ΜΙΑ ΦΥΛΑΚΗ ΑΓΑΠΗΣ (;)
- Ημερομηνία: Τετάρτη, 02/09/2015 13:38
To Σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα μοιάζει με φυλακή. Εκεί τα παράθυρα είναι σφαλιστά και οι πόρτες αμπαρωμένες, κανείς δεν μπορεί να μπει, ούτε καν ο αέρας. Ατμόσφαιρα πνιγηρή, σώματα ιδρωμένα και ψυχές καταπιεσμένες… Οι κόρες της σκληρής Μπερνάρντα, που σαν κέρβερος υπερασπίζεται « αξίες» απαξιωτικές προς την ανθρώπινη φύση και τα ένστικτά της, ζουν σε έναν κόσμο όπου το αρσενικό στοιχείο έχει εξοριστεί κι όμως είναι βασανιστικά παρόν διά της απουσίας του ..
Κάπως έτσι διάβαζε ο Ένκε Φεζολλάρι το ποιητικό κείμενο του Λόρκα και απομακρύνοντάς το από τα πένθιμα ανεβάσματα που το έχουμε συνηθίσει, έστησε ένα αλμοδοβαρικό περιβάλλον, που θυμίζει άσυλο, όπου αυτά τα αλλόκοτα από την καταπίεση και τη στέρηση πλάσματα περιφέρονται μέσα στην τρέλα και την υστερία, εντελώς γκροτέσκα και εν τέλει τραγικά ελπίζοντας κάποτε να αγαπηθούν. Ποιος τους στέρησε τη ζωή;
Με έντονα εξπρεσιονιστικά στοιχεία, οι ηθοποιοί πλάθουν απόκοσμους χαρακτήρες, που διατηρούν μεν έναν απόηχο ανθρωπιάς, αλλά μένοντας εγκλωβισμένοι στον ασφυκτικό κλοιό της τυραννίας της Μπερνάρντα, δεν μπορούν πια να είναι άνθρωποι. Με πολύ χιούμορ που γίνεται εφιαλτικό σε σημεία, ο σκηνοθέτης περιγράφει με αδρές γραμμές αυτή τη μητρική φυλακή που χτίστηκε από αγάπη (;) και σακάτεψε κάθε ίχνος ζωής και δροσιάς σε αυτά τα πλάσματα.
"Το σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα" είναι το τελευταίο θεατρικό έργο του Ισπανού συγγραφέα και ποιητή Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα, γράφτηκε το 1936, και παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 1945. Μαζί με τη "Γέρμα" και το "Ματωμένο Γάμο" αποτελούν την τριλογία της "ισπανικής υπαίθρου" του συγγραφέα. Η ποίηση του είναι συναρπαστική , αλλά ο κόσμος του ίσως μοιάζει λίγο μακρινός από τη δική μας πραγματικότητα. Ο Φεζολλάρι όμως κατάφερε να ξεπεράσει αυτό το σκόπελο, χωρίς να γίνεται ποτέ επικαιρικός, αλλά χρησιμοποιώντας το στοιχείο της παρθενιάς των θυγατέρων ως σύμβολο αθωότητας, πετυχαίνει αναγωγές με το πώς σήμερα το ασφυκτικό σύστημα περιορίζει τη νέα γενιά και προσπαθεί να την ακρωτηριάσει. Θα βρεθεί άραγε μια Αντέλα ( η μικρότερη κόρη) να αντισταθεί; Κι αν βρεθεί θα καταφέρει να φτάσει ως το τέλος και να κερδίσει την ελευθερίας της ή θα καταλήξει κρεμασμένη από ένα σκοινί, όπως εκείνη η μικρή κοπέλα που δεν της επέτρεψαν να είναι άνθρωπος;
Ακολουθώντας τα χνάρια της « Αγγέλας» του Σεβαστίκογλου που είχε σκηνοθετήσει πριν από μερικά χρόνια, σε μια αυλή στον Κεραμεικό ο Φεζολλάρι αξιοποιεί το ωραίο νεοκλασικό κτίριο στο Βρυσάκι και κάνει μια παράσταση site- specific με έντονα βαλκανικά στοιχεία. Φτιάχνει μια Μπερνάντα αλλόκοτη όπου το τραγικό προκύπτει από το γελοίο του παραλογισμού της αφόρητης εξουσίας που η μητέρα Μπερνάρντα ασκεί σε όλους , ακόμα και στον .ίδιο της τον εαυτό. Τα κοστούμια της Χριστίνας Κωστέα με την άψογη αισθητική τους βοηθούν αποφασιστικά στην κατεύθυνση του σκηνοθέτη και οι περισσότερες ηθοποιοί καταφέρνουν να δομήσουν με πολύ ενδιαφέροντα τρόπο τις γυναίκες αυτού του σπιτιού, δημιουργώντας ένα freak show που κερδίζει τελικά την απόλυτη συμπάθειά μας.
Συμπέρασμα: μια πολύ ενδιαφέρουσα ανάγνωση ενός κλασικού κειμένου με χιούμορ και απρόσμενες προεκτάσεις σε μια παράσταση με γούστο και αισθητική. Την προτείνω.
