Η ΣΟΦΙΑ ΦΙΛΙΠΠΙΔΟΥ ΓΡΑΦΕΙ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΗ ΣΙΣΥΦΟ!
- Ημερομηνία: Δευτέρα, 04/05/2020 12:44
Για να μιλήσουμε για το σκηνικό της τέχνης στο μέλλον, θα έπρεπε να είχαμε τελειώσει μια συζήτηση για το σκηνικό της τέχνης στο παρόν, η οποία συζήτηση δεν άρχισε ουσιαστικά ποτέ. Επίσης, θα έπρεπε να είχαμε αρχίσει κάποια στιγμή και μια συζήτηση για να προσδιορίσουμε τι εννοούμε όταν λέμε τέχνη. Έτσι λοιπόν και ενώ εμείς τα βάζαμε όλα κάτω από το χαλί -με την προσφιλή μας συνήθεια- το μέλλον μας αιφνιδίασε με την εμφάνιση της θανατηφόρας πανδημίας και μας έστειλε σπίτια μας- μας ακινητοποίησε. Η τέχνη του παρελθόντος και όλα τα μεγάλα έργα της ανθρωπότητας δεν έπαθαν τίποτα, όσο εμείς ήμασταν κλεισμένοι στα σπίτια μας και μετρούσαμε φέρετρα και νεκρούς. Απλώς σταμάτησε η παραγωγή θεάματος σε όλον τον κόσμο και ακυρώθηκαν παγκοσμίως όλα τα μικρά και μεγάλα φεστιβάλ.
Και για να πάω στην ερώτηση σας: Δεν φοβάμαι για την τέχνη του μέλλοντος. Πριν 16 χιλιάδες χρόνια στην παλαιολιθική εποχή κάποιες γυναίκες ζωγράφιζαν μέσα σε σπηλιές βίσσωνες και βουβάλια, άλογα και ελάφια που «σχεδόν ζουν και ανασαίνουν» μέχρι σήμερα! Δεν μπορεί! Κάποια γυναίκα, κάποιος άντρας, κάποια καλλιτεχνική φύση θα βρει τον τρόπο να κάνει τέχνη και στο ζοφερό μέλλον που έρχεται. Κάποιος καταραμένος ποιητής, σε κάποιο υπόγειο, θα γράψει μεγάλη ποίηση, κάποιος ζωγράφος σε κάποιο τρελοκομείο θα φτιάξει αριστουργήματα! Εκείνο που με ανησυχεί είναι η επερχόμενη παγκόσμια οικονομική καταστροφή και οι συνέπειες της. Στα δικά μας τώρα, προβλέπω αλλησπαραγμό. Έτσι κι αλλιώς υπήρχε φαγωμάρα, επειδή ήταν πάντα λίγα τα λεφτά και τα παίρναν οι γνωστοί επαγγελματίες του θεάματος. Ποτέ δεν υπήρχε μέριμνα και ποτέ δεν έγινε πρόβλεψη για τους χιλιάδες υποαπασχολούμενους καλλιτέχνες όλων των ειδικοτήτων.
Θα προχωρήσουμε όταν με το καλό μας επιτρέψει ο καιρός και ο ιός. Ο καλλιτέχνης θα κουβαλάει τα ιδανικά του -όπως ο παράδοξος ήρωας Σίσυφος την πέτρα στην πλάτη του για να την ανεβάσει στο βουνό. Η πέτρα θα κυλάει πίσω στις παρυφές του βουνού και αυτός θα κατεβαίνει για να την ξανανεβάσει στο βουνό, για να παραμείνει ο εαυτός του: μόνος και μοναχικός. Ο καλλιτέχνης πάντα θα βλέπει τη φύση και θα κοιτάζει εντός του -σαν επιστήμονας- και θα βρίσκει τρόπους να «αναπαριστά» τη φύση μέσα του και έξω από αυτόν. Ο έμπορος πάντα θα βρίσκει τρόπους να την μετατρέπει σε αγαθό πως πώληση. Και πάντα θα υπάρχει σύγκρουση καλλιτεχνών και εμπόρων νομίζω!
Όμως « όταν τα σκοτάδια θα διαλυθούν, τα εγγόνια μας θα μπορέσουν ίσως να επιστρέψουν στην καθάρια λαμπρότητα του παρελθόντος»* έλεγε το 1338 ο αρχαιολάτρης Πετράρχης που πίστευε τότε -στον Μεσαίωνα-, στην ανάγκη μιας Αναγέννησης επειδή ο καταποντισμός του αρχαίου κόσμου σήμανε γι' αυτόν, το τέλος μιας εποχής φωτός και την έναρξη μιας εποχής σκότους. Ας σκεφτούμε: ζούσαμε μια Αναγέννηση της τέχνης στην Ελλάδα και έρχεται το σκοτάδι ή ζούσαμε στο σκοτάδι και επιβάλλεται μια Αναγέννηση;
*Απόσπασμα από το ποίημα Αφρική του Πετράρχη 1338. Από το βιβλίο «η Ανάβαση στο όρος Βεντού» εκδόσεις ΑΓΡΑ