Η ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΣΤΟ ΘΕΑΤΡΟ
- Ημερομηνία: Παρασκευή, 18/03/2016 10:38
Έχετε σκεφτεί ένα θεατρικό έργο στο οποίο οι χαρακτήρες δεν μιλάνε, αλλά ανταλλάσσουν μηνύματα; Δύσκολα, αφού στο θέατρο εν αρχή είναι ο λόγος. Κι όμως στη σύγχρονη κοινωνία, ένα μεγάλο μέρος της λεκτικής επικοινωνίας μας έχει αντικατασταθεί από sms, msm, Twitter, status στο Facebook και πάει λέγοντας.
Γι' αυτό πολλοί συγγραφείς, σκηνοθέτες και σκηνογράφοι προσπαθούν να εντάξουν στο έργο τους τις νέες τεχνολογικές κατακτήσεις. Πρόσφατα ο συγγραφέας Kevin Armento έγραψε ένα έργο το «Please Excuse My Dear Aunt Sally», όπου αφηγείται την ιστορία μιας σεξουαλικής σχέσης ανάμεσα σε μια καθηγήτρια μαθηματικών και το μαθητή της, την οποία παρακολουθούμε αποκλειστικά μέσα από το smartphone του αγοριού. Ο ίδιος ο συγγραφέας, θεωρεί ότι μια τέτοια ιστορία σήμερα, δεν θα μπορούσε να ειπωθεί διαφορετικά, καθώς όπως ο ίδιος λέει, οι περισσότερες σχέσεις του, οι καβγάδες του, οι διαφωνίες του γίνονται μέσα από το κινητό του.
Κι ενώ πολλοί συγγραφείς φαίνεται να υιοθετούν και να αγκαλιάζουν τα επιτεύγματα της τεχνολογίας, άλλοι άνθρωποι του θεάτρου ανησυχούν ιδιαιτέρως, θεωρώντας ότι αυτές οι νέες φόρμες θα επηρεάσουν την ουσιαστική θεατρική επικοινωνία. Η τεχνολογία διαμορφώνει μια κουλτούρα, όπου η γλώσσα έρχεται σε δεύτερο επίπεδο, πράγμα το οποίο αντίκειται στη φύση του θεατρικού κειμένου.
Είναι περίεργο ότι στα θέατρα πριν η παράσταση ξεκινήσει ζητείται από τους θεατές να κλείσουν τα κινητά τους, ενώ επί σκηνής οι σύγχρονοι θεατρικοί ήρωες τα χρησιμοποιούν κατά κόρον. Οι θεατρικοί συγγραφείς αναρωτιούνται γι’ αυτό το νέο είδος επικοινωνίας, που διαμορφώνεται στις σύγχρονες κοινωνίες . Το internet και οι κίνδυνοί του, φαίνεται πως πρωταγωνιστούν στη δραματουργία των νέων δημιουργών.
Η Jenifer Halley στο έργο «The Nether», για παράδειγμα, περιγράφει πως κάποιοι άνθρωποι καταδικάστηκαν για εγκλήματα που διέπραξαν τα διαδικτυακά τους avatar.
Στο «Privacy» του James Graham που παίχτηκε με μεγάλη επιτυχία πέρσι στο Λονδίνο, περιγράφεται η απειλή του ηλεκτρονικού φακελώματος των ανθρώπων από τις κυβερνήσεις.
Η χρήση των κινητών και των social media όμως, δεν είναι μόνο θέμα σχολιασμού και κριτικής, αλλά και μια καθημερινότητα. Οι νεότεροι κυρίως συγγραφείς έχουν μεγαλώσει με τo computer, έχουν περάσει αμέτρητες ώρες στο internet, έχουν ερωτευτεί μέσα σε chat room, άρα είναι πολύ λογικό οι ήρωες τους να χρησιμοποιούν σε μεγάλο βαθμό την τεχνολογία.
Σε πάρα πολλά έργα συναντούμε πλέον, χαρακτήρες που μιλάνε σαν να γράφουν ή η δράση εξελίσσεται διαδικτυακά, ενώ επί σκηνής παρακολουθούμε μόνο τις αντιδράσεις των ανθρώπων σε όσα συμβαίνουν στον κυβερνοχώρο.
Άλλοτε πάλι οι ίδιοι οι θεατές συμμετέχουν στην παράσταση, παρεμβαίνοντας μέσα από συγκεκριμένες εφαρμογές, που κατεβάζουν στα κινητά τους, δημιουργώντας έτσι μια νέα μορφή, αυτού που ονομάζεται "interactive". Κάποιοι άλλοι πάλι συγγραφείς, εφευρίσκουν περίεργους τρόπους για να εξοστρακίσουν την τεχνολογία από τα έργα τους, χωρίς όμως να την αγνοούν, όπως η Laura Eason, στο έργο της ”Sex With Strangers”.
Εκεί, μια φοβερή χιονοθύελλα καταστρέφει τη σύνδεση του internet, οπότε οι ήρωες μένουν χωρίς τεχνολογικά gadget, εξερευνώντας το πώς άνθρωποι εθισμένοι σ ‘ αυτού του είδους την επικοινωνία, αντιδρούν όταν τη στερούνται.
Σίγουρα το θέατρο που είναι απόλυτα συνδεδεμένο ως τέχνη με την εποχή του, δεν μπορεί να αδιαφορεί για αυτή την νέα πραγματικότητα, που αποτελεί κομμάτι της ζωής σχεδόν όλου του πληθυσμού του πλανήτη.
Αλλά σίγουρα χρειάζεται προσοχή ώστε η διαχείρισή της να μην λειτουργήσει μπούμερανγκ ως προς την ίδια τη φύση του θεάτρου.
Για το κείμενο αυτό χρησιμοποιήθηκαν πληροφορίες από το άρθρο του Michael Paulson “Turn off your Devices? Sometimes Plays turn them on” που δημοσιεύτηκε στους The New York Times.