ΟΙ ΑΠΑΤΕΩΝΕΣ ΚΑΙ Ο ΣΟΥΡΕΑΛΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΥ
- Ημερομηνία: Πέμπτη, 04/02/2016 11:27
Η Φραγκίσκη Μουστάκη γράφει για τον διεφθαρμένο κόσμο του ΤΑΡΤΟΥΦΟΥ, που έρχεται 12/2 στο "Κιβωτός", σε σκηνοθεσία Αιμ.Χειλάκη και Μ. Δούνια.
Το 1664 στο Παρίσι παρουσιάζεται πρώτη φορά η κωμωδία ΤΑΡΤΟΥΦΟΣ και προκαλεί φοβερές αντιδράσεις στο κοινό. Απαγορεύεται να διαβάζεται, να απαγγέλλεται και να ακούγεται δημόσια ή ιδιωτικά με ποινή αφορισμού. Στα πέντε χρόνια που ακολουθούν, ο Μολιέρος προσπαθεί μέσα από αλλαγές του κειμένου, προσθήκες και κοψίματα, να πείσει τον βασιλιά να επιτραπεί η παρουσίαση του έργου του. Ο λόγος των αντιδράσεων, προφανής. Ο Μολιέρος σατιρίζει ανοιχτά όλη την υποκρισία που κρύβεται πίσω από τους θρησκόληπτους, κάτι που ο κλήρος φυσικά δεν μπορεί να ανεχτεί.
Διαβάζοντας λοιπόν σήμερα, το 2016 το έργο αυτό, μέσα από τις σαφείς επεξεργασίες που έχει υποστεί, πολύ γρήγορα αναγνωρίζω πως δεν πρόκειται για μια ελαφριά κωμωδιούλα, που θέλει απλώς να διασκεδάσει το κοινό ,αλλά αντίθετα πως πρόκειται για ένα έργο, που έχει μια βαθιά πολιτική άποψη και σκέψη, πάνω στο τι σημαίνει για τον καθένα υποκρισία.
Για τον 17ο αιώνα, αυτό μπορεί να ήταν η θρησκεία, σήμερα σκέφτομαι μπορεί να είναι ο σουρεαλισμός του καπιταλισμού, του κέρδους. Αυτή η αίσθηση, πως ο σκοπός αγιάζει τα μέσα, που είναι εμφανής στη ματιά της δικής μας παράστασης, κυριαρχεί στον σύγχρονο τρόπο σκέψης. «Θα σε φάω για να πάρω την θέση σου»…
Ένας τέτοιος κόσμος είναι και ο κόσμος που φτιάχνεται στην παράσταση μας. Απατεώνας δεν είναι μόνο ο Ταρτούφος, αλλά όλοι. Ο Ταρτούφος είναι μάλλον ο καθρέφτης τους, γι’αυτό και δεν τον αντέχει κανείς μέσα στο σπίτι.
Μία από τους απατεώνες λοιπόν, είναι και η Μαριάννα, η κόρη αυτής της οικογένειας, που ο πατέρας της αποφασίζει να την παντρέψει με τον Ταρτούφο. Είναι ένα τερατάκι υπό διαμόρφωση ακόμα, στην οικογένεια αυτή. Η ίδια μοιάζει να μην έχει προσωπική θέση πάνω στα πράγματα. Είναι σαν να λέει συνέχεια στους άλλους: « Πείτε μου τι με συμφέρει να κάνω και θα το κάνω πολύ καλά».
Η ανθρώπινη αυτή λειτουργία και συνολικά ο τρόπος που υπάρχει μέσα στην παράσταση η Μαριάννα που φτιάχνουμε, απέχει πάρα πολύ από εμένα κι αυτό είναι κάτι που και με τρομάζει και με ιντριγκάρει. Κάτι που εγώ βρίσκω πολύ γοητευτικό και βαθιά υπαρξιακό μέσα από τις διαδικασίες αυτών των προβών, είναι πως τελικά κάτι που νομίζεις πως είναι πολύ έξω από εσένα, τελικά μπορεί να μην είναι και τόσο.
Στη ζωή μου κοιτάω πάντα στα μάτια με ενδιαφέρον τους φίλους, τους γονείς. Τώρα στις πρόβες ανακάλυψα ένα ολοκαίνουργιο σύμπαν, με μια Φραγκίσκη που κοιτάει αλλιώς, γελάει αλλιώς, μιλάει αλλιώς, προκαλεί λοιπόν κάτι άλλο, ίσως πιο επικίνδυνο στους γύρω της, και είμαι πάλι εγώ αυτή που το κάνει. Η διαφορά λοιπόν είναι, πως στη ζωή μου έχω επιλέξει κοινωνικά να υπάρχω αλλιώς, για πάαααρα πολλούς λόγους.
Και για να κλείσω θα πω μια απλή φράση της Μαριάννας: «Εσείς, τι δίνετε εσείς;»