Ο Κ. ΒΑΣΑΡΔΑΝΗΣ ΓΡΑΦΕΙ ΓΙΑ KAΠΟΙΕΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΘΑ ΞΕΧΑΣΕΙ ΠΟΤΕ!
- Ημερομηνία: Πέμπτη, 12/04/2018 13:58
Ημουν πέντε ετών, όταν η μητέρα μου με πήγε στην παιδική σκηνή του Γιάννη Καλατζόπουλου να δούμε τα" Ρούχα του Βασιλιά" του ' Άντερσεν... Πανικοβλήθηκα από το θέαμα, ταράχτηκα τόσο , που την πήρα άρον-άρον και φύγαμε!! Ως γνωστόν, όμως, ο τόσος φόβος κρύβει συχνά μια βαθιά επιθυμία και έκτοτε δεν έχω σταματήσει να παρακολουθώ θεατρικές παραστάσεις, είτε ως παιδί, έφηβος, σπουδαστής δραματικής σχολής και ηθοποιός... Ανάμεσα στις εκατοντάδες των παραστάσεων που έχω δει , θέλησα να διαλέξω τις τρεις πρώτες που έρχονται στο μυαλό μου ως οι πιο αγαπημένες μου και να γράψω λίγα λόγια για την κάθε μια. Το θέατρο -όλοι το γνωρίζουμε- είναι μια θνησιγενής τέχνη και ίσως έχει κάποιο νόημα να γράφει κανείς για παραστάσεις τις οποίες θεωρεί θεατρικά γεγονότα αλλά που σαφώς πια ανήκουν στο παρελθόν!
Είναι τέλη της δεκαετίας του '80 και η νεοσύστατη ομάδα των "Μορφών" αποτελούμενη από τον Τάσο Μπαντή, τον Δημήτρη Καταλειφό και τη Ράνια Οικονομίδου ανεβάζει την πρώτη της παράσταση στο παλιό τυπογραφείο της εφημερίδας Εμπρός,στου Ψυρή, εγκαινιάζοντας έτσι το θέατρο στο οποίο έδωσε και το όνομα της εφημερίδας. Πρώτη τους παράσταση ο ''Σωσμένος'' (Saved) του 'Εντουαρντ Μποντ. Η αίσθηση που είχα όταν τελείωσε η παράσταση εκείνο το ανοιξιάτικο βράδυ του Μαΐου του 1989 -αν δεν κάνω λάθος- ήταν πως είχα παρακολουθήσει ένα "αλλιώτικο θέατρο" . Προΐόν μεγάλου μόχθου και πολύτιμης χειροποίητης αίσθησης. ' Ηταν σαν η παράσταση να έμοιαζε με ένα βιβλίο που τυπώνεται σε λίγα αντίτυπα αντιστεκόμενο στην μαζική παραγωγή . Με αυτό καθόλου δεν εννοώ ότι η παράσταση δεν είχε και εμπορική επιτυχία. Αντιθέτως.Ηθοποιοί με εσωτερική λάμψη , που ήθελαν να μας δημιουργήσουν την αίσθηση ότι παρακολουθούμε επι σκηνής αληθινούς ανθρώπους κι όχι θεατρικούς ήρωες ενός συγγραφέα!! Και το πετύχαιναν!! Τίποτα περιττό, τίποτα "σκηνοθετημένο", τίποτα βαρύγδουπο ή δήθεν. Ρεαλισμός στην καλύτερη εκδοχή του. Καταπληκτικός , ατμοσφαιρικός σκηνικός χώρος φτιαγμένος από τον Πάνο Παπαδόπουλο και ένα υπέροχο τραγούδι στο τέλος της παράστασης γραμμένο από τον Νίκο Κυπουργό και τραγουδισμένο από τον Βασίλη Παπακωνσταντίνου. Στην παράσταση, την οποία είχε σκηνοθετήσει ο Τάσος Μπαντής, έπαιζαν εκτός από τον Δημήτρη Καταλειφό και τη Ράνια Οικονομίδου, η ΄Αννα Μακράκη, ο Γιώργος Κέντρος, ο Κώστας Μπερικόπουλος, ο Κώστας Αποστολίδης, κ.α.
