικές προκλήσεις και όχι επικοινωνιακά πυροτεχνήματα.
Ερ: Ποιες θα είναι οι πρώτες προτεραιότητές σας;
Απ: Βασική μου προτεραιότητα είναι η καλλιτεχνική και διοικητική επανεκκίνηση του οργανισμού. Δεν πιστεύω στον συγκεντρωτισμό και στην «ενός ανδρός αρχή». Υπάρχουν άξιοι συνεργάτες στην ΕΛΣ, που μπορούν να επωμιστούν σοβαρές αρμοδιότητες. Κυρίως, προτίθεμαι να ενεργοποιήσω άμεσα την επιταγή του πρόσφατου νόμου για τις κρατικές σκηνές και να προχωρήσει η ΕΛΣ στην πρόσληψη ενός διοικητικο-οικονομικού διευθυντή. Η διοικητική αναδιάρθρωση είναι απαραίτητη, ώστε να μπορέσω να επικεντρωθώ στο καλλιτεχνικό έργο. Πολύ σύντομα θα είμαστε σε θέση να ανακοινώσουμε τον προγραμματισμό της δοκιμαστικής περιόδου στο ΚΠΙΣΝ, που ξεκινάει πολύ σύντομα, τον προγραμματισμό της Εναλλακτικής Σκηνής για το 2017-18, ενώ πολύ σύντομα θα ανακοινώσουμε και τον προγραμματισμό της Κεντρικής Σκηνής για τη σεζόν 2017-2018.
Ερ: Ποια θα είναι η πολιτική σας για τη νέα μουσική δημιουργία;
Απ: Ένα στοίχημα για μένα θα είναι να γραφτούν, κατά τη διάρκεια της θητείας μου, νέα οπερατικά έργα από Έλληνες συνθέτες και για τις δύο σκηνές της ΕΛΣ, τα οποία να μείνουν στο ρεπερτόριο και να παρουσιάζονται εντός και εκτός Ελλάδας. Αισθάνομαι μεγάλη ευθύνη για τη συνέχεια της σπουδαίας παράδοσης του θεσμού της παραγγελίας νέων μουσικών έργων, η οποία και εμένα μου έδωσε την ευκαιρία να συνθέσω και να παρουσιάσω έργα μου σε όλο τον κόσμο, και την οποία θα συνεχίσουμε με κάθε τρόπο. Στόχος μου φυσικά δεν είναι να με ευγνωμονούν οι συνθέτες, αλλά να δοθεί από την ΕΛΣ η δυνατότητα να γραφτούν σημαντικά νέα έργα στην εποχή μας. 'Αλλωστε, αυτοί που έμειναν στην ιστορία είναι οι συνθέτες των μεγάλων έργων και όχι αυτοί που τους έδωσαν τις παραγγελίες. Και δικαίως.
Ερ: Τι θα θέλατε να αφήσετε ως παρακαταθήκη στη Λυρική Σκηνή;
Απ: Θα ήθελα να επιλυθούν οριστικά χρόνια προβλήματα λειτουργίας (που αφορούν στη χρηματοδότηση του οργανισμού, αλλά και στις εργασιακές σχέσεις), να εξελιχθεί καλλιτεχνικά και τεχνικά η ΕΛΣ σε ένα θέατρο του 21ου αιώνα και να αποκτήσει μια ακόμη πιο δυναμική και χρήσιμη θέση στην κοινωνία. Κυρίως, ωστόσο, θα ήθελα να με θυμούνται για τις παραστάσεις που θα γίνουν κατά τη θητεία μου. Μην ξεχνάμε, ο τίτλος μου είναι Καλλιτεχνικός Διευθυντής και αυτό είναι που κυρίως με ενδιαφέρει στη θέση αυτή, όσο κι αν έχω επίγνωση του ότι για να μπορέσει να υπάρξει σπουδαίο καλλιτεχνικό έργο, χρειάζεται και χρηστή διοίκηση.
Ερ: Τι σηματοδοτεί για εσάς η μεταφορά της ΕΛΣ στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σ. Νιάρχος;
Απ: Η μεταστέγαση της ΕΛΣ στις νέες της εγκαταστάσεις στο ΚΠΙΣΝ είναι μια σπουδαία πρόκληση για τον οργανισμό. Κατ' αρχήν από τούδε και στο εξής, θα έχουμε δύο αίθουσες για να παρουσιάζουμε τις παραστάσεις μας, την Κεντρική Σκηνή Αίθουσα «Σταύρος Νιάρχος» και την Εναλλακτική Σκηνή. Το γεγονός αυτό μας επιτρέπει να παρουσιάσουμε για πρώτη φορά στο ελληνικό κοινό, έργα του ελληνικού και παγκόσμιου ρεπερτορίου της όπερας, του μπαλέτου, της οπερέτας και του μουσικού θεάτρου γενικότερα, αλλά και να ανοιχθούμε στην περιπέτεια της σύγχρονης δημιουργίας και διακαλλιτεχνικών εγχειρημάτων. Παράλληλα, μία κατεύθυνση που ήδη ξεκίνησε από τη θητεία μου στην Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ, με μια σειρά νεωτερικών εκπαιδευτικών και κοινωνικών δράσεων, σκοπεύω να την ενδυναμώσω και να την προεκτείνω στη διάρκεια της θητείας μου.
