«Η ΑΓΑΠΗΜΕΝΗ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΛΙΝ» | ΚΡΙΤΙΚΗ
- Ημερομηνία: Τρίτη, 25/06/2024 20:22
«Ενας γέροντας στέκεται στο πίσω μέρος ενός πλοίου». Έτσι ξεκινά η παράσταση «Η ΑΓΑΠΗΜΕΝΗ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΛΙΝ», βασισμένη στη λογοτεχνική νουβέλα του Φιλίπ Κλωντέλ, «La petite fille de monsieur Linh», την οποία ο Βέλγος σκηνοθέτης Γκι Κασίερς αντιμετωπίζει ως μονόλογο, με πρωταγωνιστή τον Κωνσταντίνο Μαρκουλάκη.
Πρόκειται για μια αφηγηματική σκηνική συνθήκη χαμηλών τόνων, για μια ιστορία προσφυγιάς, δίχως καταγγελτικό λόγο. Το έργο μοιάζει με παραμύθι, που αν και πραγματεύεται με απλό και τρυφερό τρόπο, δύσκολα θέματα όπως η απώλεια, ο ξεριζωμός, η μοναξιά, η θλίψη, το τραύμα, κατορθώνει να μην βαραίνει τον θεατή / ακροατή, παραμένοντας στη φωτεινή πλευρά της ζωής. Μιλάει με αισιοδοξία για τη δύναμη της φιλίας, της φαντασίας, της συντροφικότητας, της διαφορετικότητας, της συμφιλίωσης, της ανθρώπινης επικοινωνίας, αφήνοντας μια γλυκιά επίγευση.
Πρόκειται για την ιστορία του ηλικιωμένου Ασιάτη πρόσφυγα κυρίου Λιν, ο οποίος έχοντας στην τσέπη του ένα πάνινο σακουλάκι χώμα και κρατώντας σφιχτά στην αγκαλιά του τη νεογέννητη εγγονή του, Σανγκ Ντιού (το όνομά της σημαίνει γλυκό πρωινό) και μια παλιά βαλίτσα, εγκαταλείπει αναγκαστικά το κατεστραμμένο από τον πόλεμο χωριό του και καταλήγει κάπου στην Ευρώπη. Ξαφνικά, ο γέροντας βρίσκεται σε ένα ξένο περιβάλλον, όπου όλα του φαίνονται ακατανόητα. Σε αυτή τη νέα «Γη της Επαγγελίας» τίποτα δεν του θυμίζει την πατρίδα του. Δε γνωρίζει τη γλώσσα, τα ήθη και τα έθιμα της χώρας, δε μπορεί να επικοινωνήσει με τους ανθρώπους. Μόνη του παρηγοριά η φροντίδα της εγγονής του. Ο μοναδικός άνθρωπος που επέζησε, το μοναδικό του δεκανίκι στον Γολγοθά που περνά. Η ζωή, όμως, του χαμογελά, καθώς στις μικρές βόλτες που κάνει τριγύρω από τον καταυλυσμό, γνωρίζει τον κύριο Μπαρκ σε ένα παγκάκι. Είναι κι εκείνος μόνος και θλιμμένος, καθώς βιώνει την απώλεια της γυναίκας του. Μεταξύ τους, θα αναπτυχθεί μία πάρα πολύ δυνατή φιλία, έξω και πέρα από όσα μπορούν να χωρέσουν οι λέξεις. Αρκεί για να αναπληρωθεί το γλωσσικό χάσμα, μια αγκαλιά, ένα χαμόγελο, ένα σκούντηγμα στην πλάτη, ένα πακέτο τσιγάρα...
Στο λιτό ασπρόμαυρο σκηνικό που έχει στηθεί στη Σκηνή Η’ της Πειραιώς 260, παρακολουθήσαμε μια χειροποίητη, δραματοποιημένη αφήγηση. Ο ηθοποιός ανέλαβε να εξιστορήσει μια ευαίσθητη ιστορία, φτιαγμένη με ωραία υλικά. Κι είναι αξιοσημείωτο, το πως η τεχνολογία ενσωματώθηκε τόσο όμορφα και σεμνά στην παράσταση του Γκι Κασίερς, δίχως να την καπελώνει.
Η ερμηνεία του Μαρκουλάκη μεστή, βαθιά εσωτερική και ανθρώπινη, χωρίς υποκριτικά τερτίπια, κύλησε σαν γάργαρο ρυάκι. Εκτός από αφηγητής και δρων πρόσωπο, είχε την ευθύνη για τη μουσική, τα ηχοτοπία και τις εικόνες που προβάλλονταν σε live video. Ήταν ο ενορχηστρωτής όλων των τεχνικών λεπτομερειών ενός σκηνικού περιβάλλοντος, που έπαιρνε σάρκα και οστά επιτόπου. Μία λάθος κίνηση, δηλαδή, θα ήταν ολέθρια για τη ρoή της ιστορίας.
Ήταν, λοιπόν, ευφυές το πως παρουσιάζονταν κινηματογραφικά οι δύο χαρακτήρες από τον ηθοποιό, σαν να συνομιλούσε με τη λούπα του εαυτού του. Επίσης, πανέξυπνο το εύρημα με το ραδιόφωνο για να αναπαρασταθεί ο διάλογος του κ. Λιν με τη νοσοκόμα και τη διερμηνέα του καταυλισμού. Ο γέροντας δεν καταλάβαινε γρι από όσα ειπώνονταν και οι λέξεις που εμφανίζονταν στην οθόνη δεν έβγαζαν νόημα, φανερώνοντας την απόσταση ανάμεσα σε έναν άνθρωπο και το περιβάλλον του, όταν υπάρχει το φράγμα της γλώσσας. Στη συνέχεια, όμως, προβάλλονταν κανονικά ολόκληρες οι προτάσεις και γινόταν η συνεννόηση.
Οι φανταστικοί κόσμοι που έστηνε ο κύριος Λιν φανέρωναν, κάθε φορά, τον ψυχισμό του. Η μουσική έπαιξε καταλυτικό ρόλο, καθώς αντιπαρέβαλε την εξωτερική του ηρεμία με τον ταραγμένο εσωτερικό του κόσμο. Σιγοψιθύριζε μία μελωδία, από τα ακούσματα της πατρίδας του, η οποία μεταμορφωνόταν καθ' όλη τη διάρκεια της παράστασης. Μέσα από λούπες και overdubbing, ο επί σκηνής κύριος Λιν δημιουργούσε την ατμόσφαιρα που τον περιέβαλε.
Ήταν συνολικά μία πολύ καλή στιγμή του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου. Ο Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης έπλασε πειστικά ένα σύμπαν, που σημάδεψε τις καρδιές μας.