'ΕΦΥΓΕ' Η ΤΡΙΣΑ ΜΠΡΑΟΥΝ
- Ημερομηνία: Τρίτη, 21/03/2017 11:05
Μια από τις μεγαλύτερες μορφές του σύγχρονου χορού, η αμερικανίδα Τρίσα Μπράουν έφυγε σε ηλικία 80 χρόνων. Η μεγάλη χορογράφος έπασχε από αγγειακή άνοια από το 2011. Η διευθύντρια της ομάδας της επιβεβαίωσε την είδηση του θανάτου της, το Σάββατο 18 Μάρτιου.
Η ίδια υπήρξε εξαιρετική χορεύτρια, αλλά ως χορογράφος η επιρροή που άσκησε στο σύγχρονο χορό και στην τέχνη γενικότερα υπήρξε καθοριστική. Πολλές μάλιστα διάσημες ομάδες χορού έχουν εντάξει στο ρεπερτόριό τους χορογραφίες της.
Η Τρίσα Μπράουν γεννήθηκε το 1936 στην Ουάσινγκτον και σπούδασε χορό στο Mills College. Εγκαταστάθηκε στη Νέα Υόρκη όπου, τη δεκαετία του 1960, μαζί με τους Υβόν Ράινερ, Στηβ Πάξτον, Σιμόν Φόρτι (χορός) αλλά και τον Τζον Κέητζ (μουσική) ή τον Ρόμπερτ Ράουσενμπεργκ (εικαστικά) άνοιξαν νέους δρόμους, αμφισβητώντας τα σύνορα ανάμεσα στις τέχνες.
Ιδρυτικό μέλος της πρωτοποριακής ομάδας της Judson Church, ανέτρεψε ό,τι ίσχυε στον σύγχρονο χορό με τους πειραματισμούς της. Στις πρώτες της χορογραφίες αναδεικνύει την απλή, καθημερινή κίνηση με παραστάσεις σε ασυνήθιστους χώρους, όπως πάρκινγκ, ταράτσες, εξωτερικοί τοίχοι κτιρίων. Το 1970 ίδρυσε τη δική της ομάδα με έδρα το Σόχο και συνεργάστηκε με την αφρόκρεμα της αμερικανικής πρωτοπορίας: από το αυτοσχεδιαστικό «Man walking down the side of a building» τη δεκαετία του ’70, ως το «Set and reset» (1983), συνεργασία με τον Ρ. Ράουσενμπεργκ και τη Λώρι Άντερσον, που την καθιέρωσε διεθνώς.
Το 1986 πέρασε στο χώρο της όπερας, χορογραφώντας την «Κάρμεν» έπειτα από πρόσκληση της Λίνα Βερτμύλλερ. Γοητευμένη από τον κόσμο της κλασικής μουσικής, εισήλθε σε έναν νέο δημιουργικό κύκλο και το 1998 παρουσίασε στις Βρυξέλλες, σε παγκόσμια πρώτη, τον Ορφέα του Μοντεβέρντι. Κατόπιν χορογράφησε με μεγάλη επιτυχία και άλλες όπερες (Luci Mie Traditrici, Da Gelo a Gelo), ενώ η εμπειρία αυτή την οδήγησε στο πιο πρόσφατο «I love my robots» (2007).
Έργα της Μπράουν έχουν κατά καιρούς ερμηνεύσει εντυπωσιακά χορευτές όπως ο Μιχαήλ Μπαρίσνικοφ και ο Στίβεν Πετρόνιο. Όπως χαρακτηριστικά σημειώνουν οι New York Times: «Η Τρίσα Μπράουν πήρε την καθημερινή κίνηση της πεζής ζωής μας και μας την επέστρεψε καινούρια».
«Η ιέρεια του μεταμοντέρνου χορού», όπως έχει χαρακτηριστεί, έχει λάβει πολλούς τιμητικούς διδακτορικούς τίτλους και είναι επίτιμο μέλος της Αμερικανικής Ακαδημίας Γραμμάτων και Τεχνών· έχει τιμηθεί με πολλά βραβεία, μεταξύ των οποίων πέντε διακρίσεις από το National Endowment for the Arts, καθώς και δύο υποτροφίες από το Ίδρυμα Γκούγκενχαϊμ, ενώ το 2004 της απονεμήθηκε το παράσημο του Ταξιάρχη των Τεχνών και των Γραμμάτων από τη γαλλική κυβέρνηση.