ΆΜΛΕΤ, ΘΥΤΗΣ Ή ΘΥΜΑ;
- Ημερομηνία: Κυριακή, 02/08/2015 14:36
Ο σαιξπηρικός Άμλετ, πυρήνας του ομώνυμου δράματος του Άγγλου συγγραφέα, εξακολουθεί -από τη «γέννησή» του- να αποτελεί μια μυστηριώδη φιγούρα, έναν αινιγματικό ήρωα, που κρύβει μέσα του πάθη, δυνάμεις και αδυναμίες, επιθυμίες, ανασφάλειες, ένα πρόσωπο που μαγνητίζει το βλέμμα όσων το μελετούν. Το έργο του Σαίξπηρ, αν και ερμηνευόμενο με εκατοντάδες διαφορετικούς τρόπους από τους μεταγενέστερους θεατρικούς συγγραφείς και σκηνοθέτες, δεν παύει να κινείται σε κοινούς θεματικούς άξονες και να πραγματεύεται θεμελιώδεις για την ανθρώπινη ύπαρξη έννοιες, όπως η εκδίκηση, το χρέος, το μίσος, η εξουσία, παραμένοντας ένα αμιγώς διαχρονικό έργο.
Ο πρίγκιπας Άμλετ, ο οποίος καλείται να ξεπλύνει το αίμα του δολοφονημένου πατέρα του, Βασιλιά Άμλετ, εισέρχεται παρά τη θέλησή του σε έναν κύκλο αίματος που διαταράσσει τη γαλήνη του Δανικού Βασιλείου. Με πρωταρχικό του στόχο τη δολοφονία του δολοφόνου, και θείου του, ο Άμλετ παρεκκλίνει και οδηγεί στο θάνατο πλήθος θυμάτων, μεταξύ των οποίων και την αγαπημένη του Οφηλία. Έπειτα λοιπόν από αυτή την άδικη αιματοχυσία που σπέρνει τον πανικό και την οδύνη στο κάστρο της Ελσινόρης, προκύπτει το εξής ερώτημα: γιατί ο Άμλετ ξαστοχά; Πρόκειται για έναν αδίστακτο εκτελεστή-θύτη ή για ένα ταπεινό
Φαινομενικά, ο ήρωάς μας διαδραματίζει πράγματι το ρόλο του θύτη, προβάλλοντας το προφίλ ενός σκληρού, ανάλγητου χαρακτήρα, ο οποίος δεν διστάζει να διαπράξει κατά συρροήν φόνους εντός του παλατιού προκειμένου να «αποκαταστήσει» τη δικαιοσύνη καθώς και να γλιτώσει την ίδια του τη ζωή. Με μια δεύτερη πιο διερευνητική ματιά,ωστόσο, μπορούμε να διαπιστώσουμε πως η όψη του Άμλετ δεν είναι και τόσο «διαυγής». Κατά τον Ρενέ Ζιράρ, γάλλο συγγραφέα και μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας, ο Άμλετ αποτελεί ένα θύμα ιερό ή αλλιώς ένα εξιλαστήριο θύμα, ο θάνατος του οποίου οδηγεί το δράμα στη λύση του κι επαναφέρει τη γαλήνη στο βασίλειο. Θύμα ιερό, καθώς αναλαμβάνει τόσο το ξέσπασμα όσο και τον τερματισμό της κρίσης. Ο Άμλετ, με την αλλόκοτη συμπεριφορά του, υπαίτιος της κρίσης, γίνεται το θύμα το οποίο μεθοδεύει και τον θάνατό του. Θύτης και συγχρόνως θύμα λοιπόν ο Άμλετ, μιας και πάντοτε η δεύτερη ιδιότητα απορρέει από την πρώτη όταν πρόκειται για τη βία - στοιχείο που εξομοιώνει τους ανθρώπους, κατασπαράσσει την ψυχή τους, απομυζεί τα αισθήματά τους, στοιχειώνει τις υπάρξεις τους, θολώνει τη σκέψη τους, με λίγα λόγια τους θυματοποιεί...