ΣΥΜΦΕΡΟΝΤΑ, ΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΚΟΣΤΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΕΡΩΤΑ
- Ημερομηνία: Τετάρτη, 09/05/2018 12:31
«Η ιστορία του πρίγκιπα της Κούμπα Τάντι»,
του Γιάκομπ Μίχαελ Ράινχολτ Λεντς
«Ο φοιτητής του Καντ και αλλοτινός φίλος του Γκαίτε, Λεντς, εξελίσσεται με τα θεατρικά έργα του σε βασική μορφή του λογοτεχνικού κινήματος Θύελλα και Ορμή. Αφού η θεματολογία του δεν άφησε αδιάφορους τους συγχρόνους του, ειδικά εκείνους που πίστευαν στο σαιξπηρικό πνεύμα έναντι του γαλλικού φορμαλισμού. Όμως ο ιδιόρρυθμος, αντικομφορμιστικός χαρακτήρας του Λεντς και η αποκλίνουσα συμπεριφορά του οδήγησαν στην αποπομπή του από τον Γκαίτε και έξω από τους κύκλους των Γερμανών διανοούμενων. Σε ηλικία 41 ετών βρίσκεται νεκρός υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες στους δρόμους της Μόσχας, όπου πέρασε τα τελευταία 11 χρόνια της ζωής του σε ολοένα και μεγαλύτερη σύγχυση, καθώς οι κρίσεις της σχιζοφρένειάς του εντείνονταν...»
Ο Λεντς, θα γίνει ο ομώνυμος ήρωας της νουβέλας του Καρλ Γκέοργκ Μπύχνερ. Επαναστατημένος κι εξόριστος, ο Μπύχνερ αναδημιουργεί με ευαισθησία αλλά και με την επιστημονική οξυδέρκεια της ιατρικής του ιδιότητας τον δικό του Λεντς, περιγράφοντας μια περίοδο της ζωής ενός υπαρκτού προσώπου, θεατρικού συγγραφέα και θεολόγου, που έπασχε από σχιζοφρένεια. Ένα πρόσωπο που υποφέρει από τρομακτικές κρίσεις, παθαίνει εμμονή με ένα νεαρό κορίτσι, που πεθαίνει και που ο ίδιος προσπαθεί να αναστήσει, αναπτύσσει τη θεωρία του περί τέχνης και ειδικότερα ιδεαλισμού, επικαλείται τον Θεό και γίνεται άθεος. Ο Μπύχνερ τελειώνει την αφήγηση γράφοντας απλώς «Κι έτσι συνέχισε να ζει». Αυτή η φράση κλείνει το κείμενο της νουβέλας, αλλά ανοίγει« τις πόρτες του λογοτεχνικού νεωτερισμού στη γερμανική πρόζα.
Στο θέατρο «Αθηνών», από τη Δευτέρα 7 Μαϊου η Σοφία Φιλιππίδου παρουσιάζει σε δική της μετάφραση και σκηνοθεσία το θεατρικό έργο του Λεντς, αυτού του ιδιαίτερα σημαντικού Γερμανού συγγραφέα, με τον τίτλο που παραπέμπει σε παραμύθι: «Η ιστορία του πρίγκιπα της Κούμπα Τάντι». Και είναι ένα παράξενο «παραμύθι» που φέρνει στο μυαλό ήρωες και ίντριγκες και περιπέτειες έργων του Σαίξπηρ.
Η Σοφία Φιλιππίδου έχει φανταστικές θεατρικές ικανότητες κι αυτό αποδεικνύεται χωρίς καμιά προσπάθεια, ή, σκηνοθετική εκζήτηση. Τα τελευταία χρόνια με τις δικές της προσωπικές θεατρικές δουλειές μας οδηγεί με τρόπο απλό και μαγικό, σε σπουδαίες παραστάσεις και σπουδαία κείμενα. Γνωρίζει το λαϊκό θέατρο και το διαχειρίζεται περίφημα σαν όχημα για να ζωντανέψει θεατρικά κείμενα, που καταθέτουν ιδέες και θέματα φιλοσοφικά. Στην παράσταση, με χρώματα παραμυθιού, συγκρούονται αδυναμίες και πάθη ανθρώπινα. Αναζήτηση της γνώσης που ελευθερώνει, μαζί με την ίντριγκα συμφερόντων, ο έρωτας και η κοστολόγησή του. Η ζωή είναι θέατρο; Είναι κουκλοθέατρο; Οι άνθρωποι είναι μαριονέτες και οι μεγάλες ιδέες απλώς επιχειρήματα, για να δημιουργήσουν την πλοκή που θα μας γοητεύσει;
Δεν είμαι κριτικός. Γράφω αυτό το κείμενο για να δηλώσω γοητευμένος από τη μετάφραση που αναδεικνύει το κείμενο και τον πλούτο της Ελληνικής γλώσσας. Να συμπληρώσω, χαρούμενος για την παράσταση που δεν άφηνε τίποτα επί σκηνής χωρίς αιτία και λόγο. Να πω επίσης, πως για μια ακόμα φορά είδα τον κάθε ηθοποιό οδηγημένο σωστά, με γνώση και συνέπεια κάθε στιγμή του ρόλου του. Γι' αυτό και όλοι οι ηθοποιοί εξαιρετικοί στους ρόλους τους!
Και είναι αυτό το αίσθημα της ομαδικότητας, που δεν σκεπάζει όμως τις ξεχωριστές διαδρομές του κάθε ήρωα στη δράση του έργου. Κι αυτό το συναντάς σε όλες τις σκηνοθεσίες της Σοφίας Φιλιππίδου. Της Σοφίας που καταθέτει αθόρυβα και σεμνά όσα πιστεύει για την τέχνη του θεάτρου. Της Σοφίας με τη σεμνότητα και τη βαθιά σκέψη. Ποιότητες, που ποτέ δεν πλάσαρε, αλλά τις μαρτυρά ο τρόπος που αγαπάει τα λουλούδια της και τους συνεργάτες της.