Η ΑΡΕΤΗ ΜΟΥΣΤΑΚΑ ΑΙΣΙΟΔΟΞΕΙ ΠΩΣ Η ΤΕΧΝΗ ΘΑ ΤΑ ΚΑΤΑΦΕΡΕΙ ΚΑΙ ΤΩΡΑ
- Ημερομηνία: Πέμπτη, 30/04/2020 16:41
Μείναμε στο σπίτι, κρατήσαμε αποστάσεις, φορέσαμε γάντια, απομακρυνθήκαμε, αγαπηθήκαμε (στην οθόνη του κινητού...), κλειστήκαμε στο καβούκι μας.
Σε μια χώρα που οι δρόμοι της ήταν παράξενα άδειοι από ανθρώπους, σε μια πόλη που, τι και αν ήρθε η άνοιξη, παρέμεινε κρύα και γκρίζα. Η αγωνία στον νου και τα πρόσωπα των ανθρώπων θυμίζουν το έργο του Μουνκ, «Η Κραυγή», και τώρα που υποτίθεται πως η καραντίνα ολοκληρώνεται... Τώρα τι;
Η επόμενη μέρα θα μας βρει θεατές και πρωταγωνιστές ενός έργου που γράφεται από την αρχή, μέσα σε ένα σκηνικό αλλιώτικο, έτοιμο να φτιαχτεί με υλικά γνώριμα για όλους μας, αλλά με έναν καινούργιο τρόπο: κρατώντας (πάντα;) τις αποστάσεις. Όμως, πώς να κρατήσεις αποστάσεις από ό,τι αγαπάς; Πίσω από μια μάσκα -που αυτή τη φορά δεν θα είναι θεατρική- να κοιτιόμαστε κατάματα.
Το σκηνικό της χώρας θα είναι περίπλοκο, εξαρτημένο και από άλλες συνιστώσες, σε παγκόσμιο επίπεδο. Το βουβό κέντρο της Αθήνας σιγά-σιγά θα γεμίσει από τους ανθρώπους της, που σίγουρα δεν θα είναι οι ίδιοι πια. Δεν θα είμαστε οι ίδιοι. Μάλλον, δεν θα εξοικειωθούμε εύκολα με την ιδέα την πολυκοσμίας, βήμα-βήμα, όμως, θα προκύψει. Αυτή η ανθρώπινη αγωνία είναι απολύτως λογική, μιας και αυτό που ζήσαμε δεν αντιμετωπίζεται εύκολα στην πράξη. Όμως, ΠΡΕΠΕΙ το αύριο να μας βρει χωρίς ίχνος καχυποψίας απέναντι στον άλλον, όσο δύσκολο και αν είναι αυτό.
Είναι σχεδόν τρομακτικό να «χρειάζεται» μια πανδημία για να πάρει η χώρα, ο κόσμος, ανάποδες στροφές και να μην θεωρούμε πια τίποτα δεδομένο. Αφενός μεν είναι μια κατάσταση πρωτόγνωρη, δεδομένης αυτής της «άγνωστης» απειλής, αφετέρου δε συνέπειες κρίσης και οικονομικής ύφεσης έχουμε ξαναπεράσει ως λαός. Επομένως, με ψυχραιμία, ως …πεπειραμένοι στην περιπέτεια, εν συγκρίσει με άλλους λαούς, θα μπορέσουμε να ανακάμψουμε βήμα-βήμα.
Σίγουρα θα υπάρχει αμηχανία την πρώτη φορά που θα ξαναβρεθούμε σε χώρο όπου συναθροίζεται περισσότερος κόσμος από αυτόν που συνηθίσαμε. Σίγουρα θα υπάρχει αμηχανία στην πρώτη μας πρόβα, μετά από καιρό, και μάλλον και στις επόμενες... Θα τολμήσει ο κόσμος να ξαναγεμίσει τις πλατείες των θεάτρων ή τις αίθουσες κινηματογράφων, ακόμα και αν η ψυχή του το λαχταράει; Απλώς το ελπίζουμε...
Το μετά θα είναι πολύ δύσκολο, όμως θα έχουμε μάθει πια να σεβόμαστε περισσότερο τον εαυτό μας, τη φύση, τους γύρω μας. Θα ξανασυστηθούμε με εμάς τους ίδιους, με τους ανθρώπους μας. Θα ξεχειλίζουμε από νέες ιδέες και έμπνευση, από ανάγκη για δημιουργία και έκφραση σε όλους τους τομείς. Η επόμενη μέρα θα είναι σίγουρα πολύ δύσκολη. Γιατί, όντως, κάθε αρχή είναι δύσκολη. Θα είναι δύσκολη για όλους μας.
Ωστόσο, θέλω να πιστεύω πως παρόλη την υποχρεωτική απόσταση ασφαλείας που θα υπάρχει μεταξύ μας, η τέχνη -με τη μοναδική της ιδιότητα να θεραπεύει και να επιβιώνει στις πιο δύσκολες συνθήκες, όπως έχει αποδείξει η ιστορία- θα φέρει τους ανθρώπους πιο κοντά. Έτσι, θα τα καταφέρει ξανά. Σε βάθος χρόνου θα τα καταφέρουμε ξανά.
Όλα να γίνουνε ξανά σαν πρώτα
στα δάχτυλα στα μάτια και στα χείλια,
ν’ αφήσουμε τη γερασμένη αρρώστια
πουκάμισο που αφήσανε τα φίδια
κίτρινο μες στα πράσινα τριφύλλια.
(Η 80η στροφή από το ποίημα του Γ. Σεφέρη «Η στέρνα»)
Αρετή Μουστάκα
Σκηνογράφος