ΚΑΙ ΒΓΗΚΑΝ ΟΛΟΙ ΚΕΡΔΙΣΜΕΝΟΙ
- Ημερομηνία: Τετάρτη, 14/10/2015 12:10
Κανόνας απαράβατος στις διαπραγματεύσεις να θεωρούν και οι δυο πλευρές τον εαυτό τους κερδισμένο. Η εμπειρία όμως μας διδάσκει πως οι ισχυρότερες ομάδες συμφερόντων εκμεταλλεύονται ασύμμετρα κάθε τρωτό σημείο του αντιπάλου. Χτυπάνε κάτω από τη μέση. Χωρίς κανόνες παιχνιδιού, οι εκατέρωθεν απώλειες ποτέ δεν είναι ίσης σημασίας.
Όταν η αναμέτρηση είναι άνιση το ΄΄win-win΄΄ αποτελεί ψευδαίσθηση. Στον ΄΄Θάνατο του εμποράκου΄΄, λόγου χάριν, το αριστούργημα του Άρθουρ Μίλλερ, το σύστημα ανενδοίαστα πετάει στα σκουπίδια όποιον δεν είναι πλέον τόσο αποδοτικός όσο και πριν. Κοινωνικό κράτος ανύπαρκτο. Εφιάλτης ο νόμος του ισχυρού. Εφιάλτης το αμερικάνικο όνειρο. Στις άνισες αναμετρήσεις ποτέ δεν βγαίνουν όλοι κερδισμένοι.
Ο Άρθουρ Μίλλερ –που γεννήθηκε σα σήμερα εδώ κι έναν αιώνα– δεν σταμάτησε ποτέ να καταγγέλλει τα ψεγάδια του ΄΄αμερικάνικου ονείρου΄΄ και τις επιπτώσεις του αμερικάνικου καπιταλισμού στις ζωές των λιγότερο ισχυρών. Όταν στα χρόνια του μακαρθισμού αρνήθηκε να καταδώσει συναδέλφους του με αριστερή ιδεολογία, βρέθηκε αντιμέτωπος με την Επιτροπή Αντι-Αμερικανικών Δραστηριοτήτων, καταδικάστηκε από το Κογκρέσο σε φυλάκιση και του αφαιρέθηκε το διαβατήριο. Την μαζική απαγγελία αναπόδεικτων κατηγοριών, που τότε είχε πάρει διαστάσεις μαζικής υστερίας, μετέφερε θεατρικά στο έργο του ΄΄Οι μάγισσες του Σάλεμ΄΄.
Από το πρώτο του έργο ‘’No villain’’ που θα ανέβει σε παγκόσμια πρεμιέρα τον ερχόμενο Δεκέμβρη, δέκα χρόνια μετά τον θάνατό του, μέχρι το τελευταίο ‘’Finishing the picture’’, η διαφθορά και η υστερία, τόσο σε ατομικό όσο και σε συλλογικό επίπεδο, υπάγονται στις σταθερές θεματικές του παραμέτρους. Διεφθαρμένες συνειδήσεις και διεφθαρμένα κοινωνικά συστήματα σε σχέση αλληλοτροφοδότησης και μαζική υστερία που εκδηλώνεται με χίλιους τρόπους όταν πλανάται μια απειλή, αληθινή ή κατασκευασμένη, για επερχόμενη κοινωνική καταστροφή. Γνώριμες καταστάσεις.
Διείσδυσα στον κόσμο του επί σκηνής μέσα από… ΄΄Κάτι σαν ερωτική ιστορία΄΄
Ένας ιδιωτικός ντετέκτιβ προσπαθεί να αποσπάσει πληροφορίες από ένα κωλ γκερλ πολυτελείας, με διαταραγμένη προσωπικότητα, σχετικά με έναν φόνο που φορτώσανε σε έναν αθώο που είναι ήδη πέντε χρόνια φυλακή. Τόσο κρατάν και οι συναντήσεις τους. Πρόσχημα για να βλέπονται; Ενδεχομένως. Είπαμε, κάτι σαν ερωτική ιστορία.
