ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΤΟΥ ΡΟΔΟΥ | ΚΡΙΤΙΚΗ
- Ημερομηνία: Κυριακή, 02/02/2020 18:08
Το «Όνομα του Ρόδου» του Ουμπέρτο Έκο αποτελεί ένα βιβλίο πολυδαίδαλο και πολυπρισματικό, με φιλοσοφικούς εγκιβωτισμούς και υπαρξιακές προεκτάσεις, που φέρνουν κάθε αναγνώστη αντιμέτωπο με διαχρονικά ζητήματα του καιρού μας. Όποιος το έχει διαβάσει, μπορεί εύκολα να αντιληφθεί πως μια άρτια θεατρική του μεταφορά θα αποτελούσε ένα εγχείρημα που θα απαιτούσε κοπιώδη προσπάθεια, καλή γνώση του κειμένου και των νοημάτων του, αυστηρή προσήλωση και συγκέντρωση από τους ηθοποιούς και τους υπόλοιπους συντελεστές και σκηνοθεσία που θα φώτιζε τυφλά σημεία, κομμάτια δύσκολα ορατά σε μη εξοικειωμένους με το κείμενο.
Στη φιλόξενη σκηνή του Altera Pars θα μεταφερθούμε για κάτι παραπάνω από δύο ώρες σε μια απόκοσμη και ταραγμένη περίοδο, αυτή του Μεσαίωνα, τον 14ο αιώνα. Θα εμφιλοχωρήσουμε σε ένα μοναστήρι Βενεδικτίνων και θα γίνουμε μάρτυρες αλλεπάλληλων φόνων και παρασκηνιακών διαβουλεύσεων, προκειμένου να διατηρηθεί κρυφή η ύπαρξη ενός βιβλίου, της «Ποιητικής» του Αριστοτέλη, επειδή αναφέρεται στην επιδραστικότητα του γέλιου, που αποτελεί «καρπό του νου». Αυτόν τον «καρπό» προσπαθούν να ξορκίσουν, να εξοβελίσουν, να καταστήσουν αποσυνάγωγο οι μοναχοί, φοβούμενοι πως αν διοχετευθεί στην κοινωνία θα πυροδοτήσει ανεξέλεγκτες συνέπειες για την ίδια την πίστη των ανθρώπων. Μια πίστη, που βρίσκεται στη μία όψη του νομίσματος, με την άλλη να είναι καλυμμένη από την αλήθεια, τη γνώση και τη δικαιοσύνη. Αυτές οι δύο πλευρές αντιμάχονται, ανάμεσά τους θα δοθεί η οριστική μονομαχία.
Ο Μίλτος Δημουλής στον ρόλο του «Γουλιέλμου» αποδεικνύεται μια δυνατή επιλογή. Έμπειρος και ώριμος ηθοποιός με ιδιαίτερες εκφραστικές, κινησιολογικές και φωνητικές δεξιότητες, κατασκεύασε έναν ρόλο στέρεο και ταυτόχρονα πολυεπίπεδο, που κράτησε αμείωτο το ενδιαφέρον του θεατή σε όλη την παράσταση. Η ερμηνεία του είναι γλαφυρή, γεμάτη παλμό, ζωντάνια και ζωτικότητα. Καθηλωτικός!
Ο «ηγούμενος», Κωνσταντίνος Συράκης, σμιλεύει τον ρόλο του με τρυφερότητα και ενσυναίσθηση, ενώ παράλληλα ορίζει τη δική του αυτονομία μέσα στον χώρο, με σωστή αντίστιξη και όχι με υπερβολές.
Ο Αντώνης Αντωνιάδης, ως «Άντσο», ο πιστός μαθητευόμενος φίλος του Γουλιέλμου, θα δείξει στοιχεία του σπάνιου ταλέντου του, καταφέρνοντας να εγκιβωτίσει την αθωότητα, την ξεγνοιασιά, τη φροντίδα και τη συντροφικότητα ενός νεαρού μοναχού που εξερευνά τον κόσμο, χωρίς να καταλαμβάνεται από προκαταλήψεις ή στερεότυπα.
Εξαιρετικά στις απαιτήσεις της παράστασης ανταποκρίνεται και ο υπόλοιπος θίασος με τους Δημήτρη Μπικηρόπουλο, Δημήτρη Νικολόπουλο, Ιωάννη Πολιτάκη, Παναγιώτη Σπηλιόπουλο, Αντώνη Αντωνάκο, Μαρίνο Ορφανό, Σάκη Τσινιάρο, Αλέξανδρο Ζαχαρέα, Πασχάλη Μερμιγκάκη, Μανώλη Δεστούνη, Νατάσα Κορομβόκη, Νίκο Πανόπουλο και Στέλιο Γεράνη.
Ο σκηνοθέτης, Michael Seibel, αποτυπώνει με οξυδέρκεια την αινιγματική, φιλοσοφική και πολιτική διάσταση του κειμένου, καταφέρνοντας να αναδείξει με πληρότητα τα σημεία που καθιστούν το έργο σύγχρονο και επίκαιρο. Χτίζει σταδιακά την τοιχογραφία μιας κοινωνίας που παρότι μοιάζει μακρινή και ξένη στα μάτια μας σήμερα, εμπεριέχει στοιχεία πολιτικής και θρησκευτικής μισαλλοδοξίας που έχουν καταφέρει να επιβιώσουν στην πάροδο του χρόνου.
Η Λαμπρινή Καρδαρά έχει κάνει σπουδαία δουλειά στα σκηνικά και τα κουστούμια, συμβάλλοντας καθοριστικά στην υψηλή αισθητική της παράστασης. Προσέχει κάθε λεπτομέρεια, κάθε στοιχείο που θα μπορούσε να αποδώσει με ευκρίνεια την ατμόσφαιρα μυσταγωγίας και κατάνυξης ενός μοναστηριού.
Οι φωτισμοί του Αντώνη Παναγιωτόπουλου δεν συνεπικουρούν απλώς στην παραγωγή μιας εξαιρετικής σκηνικής φασματογραφίας, αλλά είναι φορές που καθοδηγούν την παράσταση και μαρτυρούν ανομολόγητες οπτικές γωνίες της.
Η παραγωγή της Olympia Culture είναι πραγματικά προσεγμένη.
«Σταμάτησε να ψάχνεις σε αυτό τον κόσμο για δικαιοσύνη, γιε μου, θα απογοητευτείς. Αν θέλεις πραγματικά μια αχτίδα ελπίδας, θα σου πω ότι μια μέρα αυτά τα μεγάλα σκυλιά […] θα φαγωθούν από μικρότερα σκυλιά», αναφέρει κάποια στιγμή ο Γουλιέλμος και ίσως αυτό θα μπορούσε να ήταν το επιμύθιο μιας παράστασης που πετυχαίνει να συνδυάσει την αισθητική επάρκεια με την υποκριτική δεινότητα και τον στοχασμό. Μια παράσταση που εσοπτρίζει πάνω στη σκηνή τη μεγάλη εικόνα του κόσμου μας και δεν πρέπει κανείς να χάσει φέτος.