ΡΟΟΥΖ | ΚΡΙΤΙΚΗ
- Ημερομηνία: Τρίτη, 07/01/2020 14:03
Η «Ρόουζ», μια γυναίκα εβραϊκής καταγωγής που σήμερα είναι 80 χρονών, στέκεται μπροστά μας στη σκηνή του Γυάλινου Μουσικού Θεάτρου προκειμένου να μας εξιστορήσει όσα έζησε.
Είναι αναμφίβολα ένα ανήσυχο πνεύμα, μια γυναίκα που αισθάνεται πως δεν ανήκει πουθενά, ένας άνθρωπος που δεν είχε πολλές επιλογές στη ζωή του.
Βίωσε ξεριζωμούς, γκέτο, πογκρόμ, απώλειες των πιο σημαντικών προσώπων της ζωής της.
Ταυτόχρονα, όμως, δεν αφέθηκε στη μοίρα της, πάλεψε και διεκδίκησε μια καλύτερη ζωή, πετυχαίνοντας περισσότερα απ' όσα πίστευε πως μπορούσε να πετύχει.
Τώρα τα σκέφτεται όλα αυτά, άλλοτε με μια κατασταλαγμένη θλίψη, που μερικές φορές παίρνει και τη μορφή μνησικακίας για τον κόσμο και τους ανθρώπους που πυροδότησαν όσα έγιναν, και άλλοτε με μια απελπισμένη κραυγή προς τις επόμενες γενιές, για να μην κάνουν τα ίδια, για να μην παγιδευτούν μέσα στα ίδια αδιέξοδα μονοπάτια, που κόλλησαν οι προηγούμενες.
Το έργο γράφτηκε το 1999 από τον βραβευμένο με Pulitzer θεατρικό συγγραφέα, Μάρτιν Σέρμαν, και ανατέμνει μεταξύ άλλων, έννοιες όπως ο ρατσισμός, η αγάπη για την οικογένεια, ο νόστος, ο θάνατος, η προσφυγιά, ο θρησκευτικός φονταμενταλισμός και η υπέρβαση των προσωπικών ορίων.
Η Δέσποινα Μπεμπεδέλη καταθέτει μια συγκλονιστική ερμηνεία, καταφέρνοντας να εξωτερικεύσει με παραστατικότητα, τις ψυχικές της διακυμάνσεις στα μάτια του θεατή. Καθισμένη πάνω σε ένα ξύλινο παγκάκι, συνεπικουρούμενη από το λιγοστό φως των κεριών, τα λιτά σκηνικά του Δημήτρη Δήμα και το video art του Χρήστου Καρτέρη, προσφέρει έναν καθηλωτικό μονόλογο.
Ακροβατώντας ανάμεσα στην ελεγεία και το γλυκόπικρο χιούμορ και αποφεύγοντας τους συγκινησιακούς μαξιμαλισμούς, η Δέσποινα Μπεμπεδέλη τελεί σίβα (επταήμερη περίοδο πένθους) όχι μόνο για τους δικούς της νεκρούς, αλλά για ολόκληρη την ανθρωπότητα που μοιάζει να ψάχνει την ταυτότητά της, στο ξημέρωμα της νέας δεκαετίας.
Ξεκινώντας από τη γέννησή της σε ένα μικρό χωριό της Ουκρανίας – όπου «πεινούσε, αλλά πάντα υπήρχε κάτι φαγώσιμο στο σπίτι» –, διαπερνά τα γεγονότα του Ολοκαυτώματος και φτάνει μέχρι την παρουσία της στην Αμερική και στο γεμάτο ζωή Ατλάντικ Σίτι και στο Μαϊάμι Μπιτς, έχοντας πάντα στο μυαλό της το πέρασμα προς τη «γη της επαγγελίας».
Τα γεγονότα περνούν από μπροστά μας, χωρίς πολλές φορές να προλάβουμε να συλλάβουμε την πυκνότητα και το εύρος των διακυμάνσεών τους, να μπορέσουμε να αποτραβηχτούμε από αυτά, να τα αντιμετωπίσουμε ως πανόπτες παρατηρητές και όχι ως δρώντα υποκείμενα που βιώνουν τα τραύματα και τους σπαραγμούς.
Η σκηνοθεσία του Νίκου Καραγεώργου είναι υποβοηθητική στην ερμηνεία της ηθοποιού, διευκολύνοντάς την να αναπνεύσει ακόμα περισσότερο υποκριτικά και να κορυφώσει την ερμηνεία της, μέσα σε μια άκρως κατανυκτική ατμόσφαιρα, που υπερβαίνει τα όρια μιας τυπικής σκηνικής φόρμας.
Η επιμονή της Ρόουζ να τα καταφέρει, το πείσμα της να σηκώνεται κάθε φορά που τη σωριάζουν κάτω οι κοινωνικές συνθήκες και τα ιστορικά συναπαντήματα, δεν
μπορούν παρά να μας συγκινήσουν, ειδικά όταν η Δέσποινα Μπεμπεδέλη μας μεταφέρει στα γεγονότα του ταραγμένου 20ου αιώνα, με εκείνη την τεχνική και αισθητική πληρότητα, που ταιριάζει στους μεγάλους ηθοποιούς.