«ΥΠΕΡΒΑΡΟ, ΑΣΗΜΑΝΤΟ: ΑΣΧΗΜΑΤΙΣΤΟ» | ΚΡΙΤΙΚΗ
- Ημερομηνία: Παρασκευή, 04/04/2025 10:47
Αρχικά σε ιντριγκάρει ο τίτλος του έργου: ΥΠΕΡΒΑΡΟ, ασήμαντο, ΑΣΧΗΜΑΤΙΣΤΟ με τον σκωπτικό υπότιτλο: ένα ευρωπαϊκό δείπνο. O κόσμος του Βέρνερ Σβαμπ είναι σκοτεινός, απαισιόδοξος, βάναυσα ωμός και βίαιος, γιατί έτσι είναι και η πραγματική ζωή. Ένα έργο που στάζει αίμα. Ένα έργο που δεν ανήκει σε κάποιο είδος, αρκετά περίπλοκο, δυσνόητο σε νοήματα, αποκρουστικό σαν θέαμα και την ίδια στιγμή ακραία σαγηνευτικό, που σου ζητά απλώς να αφεθείς στη δίνη του και να το εμπιστευτείς.
Η Φότσι, ο κος Γιούργκεν, ο κος Σβάιντι, ο κος Κάρλι, η Χέρτα μοιάζουν σαν βαμπίρ στο ημίφως των κεριών. Κάθε βράδυ συναντιούνται στο ίδιο παρακμιακό γκοθάδικο γιατί δεν έχουν που αλλού να πάνε. Δεν ταιριάζουν στα κοινωνικά πρότυπα και γι' αυτό βρίσκουν καταφύγιο στο περιθώριο. Πίνουν πολύ, τρώνε ψωμί και λουκάνικα και ό,τι άλλο σερβιριστεί μπροστά τους, ερωτεύονται, μιλούν αθυρόστομα και ακατάπαυστα για τον εαυτό τους, φιλοσοφούν για καθετί αφηρημένο, εξομολογούνται για ό,τι τους στοιχειώνει και περιμένουν τη λύτρωση για όλες τις αμαρτίες τους. Ένας άντρας «κανονικός» και γεμάτος περιέργεια, εισβάλει στον κόσμο τους με μία κάμερα. Θέλει να καταγράψει τον τρόπο ζωής και σκέψης αυτών των περιθωριακών τύπων με τις ακραίες προσωπικότητες, ώστε να γίνουν βορά στα ειρωνικά σχόλια των καθωσπρέπει ανθρώπων. Όμως, οι θαμώνες αντιστέκονται και αρνούνται να παραδώσουν τα όπλα. Τρώνε τον προνομιούχο ξεπερνώντας τα όρια σε ένα κανιβαλιστικό όργιο ωμής βίας, σε μια αιματηρή σύγκρουση των δύο κόσμων.
Αυτός είναι ο καμβάς του έργου. Σε αυτό το καταφύγιο όλα μπορούν να συμβούν, δίχως όρια και κανόνες. Όλοι είναι θύτες και θύματα. Όλοι είναι ένοχοι και συνένοχοι στην ιστορία του ευρωπαϊκού πολιτισμού. Ο συγγραφέας σκιαγραφεί την ανθρωποφαγία και τον αλληλοσπαραγμό ως κομμάτι της ανθρώπινης φύσης. Αποδομεί την υποκρισία των μικροαστών, τη σοβαροφάνεια των θεσμών, τη χριστιανική ηθική, την αγία οικογένεια, τον καθωσπρεπισμό του δυτικού κόσμου. Συνθέτει ένα μωσαϊκό της βίας από τα υπόγεια της σύγχρονης κοινωνίας, μεταξύ των μη προνομιούχων που αντιμετωπίζονται ως κατώτερες υπάρξεις, και των προνομιούχων λεπτανθρώπων.
Πρόκειται για ένα σουρεάλ, ιδιάζον κείμενο με γκροτέσκ αναφορές, δυσπρόσιτο σε νοήματα και με παραληρηματικούς, μακροσκελείς μονολόγους. Δε χαϊδεύει αυτιά, μιλάει για τη σκοτεινή πλευρά της ανθρώπινης ύπαρξης. Η σκηνοθέτρια Κατερίνα Γιαννοπούλου στήνει μια παράσταση με dark αισθητική, πατώντας στη μετάφραση του Γρηγόρη Λιακόπουλου, ο οποίος έχει κάνει τη δραματουργική επεξεργασία και έχει επιμεληθεί τα βίντεο. Ένα τζουκ-μποξ, τραπέζια με κεριά, πιάτα με περίεργα εδέσματα και οι ήρωες λες και ξεπηδούν από b-movie horror films (σκηνικό και κοστούμια Νίκης Ψυχογιού). Σαν να βρίσκεσαι σε σατανιστική τελετουργία με τους σκοτεινούς φωτισμούς της Χριστίνας Θανάσουλα. Εκείνοι άλλοτε περιφέρονται νωχελικά στον χώρο άλλοτε με πυγμή (κίνηση Δάφνης Δρακοπούλου). Ξεχωρίζει ο αισθησιακός χορός της Φότσι.
Οι ηθοποιοί ανταποκρίνονται επάξια σε αυτή τη δύσκολη διαδρομή. Η Δάφνη Δρακοπούλου είναι εύθραυστη ως «Φότσι» και με υπέροχο βλέμμα. Η Γωγώ Παπαϊωάννου σμιλεύει τις δύο όψεις της «Χέρτα», ως υποταγμένου θηλυκού και ως αντιστεκόμενου ανθρώπου. Ο Γιώργος Κισσανδράκης πείθει ως ο μάτσο άνδρας «κος Κάρλι». Ο Έκτορας Λυγίζος πλάθει αδρά τον «κο Γιούργκεν», τον μορφωμένο θαμώνα του μπαρ, τον φιλόσοφο. Ο Βασίλης Σαφός, ντυμένος στα λευκά, είναι ο χυδαίος «κος Σβάιντι» που τρώει μόνο ψωμί και...μικρά αγοράκια. Ο Μιχάλης Πητίδης είναι ο όμορφος, άγνωστος εισβολέας, ο μοιραίος καταλύτης.
Το περιθώριο στο κέντρο. Μια παράσταση ιδιαίτερη, που απωθεί αλλά ταυτόχρονα κεντρίζει το ενδιαφέρον του θεατή.