ΠΩΣ ΤΙΜΩΡΕΙΤΑΙ ΜΙΑ ΚΑΚΗ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ
- Ημερομηνία: Τρίτη, 01/12/2015 16:27
Διαμαρτύρεστε επειδή ένα κινητό χτύπησε στο θέατρο ή κάποιος ανυπόμονος βγήκε έξω πριν από την παράσταση, ή επειδή οι κυρίες στην μπροστινή σειρά μουρμουρίζουν όλη την ώρα και σχολιάζουν τους ηθοποιούς; Σας φαίνεται ακραία αντίδραση, κάποιος να φωνάξει «αίσχος»;
Όλα αυτά είναι ψήγματα μπροστά σε πολύ σοβαρά περιστατικά, πολλά μάλιστα και πολύνεκρα, που συνέβαιναν στο παρελθόν από το θεατρόφιλο κοινό, όταν δυσανασχετούσε και ήθελε να εκφράσει την αγανάκτησή του.
Στην αρχαία Ελλάδα, ας πούμε, η συμμετοχή στην παράσταση, είτε επευφημώντας είτε, αποδοκιμάζοντας ακόμα και πετώντας ντομάτες και άλλα ζαρζαβατικά, θεωρούταν όχι μόνο δικαίωμα, αλλά και χρέος του πολίτη. Το θέατρο είχε ύψιστη εκπαιδευτική σημασία , οπότε μια κακή παράσταση διέφθειρε το πνεύμα και μόλυνε την ψυχή των θεατών και γι’ αυτό έπρεπε να τιμωρηθεί.
Στα ρωμαϊκά χρόνια από την άλλη, όπου τα θεάματα δεν ήταν και τόσο εκλεπτυσμένα , το κοινό αντιδρούσε με ακραίους, πολλές φορές και πρόστυχους τρόπους, ιδίως απέναντι στις χορεύτριες ή τις μίμους (μιμάδες) που εργάζονταν σε αυτά, οι οποίες δεν απολάμβαναν κοινωνική υπόληψη, λόγω της φύσης του επαγγέλματός τους.
Για να δούμε όμως και μερικά πιο πρόσφατα περιστατικά, που έχουν σημειωθεί στη θεατρική ιστορία και που πέρα από την κωμικοτραγική τους πλευρά, δείχνουν ότι το θέατρο ήταν σημείο αναφοράς και πεδίο κοινωνικών και πολιτικών συγκρούσεων
Στο Δουβλίνο λοιπόν το 1747, όταν απαγορεύτηκε διά νόμου στους θεατές να ανεβαίνουν πάνω στη σκηνή, ένας φοιτητής του Trinity College, ονόματι Edward Kelly, πήδηξε πάνω στη σκηνή του Smock Alley Theatre, με αποτέλεσμα να φάει μια γροθιά από τον διευθυντή του θεάτρου, τον Thomas Sheridan. Το επόμενο βράδυ ο Kelley και 50 φίλοι του όρμησαν στo θέατρο προξενώντας φοβερές καταστροφές….
Μπορεί σήμερα να μην έχουμε πρόβλημα να βλέπουμε επί σκηνής ανθρώπους άλλων εθνικοτήτων, δεν συνέβαινε όμως το ίδιο στο Λονδίνο του 1754, όπου το κοινό δεν ήταν τόσο ανοιχτόμυαλο και κυρίως απέναντι στους Γάλλους.
Όταν λοιπόν ο Γάλλος χορευτής Jean-Georges Noverre παρουσίασε το Chinese Festival, μια παράσταση χορού στο Drury Lane Theatre το 1754, λίγο πριν κηρυχτεί ο Επταετής πόλεμος, το κοινό άρχισε να γιουχάρει τον καλλιτέχνη. Όταν ο διευθυντής του David Garrick αρνήθηκε να ακυρώσει την παράσταση, μεγάλος αριθμός θεατρόφιλων μπήκαν στην αίθουσα και προκάλεσαν σοβαρές ζημιές.
Σήμερα αν ανέβαιναν οι τιμές των εισιτηρίων , απλώς ο κόσμος που πηγαίνει στο θέατρο θα μειωνόταν. Δεν συνέβη όμως το ίδιο το 1809, όταν αυξήθηκε η τιμή του εισιτηρίου στο Covent Garden Theatre του Λονδίνου, προκειμένου να αποπληρωθούν τα χρέη ανακαίνισης του θεάτρου, μετά από μια μεγάλη πυρκαγιά.
Οι θεατρόφιλοι Βρετανοί δεν αντιμετώπισαν ψύχραιμα και φλεγματικά τη νέα κατάσταση, αλλά ξέσπασαν σε διαμαρτυρίες. Τη νύχτα της πρεμιέρας, ο διευθυντής του θεάτρου John Philip Kemble αναγκάστηκε να ζητήσει τη βοήθεια της αστυνομίας, αλλά και επαγγελματιών μποξέρ, για να αναχαιτίσει το έξαλλο πλήθος. Τελικά μετά από επεισόδια που κράτησαν 64 μέρες(!) πείστηκε να μειώσει τις τιμές κι έτσι η ηρεμία επανήλθε.
Ίσως όμως το πιο γνωστό επεισόδιο οργισμένων θεατών σημειώθηκε το 1849 στη Νέα Υόρκη σχετικά με το ποιος ηθοποιός ήταν καλύτερος στον Σαίξπηρ, ο Αμερικανός Edwin Forrest ή ο Εγγλέζος William Charles Macready. Στις 7 Μαΐου, και οι δύο ηθοποιοί θα έπαιζαν τον Μάκβεθ σε δύο διαφορετικά θέατρα της πόλης. Οι θαυμαστές του Forrest διέκοψαν την παράσταση του Macready στο Astor Place Theatre κι άρχισαν να πετούν λαχανικά, αυγά, ακόμα και καθίσματα. Ο Macready πείστηκε να επιστρέψει στη σκηνή τρεις μέρες αργότερα, οπότε χιλιάδες εξαγριωμένοι θεατές κατέκλυσαν τους δρόμους. Το πλήθος πετούσε πέτρες στο θέατρο και ενεπλάκη με τις αστυνομικές δυνάμεις που άνοιξαν πυρ εναντίον των διαδηλωτών με αποτέλεσμα πολλοί άνθρωποι να χάσουν τη ζωή τους.