ΚΑΙ ΤΟ ΗΘΟΣ ΠΟΙΩ ΚΑΙ ΤΟ ΑΝΩ ΘΡΩΣΚΩ
- Ημερομηνία: Κυριακή, 03/05/2020 16:33
Και ήρθε ο κορονοϊός για να ανοίξουμε και πάλι τη συζήτηση της κρατικής αναλγησίας πάνω στο θέμα του Πολιτισμού και των καλλιτεχνών. Γιατί μέχρι τώρα το είχαμε βλέπεις λυμένο.
«....Ο τυμπανιστής θα φαφλατίζει περί απελευθέρωσης.
Μα χωρίς προηγούμενο μέσα στη χώρα η καταπίεση θα 'ναι.
Και μπορεί όλες τις μάχες να κερδίσει.
Εκτός από την τελευταία....»
Μπ. Μπρεχτ
Αλλά δεν κομίζω γλαύκα. Μόλις 4 χρόνια έχουν περάσει από το «Κίνημα της Σφενδόνης» όπου όλοι μαζί διεκδικήσαμε τα αυτονόητα, για να τα καρπωθεί μια ανακυκλούμενη ελίτ.
Και όλες τις μάχες να κερδίσουμε, η καίρια μάχη πρέπει να δοθεί από μέσα. Με τις προσωπικές μας αδυναμίες, την φιλαυτία μας, τα μικροσυμφέροντά μας.
Και ίσως δεν είναι αυτή η ώρα για να επεκταθούμε στις γενικότερες παθογένειες του χώρου μας. Αλλά ίσως και αυτή να είναι η καλύτερη ώρα.
ΤΙ ΖΗΤΑΜΕ; Όταν χρόνια τώρα δεν έχουμε ως κλάδος ούτε σύμβαση εργασίας; Στην καλύτερη, νέοι και παλαιότεροι ηθοποιοί προσλαμβάνονται με αμοιβή ανειδίκευτου εργάτη. Συνήθως δε με ωρομισθία.
ΤΙ ΖΗΤΑΜΕ; Όταν κάθε κυβέρνηση αντιμετωπίζει τον πολιτισμό σαν τσιφλίκι και με κομματικά κριτήρια διορίζει διευθυντές κρατικών σκηνών οι οποίοι συνήθως έχουν κάτω από την μασχάλη τους 2-3 καρπούζια.
ΤΙ ΖΗΤΑΜΕ; Όταν -με καλλιτεχνικό, πάντα, κριτήριο- οι ηθοποιοί που δουλεύουν σε κρατικές σκηνές και σε φεστιβάλ ανακυκλώνονται, αφήνοντας το 90plus τοις εκατό του κλάδου χωρίς εργασιακή ελπίδα, μια που είναι πια κοινό μυστικό ότι σχεδόν αποκλειστικά, μόνο μέσα από αυτούς τους φορείς μπορούμε πια να μιλάμε για βιοπορισμό και εργασιακή επιβίωση. Δεν θα μιλήσω εδώ για το καλλιτεχνικό ζητούμενο, μια που έχουμε καταφέρει να το απεμπολίσουμε στα επίπεδα του «αυτός μου αρέσει και αυτός όχι». Ή καλύτερα, αυτός είναι στη μόδα και αυτός όχι. Και δεν θα μιλήσω για συναδέλφους που «ερμηνεύουν» 3-4 ρόλους την σεζόν. Ρόλους που έστω και για τον ένα από αυτούς χρειάζεται να μελετήσεις ζωή ολόκληρη.
ΤΙ ΖΗΤΑΜΕ; Όταν χρόνια τώρα το Εθνικό μας Θέατρο δεν έχει κάνει ανοιχτή ακρόαση ούτε καν για τους νέους ηθοποιούς. Οι περισσότεροι στέλνουν βιογραφικά για ακροάσεις και παίρνουν τη μόνιμη απάντηση της ευχής για επόμενη συνεργασία. Συνήθως επειδή «το βιογραφικό τους δεν είναι ικανοποιητικό». Λες και τα παιδιά που βγαίνουν στον χώρο θα έπρεπε να έχουν το βιογραφικό του Μινωτή.
