«Ο ΣΥΛΛΕΚΤΗΣ» | ΚΡΙΤΙΚΗ
- Ημερομηνία: Παρασκευή, 02/09/2022 21:06
Στην Αγγλία των έντονων κοινωνικών διακρίσεων, δυο εντελώς διαφορετικοί κόσμοι, συνυπάρχουν δια της βίας στο υπόγειο κελάρι ενός παλιού σπιτιού στην αγγλική εξοχή. Από τη μια, ο ψυχικά διαταραγμένος και κοινωνικά ανένταχτος Φρέντερικ Κλεγκ, ένας νεαρός υπάλληλος ταπεινής καταγωγής, του οποίου μοναδικό ενδιαφέρον είναι η συλλογή πεταλούδων. Από την άλλη, η μορφωμένη και μεγαλοαστή Μιράντα Γκρέυ, φοιτήτρια της Σχολής Καλών Τεχνών. Το αποτέλεσμα είναι ένα εκρηκτικό κοκτέιλ, όπου οι θέσεις θύτη και θύματος εναλλάσσονται, μέχρι το μοιραίο φινάλε του νοσηρού «πειράματος».
Το μυθιστόρημα «Ο ΣΥΛΛΕΚΤΗΣ» (The Collector), του Άγγλου συγγραφέα Τζον Φόουλς, γραμμένο το 1960, αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά θρίλερ της μεταπολεμικής λογοτεχνίας. Μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο το 1965, από τον Γουίλιαμ Γουάιλερ, με τους Τέρενς Σταμπ και Σαμάνθα Έγκαρ στους πρωταγωνιστικούς ρόλους, για τους οποίους απέσπασαν τα βραβεία Α' Ανδρικού και Α' Γυναικείου ρόλου, στο φεστιβάλ των Καννών. Ακολούθησαν τρεις διασκευές για το θέατρο - στην αγγλική γλώσσα - με τελευταία αυτή του Μαρκ Χίλι, το 1998. Στη συγκεκριμένη διασκευή πατάει ο σκηνοθέτης Αλέξανδρος Κοέν, ο οποίος μεταφράζει και σκηνοθετεί την παράσταση, που επαναλαμβάνεται φέτος στο θέατρο Αθηνά, με πρωταγωνιστές την Ιωάννα Πηλιχού και τον Αργύρη Αγγέλου.
Η εν λόγω θεατρική συνθήκη, ενσωματώνει ένα διαρκές, υποδόριο αίσθημα απειλής που συνταράσσει. Μία καλά κρυμμένη βία, που δεν γνωρίζεις πότε και πώς θα ξεσπάσει. Ποιος θα είναι ο πρωταγωνιστής της και ποιο το θύμα της. Καμία σταθερά, παρά μόνο η βεβαιότητα της έκρηξης. Κάθε ήρωας παρατηρεί, σχολιάζει και ενίοτε συμπεραίνει πράγματα για τη μεταξύ τους σχέση σε όλη τη διάρκεια της ενδοσκοπικής διαδικασίας, ενώ ταυτόχρονα παρακινεί τον θεατή να κάνει το ίδιο από την πλευρά του. Τα όρια της λογικής και της ηθικής τάξης δοκιμάζονται. Μία μελέτη του μυαλού, ένας αγώνας εξουσίας μεταξύ φύλων και κοινωνικών τάξεων. Η δολοφονία έρχεται ως πράξη αγάπης και απελευθερωτικής ευθανασίας, ως διατήρηση του ονείρου. Η επόμενη φορά, ίσως, είναι καλύτερη για όλους.
Ο Γιάννης Αρβανίτης επιλέγει μαυρόασπρο και γκρι φόντο για το - κλειστοφοβικής διάθεσης - σκηνικό του. Ένα ορθογώνιο κουτί - κελάρι, που μοιάζει με γυναικεία μπιζουτιέρα και μεταμορφώνεται σε κρεβάτι, ντουλάπα, τραπέζι. Είναι διακοσμημένο με τα νεκρά λάφυρα του συλλέκτη. Τα κοστούμια των ηθοποιών ακολουθούν τους ίδιους χρωματισμούς. Μόνη εξαίρεση το κόκκινο, χρώμα του πάθους, σαν το αίμα που κυλάει στις φλέβες
Τα φώτα του Αλέξανδρου Αλεξάνδρου υποβλητικά και ατμοσφαιρικά.
Το πρωταγωνιστικό δίδυμο καλείται να επιδείξει σθένος και ακμαία σκηνική δεξιότητα, για ένα τόσο έντονο θέαμα αντιφατικών προκλήσεων. Θεωρώ, ότι υπήρξαν πειστικοί και συνεπείς στο ύφος και το περιεχόμενο του κειμένου.
Ο Αργύρης Αγγέλου εμφυσά, στη διαταραγμένη προσωπικότητα και βαθιά πληγωμένη αθωότητα του «Φρέντερικ Κλεγκ», μία παράξενη εσωτερικότητα. Υποκριτικά συνειδητοποιημένος, καταθέτει μία καλοδουλεμένη ερμηνεία με ενοχικά βλέμματα, αμήχανες κινήσεις και σπασμωδικό λόγο.
Η Ιωάννα Πηλιχού, ως «Μιράντα Κλέι», μας εκπλήσσει ευχάριστα με τις ανάγλυφες ψυχοσωματικές της μεταπτώσεις. Εκφραστική, ευθύβολη, ευέλικτη, εξελίσσει την πλοκή με τον ιλιγγιώδη ρυθμό της ερμηνείας της. Δεν είναι ένα συμβατικό θύμα και αποκτά θέση ισχύος έναντι του απαγωγέα της. Παίζει στα δάχτυλα το παιχνίδι της χειραγώγησης, χρησιμοποιεί θεμιτά και αθέμιτα μέσα, αλλά η γυναικεία της φύση θα την προδώσει τελικά…
Ο Αλέξανδρος Κοέν έχει «διαβάσει» καλά τον Φώουλς, συλλέγοντας επιτυχώς «νεκρές ψυχές». Άλλο ένα θύμα απαγωγής στον βωμό της «αγάπης», μία ακόμα πεταλούδα στη συλλογή του…