Ερ: Ποια η εμπειρία σας από την Εναλλακτική Σκηνή της ΕΛΣ, της οποίας είχατε την ευθύνη του καλλιτεχνικού προγραμματισμού;
Απ: Η Εναλλακτική Σκηνή είναι ένα εγχείρημα που διευρύνει το καλλιτεχνικό αντικείμενο της ΕΛΣ, προσθέτοντας δυνατότητες, είδη, μονοπάτια, αλλά κυρίως αλλάζοντας την κλίμακα της σχέσης με τον θεατή. Είναι μία αναγκαία αναζωογόνηση στη νέα εποχή της ΕΛΣ στο ΚΠΙΣΝ, που είμαι βέβαιος ότι θα αποδώσει τα μέγιστα για την εξέλιξη της ΕΛΣ σε έναν πολιτιστικό οργανισμό με διευρυμένο αποτύπωμα στην κοινωνία. Η Εναλλακτική Σκηνή δεν είναι μόνο ένας χώρος για μικρότερης κλίμακας παραγωγές, αλλά και ένα πειραματικό εργαστήριο για νέες μορφές μουσικού θεάτρου, που ελπίζουμε να αγγίξουν και νέες κατηγορίες κοινού. Είμαι ευτυχής που αναλαμβάνοντας την καλλιτεχνική διεύθυνση της ΕΛΣ, θα μπορέσω να συνεχίσω και να εγγυηθώ την προοπτική του εγχειρήματος αυτού, για το οποίο δουλεύω με τους συνεργάτες μου τα τελευταία δύο χρόνια.
Ερ: Από πού αντλείτε έμπνευση για τα έργα σας;
Απ: Η έμπνευση είναι μια εξαιρετικά ευαίσθητη διαδικασία, που διαφεύγει ορισμών και περιγραφών. Με έχουν κατά καιρούς εμπνεύσει πολλά διαφορετικά πράγματα, αλλά με τα χρόνια μπορώ να πω ότι πέρασα από πιο διανοητικές σε πιο αισθητηριακές διαδικασίες έμπνευσης. Παλιότερα κατασκεύαζα διανοητικές δομές, τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερα εκείνα που τα έζησα στη (σχετική) απομόνωση της Τήνου, ήρθα σε πολύ μεγαλύτερη επαφή με τη φύση, άρα και με τον ίδιο μου τον εαυτό, τις μνήμες και τα βιώματά μου.
Ερ: Έχετε πει ότι η παράδοση έχει παίξει σημαντικό ρόλο στη μουσική σας ταυτότητα. Θέλετε να μας το εξηγήσετε λίγο παραπάνω;
Απ: Όταν ξεκίνησα την καριέρα μου ως συνθέτης, ανήκα στον σκληρό πυρήνα της μουσικής πρωτοπορίας των Πιερ Μπουλέζ, Γκυαίργκυ Λίγκετι, Ιάννη Ξενάκη κ.ά. Ωστόσο, παρότι είχα -μπορώ να πω- επιτυχημένη πορεία στο μουσικό αυτό ιδίωμα από τα νεανικά μου χρόνια, στη συνέχεια ένιωσα την ανάγκη να συνδεθώ με το ηχητικό τοπίο της χώρας μου, τον πλούτο του οποίου τον συνειδητοποιούσα όλο και περισσότερο. Τη σχέση μου με την παράδοση δεν την θεωρώ πισωγύρισμα, αλλά πρόοδο: Εξακολουθώ να κάνω σύγχρονη μουσική, χρησιμοποιώντας υλικό από το ανεξάντλητο ηχοτοπίο τόσο της δυτικής, όσο και της ανατολικής μουσικής παράδοσης.
Ερ: Ακούν οι Έλληνες όπερα; Και αν ναι, ποια είδη της προτιμούν;
Απ: Θα το θέσω ως εξής: Στην Ελλάδα υπάρχει μεγάλο κοινό που αγαπάει και παρακολουθεί την όπερα. Δεν έχουμε ψευδαισθήσεις ότι η όπερα έχει αντίστοιχη δημοφιλία με τη λαϊκή μουσική, αλλά ξέρετε δεν είναι αυτό το ζητούμενο. Δεν υπάρχει λόγος να μπλέκουμε τα είδη, ούτε και να κατηγοριοποιούμε τους ανθρώπους ανάλογα με τις αισθητικές τους επιλογές. Η Λυρική είναι ένας οργανισμός που διαχρονικά έχει μεγάλη δημοφιλία, οι παραστάσεις της είναι κατά κανόνα sold out, κάθε καλοκαίρι γεμίζει το Ηρώδειο με χιλιάδες θεατές. Αυτό είναι μια πολύ σημαντική βάση για τη νέα εποχή της ΕΛΣ στο ΚΠΙΣΝ, όπου θεωρούμε ότι το κοινό της θα αναπτυχθεί εντυπωσιακά, όχι μόνο λόγω των υπερσύγχρονων εγκαταστάσεων, οι οποίες θα λειτουργούν ως πόλος έλξης τα πρώτα χρόνια, αλλά κυρίως λόγω του καλλιτεχνικού της στίγματος.
πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