ΚΑΠΟΙΟΣ ΛΟΓΟΣ ΝΑ ΥΠΑΡΧΕΙ
- Ημερομηνία: Πέμπτη, 06/09/2018 12:26
Η τέχνη μόνο κοντά στον μάστορα τον έμπειρο μαθαίνεται. Δουλεύοντας στο θέατρο συναντήθηκα με αρκετούς παλιούς μαστόρους της δουλειάς, και το όπου με έφερε ο δρόμος, σ΄ εκείνους το χρωστάω.
Καθώς μικρή απόσταση με χώριζε από το γίνω σαράντα χρονών, τότε που το μυαλό έχει μαζέψει υλικό για να επεξεργαστεί και τα μάτια, κάτι έχουν δει, για να μπορεί το κοίταγμα να είναι βλέμμα, συναντήθηκα με ένα ξεχωριστό άνθρωπο του θεάτρου μας. Έναν καλλιτέχνη, ηθοποιό, σκηνοθέτη, δαίμονα ιερό της τέχνης του, που δεν υπάρχει κάποιος που θα του το αμφισβητούσε. Συναντήθηκα με τον Θύμιο Καρακατσάνη. Δούλεψα δίπλα του σε επτά θεατρικά έργα. Με διάλεξε εκτός από ηθοποιό στο θίασό του και για βοηθό του στις σκηνοθεσίες που ο ίδιος έκανε. Δίπλα του έμαθα πολλά. Ήταν η εποχή που άρχισα να γράφω θέατρο. Θεατρικά μου έργα δεν του έδειξα ποτέ κι αυτό οφείλεται στο ό,τι τα ώριμα προς ανέβασμα βρήκαν λίγο αργότερα αλλού στέγη, και οι ήρωές τους είχαν άλλα χαρακτηριστικά. Συνεργάστηκα όμως μαζί του σαν κειμενογράφος στο ραδιόφωνο. Μια τρομερή άσκηση ετοιμότητας στην γέννηση, την επεξεργασία και την προσαρμογή του κειμένου, που θα γινόταν εργαλείο στην πληθωρικότητα και το πηγαίο ταλέντο του. Οι εκπομπές που κάναμε φιλοξενούνταν σε κάποιους από τους πρώτους ραδιοφωνικούς σταθμούς της ελεύθερης ραδιοφωνίας και μάλιστα εκείνης με την αριστερή χροιά. Σάτιρα πολιτική το περιεχόμενο.
Συζητήσεις πολλές πριν το όποιο θέμα, αλλά παράλληλα συζητήσεις πολλές και γύρω από το τι θα παρουσίαζε ο Θύμιος Καρακατσάνης κάθε φορά από τη σκηνή του θεάτρου. Κι εκεί κατάλαβα πως στο δημόσιο λόγο, όπως και στο λόγο του θεατρικού κειμένου, οι επιλογές πρέπει να αφορούν, πρέπει να είναι δεμένες και να γεννιούνται από την ανάγκη που τις έχει η κοινωνική συγκυρία. Πολιτική και κοινωνική ανάγκη, πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες γέννησαν πάντα το μεγάλο θέατρο. Τα κλασικά αριστουργήματα, από την αρχαιότητα, το ελισαβετιανό θέατρο, μέχρι το θέατρο του Ίψεν, του Στρίντμπεργκ, του Μίλερ και των δικών μας σύγχρονων. Του Καμπανέλλη, της Αναγνωστάκη, του Ποντίκα, του Μάτεσι, του Σκούρτη, του Μουρσελά και άλλων σημαντικών. Δίπλα στον Θύμιο Καρακατσάνη κατάλαβα την επιλογή και το γιατί της στιγμής του ανεβάσματος κάθε έργου. Τον έβλεπα και διαισθανόμουν την αγωνία του, την πολιτική αγωνία του πρώτα και κατά δεύτερο λόγο την καλλιτεχνική. Το καλλιτεχνικό μέρος θα φτιαχνόταν με τους συνεργάτες ηθοποιούς, σκηνογράφους, μουσικούς, χορογράφους και όσους άλλους χρειαζόταν η παράσταση. Το έργο όμως έπρεπε να το χρειάζεται η εποχή. Να κουμπώνει με όσα είχε ανάγκη να αντιληφθεί, και μέσα απ΄ αυτά να παρηγορηθεί, ο κόσμος.
Όλα αυτά έρχονται στο μυαλό μου κάθε αρχή καινούριας θεατρικής περιόδου. Εκατοντάδες πια οι παραστάσεις στην Αθήνα και στην επικράτεια. Αλλά για ποιο λόγο; Με ποιο σκεπτικό γίνεται η κάθε επιλογή. Πόσες απ΄ αυτές δεν στηρίζονται μόνο και μόνο σε ματαιοδοξία και κενοδοξία. Είναι σίγουρο πως πολλές φτηνές και μάταιου κόπου παραστάσεις θα εκθειαστούν από σχολιαστές και δημοσιοσχετίστες. Θα πλασαριστούν με καταβολή γενναίου τιμήματος από περιοδικά και ιστοσελίδες. Θέλει πολύ μεγάλη κουβέντα το όλο θέμα, και για να πως την αμαρτία μου, δεν προτίθεμαι να το σχολιάσω γιατί σκέπτομαι και σέβομαι την ανάγκη που έχουν για να εργαστούν και να αμειφθούν οι άνθρωποι που υπηρετούν το θέατρο, έχοντάς το σαν επάγγελμά τους. Σκέφτομαι όμως πως αν στις επιλογές του επιχειρηματία, του θιασάρχη, της θεατρικής ομάδας, έπαιζε και ο παράγοντας: Σκέψη γύρω από τις ανάγκες του τι πρέπει να φωτιστεί από σκηνής, γιατί διαλέγω αυτό και όχι κάτι τυχαίο, ή κάτι για το κέφι μου και μόνο. Τότε, ίσως, τότε, να κρατούσαν λίγο πάρα πάνω σε χρονικό διάστημα οι παραστάσεις που έτσι κι αλλιώς κόστισαν σε κατάθεση χρημάτων και ψυχής και αγωνίας.