ΔΙΑΜΑΝΤΗΣ ΚΑΡΑΝΑΣΤΑΣΗΣ: 'ΣΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ ΕΙΜΑΣΤΕ ΕΝΑ ΒΗΜΑ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΤΑΦΟΠΛΑΚΑ'
- Ημερομηνία: Τετάρτη, 22/03/2017 13:50
Ο ηθοποιός μιλάει για την κίνηση «Δεν Υποκλίνομαι», την τρομοκρατία στην Τέχνη και τις μαύρες λίστες.
- Ποιος ακριβώς είναι ο στόχος της κίνησης «Δεν υποκλίνομαι»;
Είναι μια ανάγκη να υπάρξουμε όλοι μαζί σε έναν χώρο, να δηλώσουμε ότι δεν υποκλινόμαστε και δεν υποτασσόμαστε.
Δεν υπάρχει πρόθεση διεκδίκησης πραγμάτων, θέλουμε να δούμε το δάσος κι όχι κάποια δέντρα που καίγονται. Δυστυχώς όποιος σήμερα μιλάει ανοιχτά και καταγγελτικά, κατηγορείται ως κουτσομπόλης, και δη από τους κουτσομπόληδες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Μάλιστα αυτό το λένε οι ξεπεσμένοι της ολόφρεσκης νέας διαπλοκής. Εμείς θα αντιταχθούμε σε αυτό και θα μιλήσουμε γι’ αυτά που μας απασχολούν. Η πρώτη αυτή συνάντηση την Παρασκευή στις 12μμ στο θέατρο Αλκμήνη, θέλουμε να είναι η έναρξη πολλών νέων συναντήσεων. Σας καλούμε όλους εκεί.
- Ποια είναι η ολόφρεσκη διαπλοκή στην οποία αναφέρεστε;
Ένα τοπίο δημοσιογραφικό, καλλιτεχνικό, ή κοινωνικό, που έχει δημιουργηθεί τελευταία. Εκεί που λέγαμε ότι θα ξεμπλέξουμε με όλα αυτά, βλέπουμε τελικά τι συμβαίνει στην τέχνη: η παράδοση των πολιτισμού σε ιδρύματα, η παράδοση των θεσμικών θέσεων σε κυβερνητικούς υπηρέτες, όλα αυτά είναι μια πρωτόγνωρη κατάσταση στην Ελλάδα. Αυτό δημιουργεί έναν τρόμο στη δουλειά. Υπάρχει ο φόβος ότι αν πει κάποιος κάτι, αν μιλήσει ελεύθερα, μπαίνει σε μαύρες λίστες και δεν μπορεί να δουλέψει πουθενά. Ακόμα και από ιδιώτες παραγωγούς, όχι μόνο κρατικούς φορείς.
- Εσείς νιώθετε ότι βρίσκεστε σε μαύρη λίστα;
Πιο μαύρη από ποτέ, αλλά αυτό δεν με ενοχλεί. Έχω παλέψει πολύ για τη δουλειά μου, αλλά θεωρώ ότι πρέπει να είμαι τίμιος απέναντι σε αυτά που πιστεύω.
- Ποιοι συμμετέχουν στην κίνηση;
Είναι ένα ανοιχτό κάλεσμα, δεν πρόκειται για κάτι κομματικό. Βεβαίως είμαι κοντά στη Ζωή Κωνσταντοπούλου και παλεύουμε σε διάφορα πεδία κοινωνικά, με τρομερές φιμώσεις, αλλά το «Δεν υποκλίνομαι» είναι μια πόρτα ανοιχτή. Είμαστε κάποιοι καλλιτέχνες που μιλάμε για όλα αυτά, αλλά δεν θέλω να πω ονόματα, γιατί δεν θεωρώ ότι το οργανώνει κάποιος όλο αυτό. Όποιος θέλει να μιλήσει είναι ευπρόσδεκτος. Είναι ευπρόσδεκτοι όσοι δεν υποκλίνονται και δεν επαναπαύονται σε κάποια ευνοϊκή κατάσταση γι’ αυτούς, ή ακόμα και σε μια δύσκολη κατάσταση. Η τέχνη πρέπει να βγει μπροστά, δεν μπορούμε απλώς να γράφονται posts για sold out και dream team και να κυνηγάμε likes.
- Ποιες είναι οι δράσεις σας και τι σχεδιάζετε για το μέλλον;
Μακάρι να οργανωθούν καλλιτεχνικοί τρόποι δράσεων, πέρα από ανακοινώσεις. Είναι μια ευκαιρία να βγει μπροστά η τέχνη, είτε παρακινώντας τους πολίτες, είτε μέσα από την δημιουργία αυτή καθαυτή. Σε άλλες συνθήκες λιγότερο ακραίες θα μπορούσαμε να μείνουμε στη δημιουργία. Τώρα πιστεύω ότι αυτό δεν είναι αρκετό. Γίνονται πολλές κουβέντες σχετικά με την ουσία της συνάντησης. Θα έλεγα ότι σε αυτή την πρώτη συνάντηση θα τεθεί το πώς θα κινηθούμε. Δεν θα ήθελα να έχουμε ατζέντα εκ των προτέρων.
