Η ΓΟΗΤΕΙΑ ΤΟΥ ΚΛΑΣΣΙΚΟΥ/ Η ΕΛΞΗ ΤΟΥ ΣΥΓΧΡΟΝΟΥ
- Ημερομηνία: Δευτέρα, 07/12/2015 16:14
Επιλέγεις ένα κλασσικό (και συχνά πολυπαιγμένο) κείμενο, ή ερευνάς την ελληνική και ξένη βιβλιογραφία για να ανακαλύψεις κάτι φρέσκο και σύγχρονο (και συχνά άγνωστο στο θεατρόφιλο κοινό);
Φυσικά, όπως σε όλα τα διλήμματα, η απάντηση δεν είναι εύκολη και σίγουρα όχι μονοσήμαντη, αφού πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα μπορούν να εντοπιστούν και στη μία και στην άλλη πλευρά του νομίσματος. Ας τα δούμε λίγο αναλυτικότερα λοιπόν.
Το κλασσικό πάντα ασκεί μια γοητεία, κάτι ας πούμε σαν την εσάνς μιας ωραίας γυναίκας, στην οποία ο χρόνος αφήνει μόνο σημάδια που κάνουν την ομορφιά της πιο ώριμη και πιο μεστή. Είτε πρόκειται για κωμωδίες, είτε για κοινωνικού και οικογενειακού περιεχομένου κείμενα, είναι συνήθως ανθρωποκεντρικά, εστιάζουν σε αξίες και συναισθήματα και είναι γραμμένα σε ύφος και γλώσσα, στα οποία ο χρόνος δεν έχει έντονη φθοροποιό επίδραση. Αποτελούν αυτό που συχνά αποκαλούμε διαχρονικά έργα, με τους ήρωές τους σαν τυπολογία ανθρώπων, να ζουν ανάμεσά μας και να κυκλοφορούν ακόμα δίπλα μας. Φυσικά η γραφή και η διαχρονικότητά της συνήθως δε φτάνει. Χρειάζεται και μια σύγχρονη σκηνοθετική ματιά, που θα ενσωματώσει κομμάτια παρόντος στη γοητεία του παρελθόντος, αλλά και ένα ευρύτερο όραμα, που θα κάνει εμφανές το άγγιγμα του σκηνοθέτη στο αρχικό κείμενο.
Σε αυτές τις παραστάσεις δεν έχει σημασία να γίνουν απλά και να ανέβουν σε κάποια θεατρική σκηνή. Η ειδοποιός διαφορά που θα τις κάνει ξεχωριστές και θα κεντρίσει το ενδιαφέρον του κοινού, είναι η πρωτοτυπία με την οποία θα μπολιαστεί, για να γίνει εύγευστος ο καρπός. Όταν υπάρχει μέτρο σύγκρισης από το κοντινό ή το μακρινότερο παρελθόν, οι προσωπικές πινελιές αποτελούν τον καλύτερο δίαυλο επικοινωνίας προς το νου και την ψυχή του θεατή.
Το σύγχρονο από την άλλη πλευρά, ασκεί μια αναπόφευκτη έλξη προς όλους σχεδόν τους νέους ανθρώπους που ασχολούνται με το θέατρο, αλλά και τους παλαιότερους, που ψάχνουν τρόπους να ανανεώσουν την εικόνα τους και να ικανοποιήσουν τη δημιουργική φλόγα που καίει ακόμα μέσα τους.
Το σύγχρονο κείμενο είναι θεματολογικά κοντά στην καθημερινότητα και τα προβλήματά της και συνήθως σε αυτά αναγνωρίζουμε "ανθρώπους της διπλανής πόρτας", αλλά και συχνά κομμάτια του ίδιου μας του εαυτού. Το ύφος, η γλώσσα, αλλά και η περιρρέουσα ατμόσφαιρα έχουν ένα ρεαλισμό και μια δυναμική που μπορούν να επικοινωνήσουν άμεσα με το θεατή. Εκεί κρύβονται όμως και κάποιες παγίδες. Συχνά τέτοια κείμενα μπορεί να καταφύγουν είτε σε ιδιαίτερα σκληρή γλώσσα, είτε σε μια υπέρμετρη κυνικότητα, που καταλήγουν να εντοπίζουν το πρόβλημα, να το συζητούν, να το οδηγούν στα άκρα, αλλά να μην προτείνουν τίποτε.
Η σκηνοθετική παρουσία και καθοδήγηση είναι προφανώς και εδώ αναγκαία, για να κρατηθούν οι ισορροπίες και το μέτρο και η όποια πρόκληση προβάλλει το κείμενο να μην είναι στείρα και ανούσια, αλλά δημιουργική και τροφή για σκέψη. Κάπως έτσι θα αποκτήσει το στίγμα της και δε θα περάσει απαρατήρητη από το θεατρικό γίγνεσθαι.
Όποιο πάντως και να είναι το κείμενο, οι παραστάσεις, είτε κλασσικές, είτε σύγχρονες, χρειάζονται αισθητική, σωστή τεχνική υποστήριξη και φυσικά αποτύπωση του σκηνοθετικού οράματος από τους ηθοποιούς στη σκηνή. Άρα το αρχικό δίλημμα είναι μόνο η αρχή. Και χρειάζεται δουλειά, ταλέντο, πείσμα και κατάθεση ψυχής για να γίνει ένα θεατρικό εγχείρημα ολοκληρωμένο και να δοθεί στο κοινό, που πάντα αναζητά το καλό θέατρο.