Όντας στον χώρο της θεατρικής εκπαίδευσης -και ας μην ανοίξω τώρα και αυτό το θέμα- ματώνει η καρδιά μου, κάθε χρόνο, για τους δεκάδες νέους ηθοποιούς που παραδίνουμε.
Όσο για τους παλαιότερους, εδώ και 5 μήνες έχω ζητήσει από το Εθνικό θέατρο ένα ραντεβού για να προτείνω ένα project. Δεν μπήκαν στον κόπο ούτε να μου το αρνηθούν. Απλά δεν απάντησαν. Αλλά η Κρατική μας Σκηνή υποχρεούται να στήνει ευήκοα ώτα σε όλους.
ΤΙ ΖΗΤΑΜΕ; Όταν οι ίδιοι έχουμε απαξιώσει τη δουλειά μας; Τις Θεατρικές μας Σκηνές αλωνίζουν από μοντέλα ως συμπαθή ψώνια με μπάρμπα στη Κορώνη. Η Θεατρική μόρφωση είναι προαιρετική. Ακόμα και για αυτούς που προσλαμβάνονται από τις Κρατικές Σκηνές. Γιατί άμα έχεις ταλέντο...!
ΤΙ ΖΗΤΑΜΕ; Μήπως να μιλήσουμε για λογοκρισία; Εμείς δεν ήμασταν που επιτρέψαμε τη φίμωση πολλών μικρών «χειροποίητων» θεάτρων και θιάσων που τόσα χρόνια άντεχαν με τη βοήθεια των επιχορηγήσεων; Που αντί να εξορθολογιστούν κόπηκαν εντελώς και με τις ευλογίες μας. Πονάει κεφάλι, κόψει κεφάλι. Και αφήσαμε τη δουλειά μας να τη λυμαίνεται η νεόκοπη Θεατρική Βιομηχανία με 2-3 ομίλους, μεταπράτες συνήθως.
ΤΙ ΖΗΤΑΜΕ; Όταν μετά από τόσα χρόνια δεν έχουμε καταφέρει να εμπεδώσουμε ούτε στο λαϊκό αίσθημα ούτε στην Πολιτεία πως οι καλλιτέχνες, είναι σκληρά εργαζόμενοι άνθρωποι που δικαίως είχαν κατοχυρώσει, κάποτε, τα δικαιώματα της ανθυγιεινής εργασίας. Και καλά που βρέθηκε ο κύριος Λογοθέτης για να ανοίξει, επιτέλους, αυτήν την κουβέντα. Και αν αναφέρθηκε ονομαστικά, θεωρώ, το έκανε όχι από εμπάθεια, παρά για να στηλιτεύσει το σύμπτωμα. Τον χαιρετίζω και συντάσσομαι μαζί του.
Ναι, ο αγώνας πρέπει να δοθεί. Αλλά ποιος αγώνας; Σίγουρα όχι αυτός που θα διασφαλίσει πάλι μια απελπιστικά μικρή μειονότητα αυτών που θα τον δώσουν.
25 φεβρουαρίου 1545. Πάντοβα. Οκτώ ηθοποιοί υπογράφουν την πρώτη Σύμβαση της Θεατρικής μας Ιστορίας. Δεν θα είναι πια περιπλανώμενοι ερασιτέχνες αλλά επαγγελματίες Ηθοποιοί.
Πέρασαν 5 αιώνες από αυτήν τη μικρή θεατρική επανάσταση.
Πέντε αιώνες αναζήτησης κοινωνικής ταυτότητας και εργασιακής διεκδίκησης.
Όταν περάσουν όλα αυτά και ορθοποδήσουμε(;), κάντε μου μια χάρη: μην μείνουμε πάλι σιωπηλοί και ντροπιασμένοι.