Με αυτοβιογραφικά στοιχεία ευδιάκριτα όπως η σχέση του με τη Μονρόε αλλά και η προσωπική του εμπλοκή σε μια εκστρατεία αθώωσης ενός θύματος δικαστικής διαφθοράς για εξυπηρέτηση πολιτικών σκοπιμοτήτων, ο Μίλλερ έκλεινε λογαριασμούς μ΄αυτό το έργο.
Η ηθική χρεοκοπία των δυτικών κοινωνιών, η ενδημική διαφθορά και το υπαρξιακό αδιέξοδο που προκαλεί η αδικία και η αλλοτρίωση οδηγούν σε συμπεριφορές ακατανόητες. Αυτό ήταν το θέμα.
΄΄Απίστευτο! Κάθε φορά που φεύγω από δω μέσα έχω περισσότερα ερωτηματικά απ΄όσα όταν ήρθα΄΄ λέει ο ήρωας.
΄΄Όλα είναι θέμα υποβολής΄΄ λέει η τρομοκρατημένη ηρωίδα. Αυτό εκμεταλλεύεται το σύστημα. Καλλιεργεί τον τρόμο.
Διαδρομές μέσα από ψευδαισθήσεις προς μια καταληκτική πραγματικότητα, ΄΄μια κοινωνική πραγματικότητα και ένα διεφθαρμένο δικαστικό σύστημα, που μια γυναίκα σε παραλήρημα άλλοτε συγκαλύπτει κι άλλοτε αποκαλύπτει΄΄ έλεγε ο συγγραφέας.
Ο Μίλλερ διασκεύασε το έργο σε σενάριο για κινηματογραφική ταινία με τίτλο ΄΄Everybody wins΄΄. Και βγήκαν όλοι κερδισμένοι. Όλοι; Όχι. Αρχικά υπήρχε ένα ΄΄σχεδόν΄΄ στον τίτλο. Σχεδόν όλοι. Όπως το ΄΄κάτι σαν΄΄ στο αντίστοιχο θεατρικό.
Σ΄αυτό το ΄΄σχεδόν΄΄ συναντιούνται τα θύματα, οι παράπλευρες απώλειες, οι αναρίθμητοι αδύναμοι κρίκοι.
Η ενδοτικότητα στην εκμετάλλευση και τη διαφθορά γεννάνε σκοτεινές περιοχές εντός μας και εκτός. Εκεί φωλιάζει τρομοκρατημένη από τις κάθε φύσης απειλές η αλήθεια, δημιουργώντας τις αφόρητες πιέσεις που οδηγούν στην υστερία αντί να οδηγήσουν σε ανατροπές των δεδομένων που την προκαλούν.
Χωρίς κανόνες παιχνιδιού και χωρίς κοινωνική δικαιοσύνη η αναμέτρηση είναι άνιση. Όχι. Δεν βγαίνουν όλοι κερδισμένοι.
Υ.Γ. Στη φράση ΄΄everybody wins΄΄ προσέδωσε ειρωνική χροιά πρώτος ο Λιούις Κάρολ στην ΄΄Αλίκη στη χώρα των θαυμάτων΄΄ σατιρίζοντας την έλλειψη κανόνων παιχνιδιού και διαφάνειας στον χώρο της πολιτικής. Γνώριμες καταστάσεις.
Ο Δημήτρης Πετρόπουλος παίζει για 3η χρονιά στο ΄΄Δηλητήριο΄΄ του Ροντόλφ Σιρέρα στο θέατρο Αλκμήνη και για 2η χρονιά στο ΄΄BULL΄΄ του Μάικ Μπάρτλετ στο θέατρο ΄΄Αργώ΄΄.