«ΣΩΤΗΡΙΑ» | ΚΡΙΤΙΚΗ
- Ημερομηνία: Κυριακή, 29/06/2025 21:09
Περιπλανιέται εκστασιασμένη, σχεδόν υπνωτισμένη στους διαδρόμους του σούπερ μάρκετ, ανάμεσα στα ράφια των νωπών και κατεψυγμένων, τυποποιημένων και χύμα προϊόντων. Αυτή η «λωτοφαγική» δραστηριότητα του shopping therapy είναι το καθημερινό «γλεντάκι» της Σωτηρίας. Της γυναίκας με το κρεπαρισμένο μαλλί και τα ροζ τσόκαρα, που δραπετεύει καθημερινά στο «ναό» του καταναλωτισμού για να εκτονωθεί και να ξεσκάσει από το υπαρξιακό της τέλμα.
Η Σωτηρία Μπαρτζώκου είναι η λαϊκή ηρωίδα της συγγραφέως Χαράς Ρόμβη. Μία καταπιεσμένη, νεόπλουτη γυναίκα, που μάζευε καπνόφυλλα ως την εφηβική της ηλικία, που απαρνήθηκε τον νεανικό της έρωτα επειδή ήταν καπνοπαραγωγός, που παντρεύτηκε για να ξεφύγει από το «κωλοχώρι» και να γλιτώσει από «τη γλωσσοφαγιά και τις κηδείες», που ο πατέρας της δεν την άφησε να τελειώσει το γυμνάσιο για να μην «γκαστρωθεί», που βίωσε στο πετσί της την πατριαρχία και τον συντηρητισμό της επαρχίας. Έριξε μαύρη πέτρα και τώρα απολαμβάνει μια ανέλπιστη ευμάρεια, στην Αθήνα της εποχής του ΠΑΣΟΚ, με κραιπάλες, ψώνια, επισκέψεις στα κομμωτήρια και εξόδους στα μπουζούκια.
Το σούπερ μάρκετ είναι το γιατρικό της Σωτηρίας. Είναι ο χώρος χαλάρωσης, η διασκέδασή της. Μόνο που απόψε, θα γίνει η ακούσια φύλακή της, αφού αγνοεί από αφηρημάδα τις διαρκείς υπενθυμίσεις των υπαλλήλων ότι το κατάστημα κλείνει σε μερικά λεπτά. Έτσι, παγιδεύεται στους σκοτεινούς διαδρόμους της επίγειας Εδέμ, αντιμέτωπη με τους προσωπικούς της δαίμονες.
Τρομοκρατημένη ανατρέχει στο παρελθόν. Τραύματα, ματαιώσεις, αδιέξοδα, αφόρητη μοναξιά. Θυμάται τα πέτρινα χρόνια της επαρχιακής ζωής, τον θάνατο του μικρού της αδερφού, την καταστροφή του χωριού από την πλημμύρα, τον νεανικό της έρωτα που έληξε άδοξα, για να καταλήξει στην πρωινή πιθανή απολογία, σε διαβολοσυμπτώσεις και βασκανίες, στη «σωτήρια» απόφαση να εγκατασταθεί στην πρωτεύουσα.
Η παράσταση «Σωτηρία», βασισμένη στη συλλογή διηγημάτων της Χαράς Ρόμβη, ζωντανεύει με τρυφερότητα και οξυδέρκεια ένα απωθημένο συλλογικό παρελθόν. Μοιάζει σαν το Black Mirror στην Ελλάδα της μεταπολίτευσης, στα χρόνια του «ΠΑΣΟΚ», τότε που οι πληθυσμοί της επαρχίας, παρασυρμένοι από το ρεύμα της εποχής, άφηναν πίσω τους την οπισθοδρόμηση και τους κλειστούς ορίζοντες, αναζητώντας τη δική τους κίβδηλη σωτηρία.
Ευφάνταστη, ευρηματική η σκηνοθεσία του Θανάση Δόβρη κρύβει, επιμελώς, τα συναισθήματα της ψευδούς συνείδησης, της επίπλαστης ευμάρειας και της αρπαχτής, έξω από τα γεγονότα της μεγάλης ιστορίας. Με την εξαιρετική σκηνογραφική αρωγή της Αλέγιας Παπαγεωργίου, αποτυπώνεται αδρά ένα σούπερ μάρκετ στη Ε' Σκηνή, ως ένας συμβολικός μη τόπος της αλλοτρίωσης, με δύο καρότσια γεμάτα με διάφορες συσκευασίες προϊόντων, ένα ψυγείο με παγωτά και πολλές αφίσες κρεμασμένες στην οροφή. Το δε, συμβολικό κοστούμι της ηρωίδας στο φινάλε, εξαίσιο!
Ευφυές επίσης, το εύρημα του ονείρου, σκηνοθετικά, με τη Σωτηρία να αποκρούει τις φαντασιακές σφαίρες των Γερμανών, καθώς βρίσκεται κλεισμένη σε μια αποθήκη τροφίμων στην Κατοχή.
Η μουσική επιμέλεια του Panú (Παναγιώτης Mανουηλίδης) είναι ακμαία. Εύστοχοι οι φωτισμοί του Τάσου Παλαιορούτα.
Η Μαρία Παρασύρη ως «Σωτηρία» είναι μονολεκτικά, αριστουργηματική! Ένας πλήρης ρόλος μελετημένος στην λεπτομέρεια ερμηνευτικά και κινησιολογικά. Μία κατάθεση ψυχής, δέσμιας στο κοινωνικό καλούπι.
Συμμετέχουν επίσης οι ηθοποιοί: Ευάγγελος Βογιατζής, Νάσος Κούλης, Νικόλας Λαμπάκης, Αντώνης Νάσιος, Παναγιώτα Ντόμπρη και Δέσποινα Χαλκίδου.
Ένδοξα 80's με την έξοχη Μαρία Παρασύρη στην πολύ καλή παράσταση «Σωτηρία». Κι αν παραλείπονταν δύο εξόφθαλμες δραματουργικές προσθήκες (ο πόλεμος Ισραήλ-Λιβάνου και οι εξαγγελίες εκσυγχρονισμού του παλιού σιδηροδρομικού δικτύου της χώρας από τον τότε υπουργό Ευάγγελο Γιαννόπουλο) θα άγγιζε το τέλειο, κατά τη γνώμη μου.