«ΧΑΙΡΕΤΕ ΚΑΙ ΑΝΤΙΟ» | ΚΡΙΤΙΚΗ
- Ημερομηνία: Κυριακή, 21/04/2024 18:10
Το «ΧΑΙΡΕΤΕ ΚΑΙ ΑΝΤΙΟ», του συγγραφέα Άθολ Φούγκαρντ, είναι ένα βραδυφλεγές οικογενειακό δράμα δωματίου. Παρακολουθούμε τη σύγκρουση του Τζόνυ με την αδελφή του, Έστερ, η οποία επιστρέφει απρόσμενα, ύστερα από χρόνια, στο πατρικό της σπίτι στο Πορτ Ελίζαμπεθ της Νότιας Αφρικής, για να διεκδικήσει το μερίδιό της από την γονική περιουσία. Είναι μία νύχτα αναμόχλευσης του παρελθόντος. Απωθημένα, ψευδαισθήσεις, ανεπούλωτα τραύματα, αναμνήσεις, ματαιωμένες επιθυμίες βγαίνουν στο φως. Μία οικογένεια διαλυμένη με τον πρόωρο χαμό της μητέρας και το εργατικό ατύχημα του πατέρα. Δύο αδέλφια ξανασυστήνονται και με αφορμή τη μοιρασιά της αποζημίωσης, έρχονται αντιμέτωπα με τη ζοφερή πραγματικότητα που τα περιβάλλει.
Το έργο, αν και βαρύ και σκοτεινό, είναι γραμμένο σε γλώσσα άμεση και καθημερινή με υποδόριο χιούμορ και υποβόσκουσα ένταση. Μολονότι, το υπόβαθρο του είναι ρεαλιστικό με ρέοντες διαλόγους, παρατηρούνται αρκετές επαναλήψεις, που ενώ έχουν σκοπό να αποσαφηνίσουν τη διαλεκτική πολυσημία του κειμένου, στην πραγματικότητα κουράζουν τον θεατή. Με αποτέλεσμα η διάρκεια του έργου να παρατείνεται. Ο λεγόμενος «τέταρτος τοίχος» διαρρηγνύεται με τις «μπεκετικές» εξάρσεις των ηρώων.
Παρόλ' αυτά, πρόκειται για κείμενο με διαχρονικούς προβληματισμούς, για σπαράγματα μνήμης που διαμορφώνουν δρόμους ή ανεπίστρεπτους εγκλωβισμούς.
Η ατμοσφαιρικά χαμηλότονη και νατουραλιστική σκηνοθετική προσέγγιση του Κώστα Βασαρδάνη, της στέρεης μετάφρασης του Αλέξη Ρίγλη, αναδεικνύει τις οικουμενικές αλήθειες του συγγραφέα. Μία οικογενειακή ιστορία που δε γνωρίζει γεωγραφικά όρια και ακουμπά στην ψυχή των θεατών.
Στο όμορφο σκηνικό της Νατάσας Παπαστεργίου, με τις υποβλητικές φωτοσκιάσεις του Βασίλη Κλωτσοτήρα και τη συγκινησιακά φορτισμένη μουσική του Μάκη Παπαγαβριήλ, τα πρόσωπα αυτοσαρκάζονται και ανατρέχουν στην παιδική τους ηλικία. Αν και έχουν ζήσει τα ίδια πράγματα στο ίδιο σπίτι, ο καθένας έχει σχηματίσει διαφορετική εικόνα στο μυαλό του.
Η Έστερ μία πόρνη τρίτης κατηγορίας, που ζει στο Γιοχάνεσμπουργκ τα τελευταία χρόνια, βλέπει τη ζωή απαισιόδοξα και διεκδικεί με σθένος μία θέση στον ήλιο.
Ο Τζόνυ, φύλακας νοσηλείας και ισόβιος συνοδοιπόρος του ακρωτηριασμένου από εργατικό ατύχημα πατέρα τους, σπαραχτικά μοναχικός χαρακτήρας και απαθής, φαίνεται να έχει συνθηκολογήσει με τις επιλογές της ζωής του.
Ο πατέρας είναι το πρόσωπο κλειδί, που υπαινίσσονται ότι βρίσκεται καθηλωμένος στο διπλανό δωμάτιο, αλλά δεν εμφανίζεται ποτέ στη σκηνή, δημιουργώντας εύλογα ερωτηματικά για την ύπαρξή του.
Η Βίκυ Καλπάκα και ο Κώστας Βασαρδάνης, γόνιμα παλλόμενοι, εμψύχωσαν το σώμα του κειμένου με ευθυβολία και παλμό, αναδεικνύοντας τις αποχρώσεις του μαύρου. Δύο αδέλφια, τόσο αντίθετα αλλά και τόσο ίδια, κατά βάθος. Η «Έστερ» της εξωστρεφούς Καλπάκα είναι η δυναμική και αποφασισμένη γυναίκα που διεκδικεί με σθένος ό,τι της αναλογεί. Ο Βασαρδάνης σκιαγραφεί την αμφισημία του χαρακτήρα του «Τζόνυ» με ευαισθησία και ωριμότητα.
«ΧΑΙΡΕΤΕ ΚΙ ΑΝΤΙΟ», η βεβαιότητα ενός πεπρωμένου που συνθλίβει, φέρνει στην επιφάνεια μνήμες και τραύματα.