- Ποιο είναι, κατά τη γνώμη σας, το βασικό πρόβλημα του πολιτισμού σήμερα στη χώρα μας;
Σε μια χώρα υπό κατοχή- κι αυτό το λένε πολλοί Ευρωπαίοι πολιτικοί που συναντώ τελευταία - ο πολιτισμός είναι το τρίτο και βασικό κομμάτι που χτυπήθηκε. Τα άλλα δύο ήταν η υγεία και η παιδεία. Στον τομέα του πολιτισμού έχουν συμβεί πολλά πράγματα και έχουμε οδηγηθεί λίγο πριν την ταφόπλακα. Πώς και γιατί ιδιωτικά ιδρύματα διαχειρίζονται σκηνές, ανεβάζουν και κατεβάζουν παραστάσεις, χρηματοδοτούν το Εθνικό Θέατρο ή το ταξίδι της Υπουργού Πολιτισμού; Αυτά είναι σοβαρά θέματα. Το πόσο χάνει την ισχύ του ένα υπουργείο, ας πούμε, όταν είναι πλήρως εξαρτημένο από ιδιωτικά ιδρύματα, δεν θα έπρεπε να μας απασχολεί; Το μεγαλύτερο έγκλημα στον τομέα του θεάτρου ήταν η δημόσια διαβούλευση του Γερουλάνου για τις επιχορηγήσεις. Μια χώρα οφείλει να δίνει χρήματα στον πολιτισμό. Οι χώρες πεθαίνουν, όταν σκοτώνεις τον πολιτισμό τους. Κι ο πολιτισμός χρειάζεται βοήθεια: να πειραματιστεί, να μην εξαρτάται από την προσέλευση, η οποία μακάρι να είναι μεγάλη. Αλλά τίποτα μεγάλο δεν ξεκίνησε στην τέχνη, έχοντας ως πρωταρχική έννοια την απήχηση. Ο πολιτισμός πρέπει να εκπαιδεύσει και να εκπολιτίσει τον κόσμο, για να μπορεί να αντιδράει σε αυτό που του συμβαίνει. Ταυτόχρονα πρέπει να δίνει την ευκαιρία σε νέους καλλιτέχνες να δοκιμαστούν, γιατί αυτοί είναι το μέλλον. Επίσης έχουν διαλυθεί τα ΔΗΠΕΘΕ, η άγρια κατάσταση με τον φόρο του κινηματογράφου, που καταργήθηκε σε ένα βράδυ, είναι πολύ ύποπτη, η κατάσταση του Φεστιβάλ που λειτουργεί με τα ελάχιστα, χωρίς καμία εξαγωγική διάθεση είναι ακόμα ένα θέμα.
- Υπήρξατε εξαιρετικά καυστικός στο θέμα της επίσημης πρεμιέρας του Θεάτρου Τέχνης. Τι ακριβώς σας ενόχλησε;
Μέσα σε έναν χώρο που λάτρεψα, όχι μόνο εγώ βέβαια, με ενοχλεί ότι ξεκινάει κάτι πολύ βρώμικο απέναντί μου, που έχει να κάνει με την -δήθεν- παρουσία μου εκεί. Όμως εγώ εκείνη τη μέρα έλειπα ταξίδι. Αλλά και η εικόνα των μνημονιακών και των παρατρεχάμενών τους να κάθονται και να χασκογελάνε στην πρώτη σειρά με ενοχλεί και να λέει ο συνθέτης που παίζει εκεί: «όλα τα παιδιά της εξουσίας στο θέατρο». Το Θέατρο Τέχνης σήμερα είναι μια μικρογραφία της χώρας: μπαίνει μέσα όποιος θέλει, δηλώνει ό,τι θέλει και κάνει το κομμάτι του. Και το «Δεν υποκλίνομαι» έχει να κάνει αυτό. Αρνούμαι να υποκλιθώ σ' όλους αυτούς. Ήταν μάλιστα να παίξω σε αυτό το έργο κι έφυγα πολύ νωρίς για προσωπικούς λόγους.
- Τι πιστεύετε ότι μπορεί να γίνει και να αλλάξει η κατάσταση που περιγράφετε για τον πολιτισμό;
Έχω αισιοδοξία, παρά τα τρομερά χτυπήματα που δέχομαι. Ο πολιτισμός έχει να κάνει και με αυτό που συμβαίνει στη καθημερινότητά μου, οπότε δεν πιστεύω ότι μπορεί κάτι να αλλάξει άμεσα κι ακαριαία, χρειάζεται επιμονή κι υπομονή.
- Θεωρείτε ότι αυτή η κίνηση μπορεί να έχει κόστος για εσάς σε επαγγελματικό επίπεδο;
Φυσικά υπάρχει αυτή η προοπτική, αλλά δεν φοβάμαι. Ακολουθώ το ένστικτό μου. Ούτε όταν άφησα το Πολυτεχνείο κάποτε που θεωρούνταν η απόλυτη τακτοποίηση, φοβήθηκα να κυνηγήσω το όνειρό μου. Ξέρετε, ο ήλιος βγαίνει κάθε πρωί, οπότε θα τη βρω την άκρη.