Στα μέσα της δεκαετίας του ' 90 η Νίκη Τριανταφυλλίδη ανεβάζει στο θέατρο που έφερε το όνομά της, στην οδό Καπνοκοπτηρίου, έναν πολύ ιδιαίτερο μονόλογο, γραμμένο από την ίδια που είχε τον τίτλο "Πάρτυ στο σπίτι της Ελισσάβετ Π." Ομολογώ πως σχεδόν καθόλου δε θυμάμαι τι πραγματευόταν το έργο... Δε θα ξεχάσω όμως ποτέ την αίσθηση που είχα ότι έβλεπα επι σκηνής μια ηθοποιό που όντως ήταν σπουδαία με όλη τη σημασία της λέξης! Η ακτινοβολία της, η τόσο αβίαστη και πλούσια εκφραστικότητα του παιξίματός της, η ομορφιά της, η σπάνια αίσθηση ενός εσωτερικού ρυθμού που έρεε σαν ένας χείμαρος που πραγματικά δεν σκάλωνε πουθενά.... Δε νομίζω να έχω δει έκτοτε τέτοιο πλάσμα επι σκηνής...Δεν ήταν θέμα καλής ή όχι ηθοποιού. Ηταν κάτι πέραν αυτού. ΄Ηταν σα να έβλεπα όντως ένα ιερό τέρας.' Όχι. Το πιο κοντινό στην αίσθηση που είχα ήταν ότι έβλεπα μια μεγάλη καλλιτέχνη να μας έχει ανοίξει την πόρτα του εργαστηρίου της (κι ας μην έχουν συνήθως οι ηθοποιοί εργαστήρια) και να μας αφήνει λίγο να δούμε τα παράξενα, αρχετυπικά μυστικά της. Δεν ξεχνώ επίσης ότι όταν η παράσταση τελείωσε κι επειδή στο κοινό εκείνο το βράδυ ήμασταν πολύ λίγοι θεατές μας χαιρέτησε δια χειραψίας!! Τόσο περίεργο που μου είχε φανεί θυμάμαι, αυτή η παράσταση να μην παίζεται σε μια ασφυκτικά γεμάτη αίθουσα. Από τότε παρακολούθησα σχεδόν όλες τις παραστάσεις που ανέβασε η Νίκη Τριανταφυλλίδη στο θέατρό της και πάντοτε έφευγα με την ίδια αίσθηση μαγείας.
Δυο-τρία χρόνια αργότερα ανεβαίνει στο θέατρο Εμπρός, στη δραματική σχολή του οποίου ήμουν εκείνη της περίοδο μαθητής, ο "Γυάλινος κόσμος" του Τένεσση Ουίλλιαμς σε σκηνοθεσία του Δημήτρη Μαυρίκιου. Η παράσταση αυτή (που είδα χωρίς υπερβολή κοντά στις δέκα φορές) συνδύαζε κατά κάποιον τρόπο κάτι από τις δύο που προανέφερα: Ρεαλισμό και μαγεία. Δε νομίζω ότι θα ξεχάσω ποτέ την ανθρωπιά, το χιούμορ και την απελπισία που ανέδινε η ερμηνεία της Ράνιας Οικονομίδου στο ρόλο της Αμάντα. Με τη συμμαθήτριά μου Σοφία Μουτίδου διαπιστώναμε έκπληκτοι ότι η δασκάλα μας έκανε πράξη όλες τις σκηνικές οδηγίες του συγγραφέα που αφορούσαν την Αμάντα με τον πιο ζωντανό και δημιουργικό τρόπο. Αλλά και ο μικρός χώρος της δεύτερης σκηνής του Εμπρός, επάνω από την κεντρική σκηνή του ισογείου,είχε όλη την ατμόσφαιρα αυτής της μικροαστικής συνοικίας του Σαιντ Λούις. Οι καταπληκτικοί φωτισμοί του Λευτέρη Παυλόπουλου συνέβαλλαν καθοριστικά στην ασύλληπτη ατμόσφαιρα της παράστασης, όπως και οι ερμηνείες των υπόλοιπων ηθοποιών, της Αγγελικής Παπαθεμελή, του Νίκου Κουρή και του ΄Αγη Εμμανουήλ.
Κώστας Βασαρδάνης